Groby piłkarzy. Tragiczna śmierć brata posła PO i uczestnika Igrzysk Olimpijskich. (Nie)zapomniani

2021-03-26 10:23

Program "(Nie)zapomniani. Cmentarne. historie" doczekał się własnej strony. Można na niej oglądać najnowszy odcinek jeszcze przed emisją na kanale na YouTube. W drugiej części zobaczycie m.in. grób Wojtka Szczerby, brata znanego posła Platformy Obywatelskiej, czy mogiły przedwojennego polskiego futbolu. Poznacie też kilka dramatycznych historii, w tym śmierci olimpijczyka, który utonął w wieku 25 lat.

Groby polskich piłkarzy i trenerów cz. 2. Niezapomniani

i

Autor: mat. własny Grób Wojciecha Szczerby i Władysława Szczepaniaka/Ernest Wilimowski

By zobaczyć kolejnych "Niezapomnianych" wejdź na stronę niezapomniani.se.pl. Wypełnij formularz i ciesz się nowymi odcinkami przed emisją na YouTube.

Bohaterowie 2. odcinka - polscy piłkarze i trenery. 

Walerian Kisieliński (1907-1988) - napastnik Wisły Kraków, Cracovii i Polonii Warszawa. Uczestnik Igrzysk Olimpijskich w Berlinie, gdzie polska przegrała mecz o brązowy medal z Norwegią. Wygrała wówczas z Węgrami i Wielką Brytanią. Pochowany na Starych Powązkach Jego brat Stefan (1901-1951) także był piłkarzem, bramkarzem Polonii Warszawa i reprezentantem Polski. Z wykształcenia był historykiem po UJ. Popenił samobójstwo.

Edward Madejski (1914-1996) - bramkarz Wisły Kraków, uczestnik Mistrzostw Świata w piłce nożnej z 1938, gdzie polska rozegrała jeden mecz, przegrywając z Brazylią po dogrywce 5:6. W czasie wojny aresztowany przez Gestapo siedział wceli śmierci. Po wojnie siedział w więzieniu przez 3 lata fałszywie oskarżony o działalność dywersyjną oraz szpiegostwo. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Michał Matyas (1912-1975) - napastnik Pogoni Lwów, olimpijczyk z Berlina. W reprezentacji Polski rozegrał 18 spotkań, w których strzelił 7 bramek. Po II wojnie światowej aż do śmierci był trenerem klubowym. Z Polonią Bytom zdobył m.in. Puchar Intertoto, a w 1970 razem z Górnikiem Zabrze dotarł do finału Pucharu Zdobywców Pucharów, w półfinale wygrywając trzymecz z AS Roma... rzutem monetą. Trenował także takie kluby jak Stal Mielec, Wisła Kraków, Cracovia i Warta Poznań. Trzykrotnie był selekcjonerem reprezentacji Polski, w tym na Igrzysk Olimpijskich w Helsinkach (1952). Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Teodor Peterek (1910-1969) - piłkarz występujący na pozycji napastnika, olimpijczyk z Berlina. W polskiej lidze strzelił 157 bramek, co plasuje go na 5. miejscu na liście w Klubie 100. Wszystkie swoje gole zdobył w barwach Ruchu Chorzów, 156 przed II wojną światową. W latach 1939–1941 grał w reaktywowanym przez władze okupacyjne Bismarckhütter SV. W czasie wojny został wcielony do Wehrmachtu, a następnie trafił do Polskich Sił Zbrojnych. Po wojnie był zawodnikiem francuskiego klubu St. Avon. Jako trener nie odniósł większych sukcesów. Był żonaty Elfrydą z domu Kiełbasa (1913–1988), z którą miał czterech synów. Przeszedł dwa udary mózgu, które spowodowały paraliż lewej części ciała. Zmarł w Słupcu i został pochowany na miejscowym cmentarzu.

Władysław Szczepaniak (1910-1979) - obrońca i napastnik Polonii Warszawa, uczestnik Igrzysk Olimpijskich w Berlinie i Mistrzostw Świata w 1938. Do 2013 najstarszy reprezentant Polski (37 lat i 118 dni). Pochowany na Cmentarzu Bródnowskim.

