Spis treści
Wpis do rejestru zabytków
Decyzją Marcina Dawidowicza, Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, do rejestru zabytków została wpisana kamienica dawnego Warszawskiego Domu Schronienia „Przytulisko” wraz z oficyną, kaplicą Matki Boskiej Nieustającej Pomocy oraz terenem działki położonej przy ul. Wilczej 7 w Warszawie.
W uzasadnieniu decyzji konserwator wskazuje: − Kamienica dawnego Warszawskiego Domu Schronienia „Przytulisko” wraz z oficyną i kaplicą Matki Boskiej Nieustającej Pomocy stanowi niezwykle cenne źródło do badań nad działalnością zakładu dobroczynnego „Przytulisko” oraz historią powstałego w jego strukturach zgromadzenia zakonnego. (...) Zabudowania przy ul. Wilczej 7, dzięki zachowanej autentycznej formie, stanowią również istotne źródło do badań architektury Warszawy.
Historia „Przytuliska”
Kamienica znajduje się w południowej pierzei zwartej zabudowy ulicy, wytyczonej na terenach dawnego folwarku Kawęczyńskiego. Jej historia sięga połowy XIX wieku. W 1864 roku filantropka Franciszka Robaczewska zakupiła posesję na potrzeby „Przytuliska” – zakładu opiekuńczego dla ubogich, chorych i bezrobotnych kobiet. Była to pierwsza tego typu placówka w Warszawie.
W tym czasie powstała murowana oficyna z kuchnią, refektarzem i pracowniami, a także drewniana kaplica, którą w 1870 roku zastąpiła murowana świątynia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, ufundowana przez Bronisława Skarżyńskiego. W 1882 roku w „Przytulisku” powstało zgromadzenie zakonne założone przez ojca Honorata Koźmińskiego, którego przełożoną została Kazimiera Gruszczyńska.
Na początku XX wieku rozbudowano kompleks według projektu Józefa Hussa, a w latach 1913–1915 wzniesiono nową kaplicę autorstwa Konstantego Sylwina Jakimowicza, wyróżniającą się zastosowaniem żelazobetonu. W prezbiterium umieszczono witraż według kartonu Michała Borucińskiego, przedstawiający św. Józefa kaliskiego.
Rola podczas II wojny światowej i powojenne remonty
W czasie II wojny światowej budynek został uszkodzony, ale kaplica pozostała czynna. W okresie Powstania Warszawskiego odbywały się w niej spotkania mieszkańców stolicy. Po kapitulacji dokonano prowizorycznych napraw, a po wojnie w „Przytulisku” działał dom noclegowy dla byłych jeńców oraz kuchnia Zarządu Miejskiego.
Znaczenie obiektu dla Warszawy
W kolejnych dekadach obiekt wielokrotnie remontowano – m.in. w 1950 roku pod kierunkiem inż. B. Płacheckiego i K. Jakimowicza, a następnie w latach 70., 1982, 2001 i 2014.
− Ponadto zabudowa ta stanowi ważne źródło do badań nad działalnością projektową zatrudnionego od 1913 roku na stanowisku architekta diecezjalnego Konstantego Sylwina Jakimowicza oraz nad zaangażowaniem społeczeństwa w działalność dobroczynną, wyrażającą się m.in. we wsparciu przebudowy i remontu siedziby przytuliska oraz budowy znajdującej się w jego obrębie kaplicy, która w I połowie XX w. pełniła funkcję kaplicy pogrzebowej dla licznych mieszkańców stolicy − podkreślił Marcin Dawidowicz, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.