- Analiza danych Komendy Głównej Policji z 2025 roku ujawnia prawdziwą skalę oszustw na pracownika banku
- Istnieją konkretne zwroty, których użycie podczas rozmowy telefonicznej natychmiast zdradza oszusta
- Eksperci ostrzegają, że spoofing telefoniczny sprawia, iż numer infolinii wyświetlony na ekranie twojego telefonu nie jest wiarygodny
- Zastrzeżenie numeru PESEL to skuteczny sposób na ochronę przed kradzieżą tożsamości po odebraniu podejrzanego telefonu
Ilu seniorów traci oszczędności? Alarmujące dane policji i ekspertów
Statystyki są alarmujące i niestety pokazują, że nikt nie może czuć się w pełni bezpieczny. Według danych Komendy Głównej Policji, tylko w pierwszym półroczu 2025 roku odnotowano aż 9 954 przypadki oszustw wymierzonych w osoby starsze. Ten niepokojący trend potwierdza również raport zespołu CERT Polska, który w 2024 roku zarejestrował rekordowy wzrost cyberzagrożeń, z liczbą zgłoszeń przekraczającą 600 tysięcy.
Skutki finansowe tych działań bywają druzgocące dla domowych budżetów. W 2024 roku średnia strata poniesiona przez jedną ofiarę oszustwa „na pracownika banku” wyniosła ponad 40 000 złotych. Co gorsza, z badań wynika, że co piąta osoba po 65. roku życia padła ofiarą kradzieży lub próby wyłudzenia danych, co pokazuje prawdziwą skalę tego problemu. Utrata oszczędności całego życia to scenariusz, którego każdy chce uniknąć.
Jak działa oszustwo „na pracownika banku”? Poznaj scenariusz krok po kroku
Scenariusz ataku jest zwykle bardzo podobny i stanowi wariację znanych metod, takich jak oszustwo „na wnuczka” czy „na policjanta”. Wszystko bazuje na wywołaniu silnych emocji i ogromnej presji czasu. Oszust dzwoni, przedstawiając się jako pracownik działu bezpieczeństwa banku i informuje o rzekomym zagrożeniu dla twoich pieniędzy, na przykład o próbie włamania na konto. Aby uwiarygodnić swoje działanie, przestępcy często wykorzystują technikę zwaną „spoofingiem”. Dzięki niej na ekranie twojego telefonu może wyświetlić się prawdziwy numer infolinii banku, co usypia czujność.
Celem tej bezwzględnej manipulacji jest nakłonienie cię do przelania wszystkich środków na tak zwane „konto techniczne” lub „rachunek rezerwowy”, który w rzeczywistości należy do przestępców. Aby to osiągnąć, fałszywy konsultant będzie prosił o poufne dane, których prawdziwy pracownik banku nigdy nie zażąda. To sygnał alarmowy, dlatego warto pamiętać, że nikt z banku nie może pytać o twój login i hasło do bankowości, pełne dane karty płatniczej czy kody BLIK.
Zwroty, które zdradzają oszusta. Na te słowa musisz uważać podczas rozmowy
Istnieje kilka sygnałów ostrzegawczych, które powinny zapalić czerwoną lampkę podczas rozmowy z osobą podającą się za pracownika banku. Warto zwrócić szczególną uwagę na zwroty takie jak „dzwonię w imieniu banku” lub „potrzebujemy natychmiast zweryfikować twoje dane”, które mają na celu wywarcie presji. Prawdziwy pracownik nigdy nie będzie też prosił o zainstalowanie na telefonie lub komputerze dodatkowego oprogramowania, na przykład TeamViewer czy AnyDesk. Udostępnienie ekranu w ten sposób daje oszustom pełną kontrolę nad twoim urządzeniem i może prowadzić do kradzieży tożsamości. Co więcej, standardowa weryfikacja przez bank nigdy nie obejmuje prośby o podanie pełnego numeru PESEL, daty urodzenia i serii dowodu osobistego w jednej rozmowie.
Co robić, gdy dzwoni oszust? Pierwsze kroki po podejrzanym telefonie
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości co do tożsamości rozmówcy, najlepszą i najbezpieczniejszą reakcją jest natychmiastowe rozłączenie się bez podawania żadnych informacji. Pod żadnym pozorem nie należy oddzwaniać na numer, który wyświetlił się na ekranie, ponieważ niemal na pewno należy on do oszustów. Zamiast tego, dobrym pomysłem jest samodzielne znalezienie oficjalnego numeru infolinii swojego banku – na przykład na jego stronie internetowej lub na karcie płatniczej – i wykonanie telefonu, aby zweryfikować sytuację. Jeżeli istnieje podejrzenie, że mogło dojść do oszustwa, warto niezwłocznie zablokować karty płatnicze i rozważyć zastrzeżenie numeru PESEL. Można to zrobić poprzez aplikację mObywatel lub na portalu gov.pl, co stanowi cenną, dodatkową warstwę ochrony.