Gerard Wodarz (1913-1982) - piłkarz i trener Ruchu Chorzów, występujący na pozycji napastnika, uczestnik Igrzysk Olimpijskich w Berlinie i Mistrzostw Świata w 1938. Najlepszy lewoskrzydłowy turnieju olimpijskiego w 1936 roku. W czasie wojny wcielony do Wehrmachtu, a następnie trafił do Polskich Sił Zbrojnych. Pracował jako księgowy w hucie Batory. Z żoną Łucją miał czworo dzieci, w tym bliźniaków. jego szwagier Franciszek Zorzycki (1908-1959), także był piłkarzem Ruchu. Pochowany na parafialnym cmentarzu w Chorzowie.

Hubert Gad (1914-1939) - piłkarz, napastnik klubu Śląsk Świętochłowice, uczestnik Igrzysk Olimpijskich w Berlinie, w których strzelił cztery bramki. Zginął tragicznie 3 lipca 1939 w wieku 25 lat. Utonął podczas kąpieli w stawie koło szybu Oskar. Prawdopodobnie doznał zawału serca. Pochowano go w stroju olimpijskim.

Antoni Gałecki (1906-1958) - obrońca ŁKS-u Łódż, uczestnik IO w Berlinie, hokeista. Był żołnierzem Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Walczył pod Tobrukiem i Monte Cassino. Pochowany w Łodzi na cmentarzu na Mani.

Ernest Wilimowski ur. jako Ernst Otto Pradella (1916-1997) - napastnik reprezentacji Polski i III Rzeszy, zawodnik klubów Ruch Hajduki Wielkie, czyli dzisiejszy Ruch Chorzów oraz niemieckich 1.FC Kattowitz, PSV Chemnitz, TSV 1860 Monachium, Mölders Krakau i VfB Stuttgart (w czasie wojny). Po wojnie występował w drużynach BC Augsburg czy VfR Kaiserslautern. 17. miejsce w Klubie 100 w polskiej lidze z 117 bramkami. Zdobywca 4 bramek w jednym meczu na MŚ w 1938 roku (mecz z Brazylią). Jego rekord przetrwał 56 lat, do mundialu w USA w 1994 roku, kiedy to Oleg Salenko z Rosji strzelił 5 goli w meczu z Kamerunem. Wilimowski na IO w Berlinie nie wystąpił z powodu afery alkoholowej. Według oficjalnych spotkań strzelił 554 bramki, co daje mu 10. miejsce na liście wszech czasów. Wilimowski nie znał swojego ojca. Prawdopodobnie był nim Ernest Roman, który zginął podczas I wojny światowej. Nazwisko Wilimowski miał dzięki Romanowi Wilimowski, który ożenił się z jego matką w 1929 roku i go usynowił. W czasie wojny wpisano mu narodowość niemiecką, został policjantem i grał z powodzeniem w lidze niemieckiej, zostając nawet królem strzelców. Jego matka Paulina trafiła do Auschwitz po tym jak nawiązała romans z rosyjskim Żydem. Dzięki wstawiennictwu Hermanna Grafa (1912-1988), asa myśliwskiego III Rzeszy, została zwolniona z obozu koncentracyjnego. Wilimowski za grę dla III Rzeszy został wymazany z kart polskiego sportu. Dwukrotnie żonaty, miał czworo dzieci. Osiadł w Karlsruhe, gdzie pracował jako urzędnik. Do Polski już nigdy nie przyjechał. Na jego pogrzebie oprócz rodziny i znajomych obecna była delegacja niemieckiego związku piłki nożnej. PZPN nie wysłał nikogo. Obecnie o jego grób dbają m.in. kibice Ruchu Chorzów.

Wilhelm Góra (1916-1975) - pomocnik Cracovii, uczestnik IO w Berlinie i MŚ 1938. W czasie II wojny światowej został wciągnięty na volkslistę. Po powołaniu do Wehrmachtu trafił na front we Włoszech, gdzie dostał się do alianckiej niewoli, a następnie wstąpił do 2 Korpusu Polskiego. W 1946 przyjechał do Szczecina. Został aresztowany przez Rosjan. Zbiegł z więzienia. W tym samym roku osiedlił się w miejscowości Homberg koło Kassel, gdzie posiadał restaurację Zmarł w Duisburgu.

