Las - niepowtarzalny zbiornik wody

2013-09-03 16:33

Tereny leśne zajmują około 30 % powierzchni naszego kraju, z tego około 20 % to tzw. lasy wodochronne, których głównym zadaniem jest retencjonowanie wody i poprawa jej jakości.

Las dzięki swojej skomplikowanej struktu­rze, występowaniu wielu warstw i rodzajów roślinności, zróżnicowaniu przestrzennemu, którego ważnym elementem są lokalne obni­żenia terenu, stanowi sam w sobie niezastą­piony i niepowtarzalny „zbiornik wodny”.

Zmniejsza zagrożenie powodziowe

Ponadto ma wyjątkową zdolność do groma­dzenia wody w okresie, gdy jest jej nadmiar i oddawania jej środowisku w czasie niedobo­ru. Umożliwia on również retencję śnieżną, ponieważ panujące wewnątrz lasu warunki mikroklimatyczne powodują, że śnieg rozta­pia się w nim wolniej niż na terenach nieza­lesionych. To z kolei zapobiega powstawaniu gwałtownych roztopów, przez co zmniejsza zagrożenie powodziowe.
Głównym elementem decydującym o wyjąt­kowej roli lasu w kształtowaniu obiegu wody jest roślinność leśna i jej piętrowe zróżnico­wanie. Zanim woda opadowa trafi na ziemię, jest zatrzymywana w koronach drzew i powoli spływa po pniu. Lity drzewostan świerkowy może zatrzymać nawet do 50 proc. opadów, las mieszany 20–30 procent. Część opadów zatrzymu­je warstwa podszytu (podszycie), czyli mniej­szych drzew i krzewów. Runo leśne zatrzy­muje nawet do pięciu razy więcej wody, niż samo waży. Natomiast próchnica (czyli ściół­ka leśna, która podległa rozkładowi), jak rów­nież leśna gleba mineralna są bardzo boga­te w związki organiczne i dzięki temu mają duże zdolności retencyjne.

Stop erozji wodnej

Warto również wspomnieć, że martwe, pozba­wione liści i igieł drzewo pokrywa się z cza­sem grubą warstwą mchów i porostów i razem z nimi potrafi zatrzymać nawet do sześciu razy więcej wody, niż samo waży. Dlatego tak ważne jest zostawianie w lesie martwych drzew. Zalegające w korytach potoków i pły­nących ciekach pnie drzew blokują szybki spływ wód opadowych, co pozwala zatrzy­mać ich nadmiar w lesie. Tym samym gleba ochraniana jest przed erozją wodną. Pnie, spowalniając odpływ cieków, zwiększają kumulację osadów, co w znacznym stopniu oczyszcza wodę i poprawia jej jakość. Pozy­tywny wpływ leżących w korytach poto­ków martwych drzew widać szczególnie w lasach górskich.

Mądra gospodarka leśna

Aby las mógł spełniać swoje wodochronne funkcje, konieczne jest prowadzenie zrów­noważonej gospodarki leśnej, sadzenie mło­dych drzew na wyrębach, ochrona roślinności runa, wzbogacanie składu gatunkowego lasu. Ważne jest również zalesianie terenów nieleś­nych oraz ochrona i zachowanie śródleśnych stawów i oczek oraz wilgotnych i mokrych siedlisk, w tym torfowisk.
DR HAB. ELŻBIETA
BAJKIEWICZ-GRABOWSKA, PROF. UG

Uwaga! Zapraszamy na wspaniałą wyprawę tropem wody cenniejszej od złota! ODWIEDŹ TEŻ STRONĘ  www.cenniejszaodzlota.pl

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki