Darowizna dla dziecka bez podatku? Zwróć uwagę, w jakiej formie przekazujesz pieniądze

• Darowizna pieniężna w gotówce, nawet w najbliższej rodzinie, nie kwalifikuje się do pełnego zwolnienia z podatku
• Analiza przepisów podatkowych na 2025 rok ujawnia, że kluczowe dla uniknięcia podatku od spadku jest jego zgłoszenie na formularzu SD-Z2 w ciągu sześciu miesięcy
• Przegapienie terminu na zgłoszenie darowizny oznacza utratę prawa do całkowitego zwolnienia i może grozić odpowiedzialnością karno-skarbową
• Eksperci wskazują, że urząd skarbowy do celów podatkowych wycenia majątek według jego aktualnej wartości rynkowej, a nie tej sprzed lat

Podatek od spadku i darowizny 2025. Jakie są limity dla rodziny?

Otrzymanie spadku lub darowizny to często miły gest, ale wiąże się z formalnościami w urzędzie skarbowym. Podatek trzeba zapłacić, gdy wartość majątku przekroczy ustaloną kwotę wolną od podatku. Wysokość tej kwoty zależy od stopnia pokrewieństwa z darczyńcą lub spadkodawcą.

W 2025 roku limity darowizn bez podatku wynoszą 36 120 zł dla najbliższej rodziny (I grupa), 27 090 zł dla dalszej (II grupa) oraz 5 733 zł dla osób niespokrewnionych (III grupa). Do kluczowej dla seniorów I grupy zaliczają się m.in. małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, a nawet teściowie, zięć i synowa. To ważna informacja, ponieważ w przypadku wielokrotnych darowizn od tej samej osoby ich wartości sumuje się za okres ostatnich pięciu lat.

Zwolnienie z podatku dla najbliższej rodziny. Jaki warunek trzeba spełnić?

Na szczęście prawo przewiduje furtkę, która pozwala na całkowite zwolnienie z podatku dla najbliższej rodziny, określanej jako „grupa zerowa”. Aby z niej skorzystać, trzeba jednak spełnić jeden kluczowy warunek: zgłosić nabycie spadku lub darowizny do urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy. Jak informuje rządowy portal podatki.gov.pl, należy to zrobić na formularzu SD-Z2, składając go elektronicznie przez e-Urząd Skarbowy lub w formie papierowej. Warto podkreślić, że to wyjątkowe zwolnienie dotyczy wyłącznie najbliższych, czyli m.in. małżonka, dzieci, wnuków, rodziców czy rodzeństwa.

Spóźnione zgłoszenie spadku lub darowizny. Jakie są konsekwencje?

Przegapienie 6-miesięcznego terminu na zgłoszenie spadku lub darowizny to niestety sygnał alarmowy, który zwiastuje poważne konsekwencje finansowe. Spóźnienie oznacza bowiem utratę prawa do całkowitego zwolnienia z podatku. Warto wiedzieć, że obowiązek podatkowy powstaje w momencie uprawomocnienia się postanowienia sądu o nabyciu spadku lub, w przypadku darowizny, w chwili jej otrzymania.

W takiej sytuacji majątek zostanie opodatkowany na zasadach ogólnych dla I grupy podatkowej, co może oznaczać konieczność zapłaty niemałej kwoty. Co gorsza, za niezgłoszenie spadku grozi nawet odpowiedzialność karno-skarbowa. Nutką optymizmu jest jednak niedawny rządowy projekt ustawy z 14 października 2025 roku, który zakłada, że w przyszłości możliwe będzie przywrócenie terminu w uzasadnionych sytuacjach losowych.

Darowizna pieniężna a zwolnienie z podatku. Dlaczego forma ma znaczenie?

Jeśli otrzymujesz darowiznę pieniężną od najbliższej rodziny i chcesz skorzystać ze zwolnienia, forma przekazania środków ma kluczowe znaczenie. Należy pamiętać, że warunkiem zwolnienia jest udokumentowanie darowizny dowodem przekazania pieniędzy na rachunek bankowy obdarowanego lub przekazem pocztowym. Oznacza to, że darowizna w gotówce, nawet zgłoszona w urzędzie na czas, nie będzie uprawniała do całkowitego zwolnienia z podatku. To może być naprawdę kosztowna pomyłka!

Jak urząd skarbowy wycenia spadek? Liczy się aktualna wartość rynkowa

Wartość spadku lub darowizny do celów podatkowych określa się według stanu majątku z dnia nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Oznacza to, że liczy się aktualna wartość rynkowa nieruchomości czy samochodu, a nie ta sprzed wielu lat. To kluczowa informacja, ponieważ wartość majątku, szczególnie nieruchomości, mogła przez lata znacznie wzrosnąć.

Nie warto liczyć na to, że urząd skarbowy nie dowie się o otrzymanym majątku, ponieważ sądy i notariusze mają obowiązek informować urzędy o takich zdarzeniach. Jest jednak pewne ułatwienie, które obowiązuje od 2025 roku. Przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższych nie trzeba już przedstawiać w kancelarii notarialnej zaświadczenia z urzędu skarbowego o uregulowaniu podatku, co znacznie upraszcza całą procedurę.