Fryderyk Scherfke (1909-1983) - polski piłkarz niemieckiego pochodzenia występujący na pozycji napastnika, reprezentant Polski w latach 1932–1938, olimpijczyk z Berlina, uczestnik MŚ 1938, gdzie strzelił jedną z bramek w meczu z Brazylią. Bronił barw warty Poznań. W Klubie 100 na 11. miejscu ze 129 golami w polskiej lidze. W czasie wojny występował w drużynie Luftwaffen SV Posen i był kapitanem zespołu Kraju Warty. Dzięki wpływom u nazistów udało mu się uwolnić kolegów z klubu Mariana Fontowicza i Bolesława Genderę. W czasie wojny był kierowcą poznańskiego Gestapo, został wcielony do Wehrmachtu, służył na froncie wschodnim, a potem w Jugosławii. W maju 1945 roku dostał się do brytyjskiej niewoli. Po wojnie na stałe osiadł w Senftenbergu w południowej Brandenburgii, a później w Berlinie Zachodnim, gdzie założył sklep meblowy. W latach 1980. sprzedał sklep i osiadł w rejonie Frankfurtu nad Menem. Zmarł w szpitalu w uzdrowisku Bad Soden am Taunus.

Wojciech Szczerba (1980-2004) był piłkarzem warszawskich klubów Legia, Polonia i Gwardia. Zmarł na skutek obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym 6 kwietnia 2004. Jego ostatnim klubem, w którym występował była IV-ligowa Pilica Białobrzegi. Wojtek Szczerba miał tylko 23 lat. Był synem znanego boksera, podwójnego brązowego medalisty olimpijskiego Kazimierza Szczerby (z Montrealu i Moskwy) oraz bratem posła PO Michała Szczerby. Pochowany jest na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.

Ryszard Kulesza (1931-2008) - polski piłkarz, trener i działacz piłkarski, selekcjoner reprezentacji Polski. Podczas powstania warszawskiego jego ojciec Władysław został zastrzelony, a sam ledwo uniknął śmierci – niemiecki żołnierz rzucił go pod nadjeżdżający czołg. Uciekł z transportu na roboty do III Rzeszy. Jako piłkarz reprezentował Okęcie i Polonię Warszawa. Jako trener pracował jako selekcjoner drużyn narodowych od juniorów po kadrę seniorską w latach 1978-1980. Zwolniony po aferze na Okęciu, kiedy to zabrał na mecz z Maltą pijanego Józefa Młynarczyka, po interwencji Zbigniewa Bońka, Stanisława Terleckiego oraz Władysława Żmudy (później zostali zawieszeni przez PZPN). Zmarł na Alzheimera w szpitalu w Międzylesiu i został pochowany na Cm. Czerniakowskim w Warszawie.

Henryk Alszer (1918-1959) - po wojnie zmienił imię i nazwisko na Walter Duczek. W czasie wojny występował w niemieckich klubach. Potem był napastnikiem Ruchu Chorzów, olimpijczyk z Helsinek 1952. Zginął tragicznie 31 grudnia 1959 w Rudzie Śląskiej potrącony przez samochód ciężarowy, którego kierowca zbiegł z miejsca wypadku nie udzielając mu pomocy.

Mieczysław Batsch (1900-1977) - uczestnik Igrzysk Olimpijskich w Paryżu, zdobywca czterech bramek w meczu z Finlandią (7:1) 8 sierpnia 1926 roku. Reprezentował Pogoń Lwów. Po wojnie osiadł w Przemyślu i był maszynistą.

Henryk Reyman (1897-1963) - legenda Wisły Kraków, piłkarz występujący na pozycji napastnika, uczestnik IO w Paryżu. W Klubie 100 na 12. miejscu, w 1927 został królem strzelców z imponującym wynikiem 37 goli (5 bramek w jednym meczu z Warszawianką). Podpułkownik Wojska Polskiego, ranny podczas bitwy nad Bzurą. W czasie wojny ukrywał się przez Niemcami, gdyż był skazany na karę śmierci. Jego brat Jan (1902-1984) także był piłkarzem i reprezentantem Polski. Pochowany na Cmentarzu rakowickim w Krakowie.

Edmund Zientara (1929-2010) - napastnik, reprezentant Polski, w czasie wojny należal do Szarych Szeregów ps. Dante. Jego ojciec Aleksander (1899-1944) zginął w Powstaniu Warszawskim. Był piłkarzem i trenerem Legii Warszawa, jego wychowankiem był Kazimierz Deyna. Ze Stalą Mielec zdobył Mistrzostwo Polski. Pochowany na Cmentarzu Bródnowskim.

Groby piłkarzy cz.2 Brat posła PO i przedwojenne gwiazdy polskiego futbolu. Niezapomniani

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki