Test samochodu z instalacją gazową STAG – spalanie, osiągi, komfort jazdy

Coraz trudniej znaleźć w salonach samochody o prostej konstrukcji, zwłaszcza z wolnossącym silnikiem benzynowym z pośrednim wtryskiem paliwa. W końcu takie samochody najlepiej nadają się do jazdy na krótkich dystansach, dobrze znoszą trudną eksploatację miejską oraz montaż instalacji gazowej, radykalnie obniżającej koszty eksploatacji. Ceny układów LPG do motorów z wtryskiem pośrednim nie są tak wysokie, jak do systemów z bezpośrednim wtryskiem paliwa, ale tego typu silników jest na rynku nowych pojazdów coraz mniej.

Przeczytaj też: Czego jeszcze nie wiesz o instalacji autogaz

Tak jak różnią się od siebie samochody i ich silniki, tak i przeznaczone do nich instalacje gazowe są od siebie diametralnie inne. Każdy z elementów całego systemu gazowego jest odpowiednio dostosowany do wymogów konkretnego silnika. Dziś dla zaawansowanych inżynierów marki STAG nawet zmienność charakterystyki pracy wtryskiwaczy paliwa i ich podatność na uszkodzenia nie stanowi problemu. Rozwiązanie chroniące układ z bezpośrednim wtryskiem paliwa polega na  specjalnej obsłudze dodatkowego dotrysku benzyny, zapobiegającego przed przegrzaniem i przedwczesnym niszczeniem wtryskiwaczy. Na straży poprawnej pracy instalacji zawsze stoi zaawansowany sterownik, nieustannie czuwający nad dobieraniem mieszanki paliwowej. Innym i jednocześnie pionierskim rozwiązaniem opracowanym przez markę STAG, jest jednoczesne wtryskiwanie gazu w dwóch fazach - ciekłej i odparowanej - co całkowicie eliminuje potrzebę udziału benzyny w cyklu spalania (pisaliśy o tym tutaj - kliknij).

LPG przy wtrysku pośrednim

Do naszego testu trafił samochód wyposażony w instalację gazową wykorzystującą wtrysk gazu w fazie ciekłej lotnej. Jednym ze sprawdzonych źródeł napędu, świetnie dogadującym się z tego typu układem, jest jednostka 1.6 Ti-VCT montowana w samochodach Forda. Motor ten z wielopunktowym pośrednim wtryskiem benzyny do kolektora ssącego, występuje w wersjach o różnej mocy. Nam przypadło jeździć w teście odmianą generującą 125 KM i 159 Nm, która przy wykorzystaniu sterownika STAG QNEXT PLUS została poddana konwersji przez białostocką firmę AC S.A.

Sprawdź: Nie będziesz potrzebował benzyny! Nowość na rynku LPG

Jak sprawuje się tak zmodyfikowany Ford Focus? Przede wszystkim nie ma absolutnie wyczuwalnej różnicy pomiędzy pracą silnika na gazie i na benzynie. Gaz nie oddziałuje negatywne na żywotność głowicy ani zaworów, a właściwą pracę wtryskiwaczy stale nadzoruje sterownik, precyzyjnie wyliczający i dawkujący gaz na podstawie odczytywanych na bieżąco parametrów pracy silnika.

Brak wyczuwalnej różnicy między jednym, a drugim paliwem to fakt, a nie puste gadanie. Ubytek mocy? Pogorszona kultura pracy? Nic z tych rzeczy! Jednostka z wtryskiem gazu utrzymuje te same parametry momentu obrotowego i mocy. Generowane osiągi są porównywalne zarówno na gazie, jak i na benzynie. Według Forda przyspieszenie od 0 do 100 km/h trwa 10,9 s. Bez urządzenia pomiarowego trudno oszacować jak jest naprawdę, za to subiektywne odczucia zza kierownicy pozwalają stwierdzić, że auto zachowuje się tak samo bez względu na rodzaj stosowanego paliwa. Moc prezentowanego Focusa w pełni wystarcza do codziennych zastosowań. Nawet można rzec, że w mieście nie jest się w stanie w pełni zagospodarować 120 koni mechanicznych. Wkręcanie silnika na wyższe obroty (120 KM przy 6300 obr./min.) ma sens dopiero na szybkich trasach poza miastem, gdzie można legalnie osiągnąć "setkę". Poza tym Focus pozycjonujący się w klasie kompaktowej to dobre auto od strony właściwości jezdnych. Prowadzi się bardzo przyjemnie, jest zwarty, wystarczająco wygodny i zawsze chętny do współpracy z kierowcą.

