Poznaj historię kota domowego

Najczęściej mówi się o tym, że koty jako pierwsi oswoili Nubijczycy, czyli mieszkańcy starożytnej Nubii ok. 6-7 tysięcy lat temu. Nubia to była kraina w północno-wschodniej Afryce, nad środkowym biegiem Nilu. Dzisiaj te tereny należą do południowego Egiptu i północnego Sudanu. Pogląd ten jest o tyle uzasadniony, że dzisiejszy gatunek kota domowego jest właśnie potomkiem kota nubijskiego.

Kot obiektem kultu

Jednak archeologowie znaleźli inne dowody, które wskazują, że koty mogły być udomowione już 9,5 tys. lat temu. Znaleźli bowiem na Cyprze grób mężczyzny, który został pochowany z kotem. Z tego i innych odkryć wysnuli wniosek, że proces udomawiania kotów trwał przez kilka tysięcy lat, a dokonywano go w całym rejonie tzw. Żyznego Półksiężyca. Były to pierwsze na świecie tereny, na których osiadła ludność rolnicza. Pas żyznych gleb miał kształt półksiężyca i obejmował tereny dzisiejszego Egiptu, Izraela i Palestyny, Syrii oraz Mezopotamii. To tu mieścił się biblijny Kanaan. Po co udomowiono kota? Był sprzymierzeńcem człowieka uprawiającego zboże – tępił gryzonie. Ok. 2000 r. p.n.e. w Egipcie kota wielbiono, był obiektem kultu. Wiązano go z boginią Bastet, a jego zwłoki mumifikowano.

Czasopismo naukowe z Waszyngtonu „Proceedings of the National Academy of Sciences" opisało odkrycie dokonane w zupełnie innej części świata - w rolniczej osadzie Quanhucun w Chinach. Tu także korzystano z usług kotów, które przepędzały gryzonie pożerające zboże. Koty były też karmione przez ludzi i hołubione. Żyły długo, co pokazały odnalezione przez archeologów kocie kości pochodzące sprzed 5 tys. lat.

Pozostał stworzeniem dzikim

Koty są najpopularniejszymi stworzeniami domowymi na świecie, a mimo to zestaw ich genów pokazuje, że nadal pozostały zwierzętami dzikimi. Ich genotyp niewiele różni się od genotypu dzikich kocich przodków sprzed ponad 9 tys. lat.

To, że człowiek karmił koty, nagradzał za uległość doprowadziło do mutacji jednego z genów. Koty zamieszkały w domach, a dziś stały się mruczkami wylegującymi się na kanapach. Jednak niech to nikogo nie zwiedzie - wcale nie są od nas uzależnione, tak jak psy. Mają doskonały słuch, widzą w ciemnościach, są świetnymi łowcami i same znajdą sobie pożywienie. Słyną z zamiłowania do wolności. Zamknęliśmy je w domach, izolujemy je, nie mają więc jak krzyżować genów. Ich genotyp się zmieni, ale na tę zmianę trzeba poczekać... kolejnych kilka tysięcy lat.

Święto wszystkich kotów

Światowy (Międzynarodowy) Dzień Kota jako pierwsi zaczęli obchodzić Włosi. Stało się to 17 lutego 1990 r. Do Polski święto dotarło dopiero w 2006 r. Jego zadaniem jest podkreślenie znaczenia kotów w życiu człowieka i uwrażliwienie ludzi na trudny niekiedy koci los. W tym dniu propaguje się niesienie pomocy wolno żyjącym i bezdomnym zwierzętom.