Komfortowo i oszczędnie

Istotna zaletą testowanej instalacji gazowej okazuje się być komfort jej użytkowania. Kierowca może zapomnieć o samodzielnym przełączaniu z trybu benzynowego na gazowy i odwrotnie, ponieważ za wszystko odpowiada zautomatyzowany komputer. Silnik uruchamiany jest zawsze na benzynie, a po osiągnięciu odpowiedniej temperatury pracy przechodzi w tryb zasilania gazowego. Procederowi temu towarzyszy charakterystyczne "cyknięcie" słyszalne w kabinie i to właściwie jedyny akustyczny bodziec jakiego wypada się spodziewać.

Dowiedz się: Rajdówki "w gazie"? To możliwe i legalne!

W pojeździe jak i wokół niego absolutnie nie czuć woni gazu, a sterownik daje kierowcy w każdej chwili wybór, na jakim rodzaju zasilania chce się poruszać. Umożliwia to dyskretny przycisk przytwierdzony w tunelu środkowym, służący do manualnej aktywacji/dezaktywacji instalacji LPG. O stanie gazu w butli informują diody wkomponowane w guzik lub mobilna aplikacja. Program o nazwie STAG GAS COMPUTER można pobrać na smartfon (kompatybilność wyłącznie z systemem Android) i wykorzystywać ją do śledzenia informacji na temat zużycia gazu i nie tylko.

Jeżeli kierowca dopuści do tego, że w zbiorniku gazu zlokalizowanym pod podłogą bagażnika auta skończy się LPG, automatycznie i niewyczuwalnie zostanie przełączone na zasilanie benzyną. Podjazd pod dystrybutor na stacji paliw będzie wymagał odkręcenia zaślepki wlewu, który montażyści układów STAG lokalizują typowo w zderzaku od strony wlewu benzyny. Po zalaniu do pełna rachunek za tankowanie nie będzie przyprawiać o zawrót głowy. Po pierwsze montowany w Focusie 42-litrowy zbiornik zmieści w praktyce około 35 litrów LPG, a po drugie cena za litr gazu (w momencie wykonywania testu litr LPG kosztował 1,80 zł) nie wywierci dziury w portfelu przy średnim zużyciu oscylującym w granicach 10 l LPG/100 km.

Gaz w aucie się opłaca

Nie ulega wątpliwości, że najważniejszym kryterium decydującym o wyborze instalacji gazowej są względy ekonomiczne. Wynik naszego testu pokazuje, jak tania może być jazda na gazie. 120-konny silnik Forda w cyklu mieszanym potrzebuje około 8 litrów benzyny na 100 km. Uśredniając cenę Pb95 do poziomu 4,35 zł za litr, na przejechanie 100 km trzeba wydać 34,80 zł. Cena LPG jest znacznie niższa niż cena benzyny więc oszczędności są mocno zauważalne. Płacąc za litr gazu 1,80 zł, przy średnim spalaniu 10 l LPG/100 km wydamy 18,00 zł na pokonanie tego samego dystansu. Wychodzi więc, że tankowanie kosztuje blisko o połowę taniej.

Spalanie Forda Focusa 1.6 Ti-VCT 125 KM

paliwo	cena	średnie zużyciepaliwa na 100 km	koszt paliwa na 1000 km
Pb95	4,35 zł/l	8 l/100 km	348 zł
LPG	1,80 zł/l	10 l/100 km	180 zł

Samochód z LPG to idealne rozwiązanie dla osób, które chcą cieszyć się generowanymi oszczędnościami od momentu nabycia pojazdu. Ale w takim wypadku o oszczędnościach można mówić, jeśli pominie się koszty montażu (lub wyższej ceny zakupu nowego pojazdu z fabryczną instalacją), a patrzy się wyłącznie na zaprezentowaną wyżej kwotę jaką kosztuje nas przejechanie dystansu 100 km. Wówczas jazda okazuje się odczuwalnie tańsza, a oszczędności są tym większe, im cena paliwa bardziej przewyższa cenę LPG.

Zanim jednak zaczniemy oszczędzać musimy zainwestować w instalację LPG. Koszt testowanej instalacji STAG QMAX PLUS z montażem do 4-cylindrowego silnika z wtryskiem pośrednim wynosi ok. 2500 zł. Trzeba jeszcze pamiętać o serwisie i nieco droższym przeglądzie okresowym oraz sporadycznym tankowaniu benzyny, bowiem sekwencyjna instalacja LPG potrzebuje tego paliwa na rozruch. Biorąc do ręki kalkulator można w przybliżeniu wyliczyć, że w przypadku prezentowanego Forda Focusa instalacja gazowa zwróci się po przejechaniu około 18 000 km, a pokonanie takiego dystansu zajmie przeciętnemu Kowalskiemu mniej więcej 1,5 roku.