Aktywność fizyczna to ważny czynnik w profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2

Czy można uczestniczyć w triathlonie, mając cukrzycę? Można! Czy diabetycy mogą biegać, pływać i jeździć na rowerze? Mogą, a wręcz powinni, żeby utrzymać zdrowie fizyczne i psychiczne w dobrej kondycji. Aktywność fizyczna, jak wskazuje Maja Makowska, obniża poziom cukru we krwi. To oznacza, że osoby z cukrzycą mogą przyjmować mniejszą ilość insuliny. Kobieta, która najpewniej jako pierwsza zawodniczka z cukrzycą ukończyła podwójnego Ironmana, wie co mówi. To jednak nie jedyna zaleta ruchu, który jest tak ważny w życiu każdego z nas.

Super Express: Dlaczego to takie ważne, by ruszyć się z kanapy i zacząć ćwiczyć?

– Nie tylko w przypadku cukrzyków, ale w życiu każdego z nas ruch ma ogromne znaczenie dla zdrowia. Jeśli jednak rozważamy jakąkolwiek aktywność fizyczną pod kątem naszego poziomu cukru, to warto wiedzieć, że sport z założenia obniża poziom cukru. Dzięki temu my, cukrzycy, mamy możliwość przyjmowania mniejszej ilości insuliny. Ruch zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę. Dodatkowo poprawia metabolizm, zmniejsza ryzyko zachorowania na miażdżycę oraz wystąpienia udaru mózgu czy zawału serca. Aktywność fizyczna działa na nas holistycznie, bo korzystnie wpływa zarówno na zdrowie, jak i na nasz nastrój.

SE: Kiedy dowiedziała się Pani o cukrzycy i w jaki sposób?

– Zachorowałam na cukrzycę w 2000 r., dokładnie w marcu. Chorowałam wówczas na ospę - ospa minęła, ale ja dalej byłam osłabiona i bardzo dużo piłam. Jadłam niewiele, ale piłam ogromne ilości wody, napojów i herbaty. Rodzice bardzo się tym zaniepokoili. Poszliśmy do lekarza pierwszego kontaktu, który stwierdził, że jestem odwodniona i skierował mnie do Szpitala Dziecięcego w Olsztynie (Maja Makowska pochodzi z Mazur). Dopiero tam zmierzono mi cukier, który wyszedł w okolicach 400. Cukrzyca - tak brzmiała wstępna diagnoza.

SE: Mówi się o Pani jako o „kobiecie z żelaza”, wszak nie każda osoba z cukrzycą ukończyła ultramaraton Double Ironman (7,8 km do przepłynięcia, 360 km na rowerze, 84 km biegu). Proszę powiedzieć, jakie aktywności fizyczne są dobre dla diabetyków?

– Jeśli ktoś nie zamierza od razu ruszać na maraton, choć oczywiście nie musi tego robić (śmiech), to podstawą są spacery, marsze z kijami (Nordic Walking), bieganie, rower, wszystkie sporty wytrzymałościowe. Z ich uprawiania możemy czerpać wielką przyjemność, a przy okazji – korzyści zdrowotne.

SE: Czy osoby z cukrzycą powinny się jakoś przygotować do wykonywania aktywności fizycznej?

– Jeśli zaczynamy tak zupełnie „od zera”, to najlepiej jest skonsultować się z lekarzem, który stwierdzi, czy nie ma przeciwwskazań i czy pomimo cukrzycy można uprawiać jakiś sport.

SE: Na co osoby z cukrzycą powinny zwrócić szczególną uwagę?

– Zawsze mam 3 rady dla cukrzyków rozpoczynających przygodę ze sportem. Po pierwsze: jeśli nie czujecie się komfortowo i pewnie, wychodząc na trening, to warto zabrać ze sobą zaufaną osobę, która będzie wiedziała, jak się zachować w sytuacji, gdy spadnie nam cukier. Druga rzecz: ja zawsze mam przy sobie coś słodkiego, coś, co szybko podniesie mi poziom cukru np. glukozę w pastylkach czy żel energetyczny. Po trzecie: warto pomyśleć o tym, żeby przed planowanym wysiłkiem fizycznym podać do posiłku mniejszą dawkę insuliny.

SE: Jak powinien wyglądać prawidłowy plan aktywności fizycznej u cukrzyków? Jak często należy się ruszać i jaki jest optymalny czas trwania treningu?

– Jeśli to nie jest trening bardzo wymagający, tylko np. energiczny marsz lub spacer, to można go śmiało wykonywać 3 razy w tygodniu przez minimum 30 minut. W przypadku spacerów zaleca się zrobienie 10 tys. kroków dziennie. I nie trzeba iść specjalnie na trening. Wystarczy w swoim życiu dokonać kilku małych zmian, czyli np. wybrać schody zamiast windy albo wydłużyć trasę spaceru, pójść trochę naokoło. Te drobne zmiany wprowadzają nam element aktywności. Jeśli jednak ktoś chciałby zacząć biegać, poprawiać swoje czasy i startować w zawodach, to może trenować 4-5 razy w tygodniu, ale należy to robić z rozwagą. Musi być czas na regenerację, nie należy się przemęczać.

SE: Jak wytrwać w prowadzeniu aktywnego trybu życia?

– Wydaje mi się, że trzeba znaleźć coś, co naprawdę się lubi. Popularne i dość przystępne są np. bieganie czy jazda na rowerze, jednak ktoś może nie lubić biegania, bo go to np. za bardzo męczy. Ważne, żeby znaleźć coś, co będzie nam sprawiało przyjemność, a możliwości jest mnóstwo! Od jogi, przez pilates, ćwiczenia na piłce czy stepie, rolki, pływanie. Warto próbować różnych rzeczy, żeby się dowiedzieć, co się lubi.

SE: A co jest Pani ulubioną aktywnością?

– Teraz? Na równi: bieganie i rower, choć w tym sezonie raczej bardziej pójdę w bieganie, a konkretnie - w biegi po górach.

SE: Trwa akcja MAJowe Aktywacje, której Pani przewodzi. Jakie formy aktywności poleca Pani na wiosnę?

– Na wiosnę idealnie sprawdzi się rower! Gdy wszystko kwitnie, jest tyle zapachów na zewnątrz, gdy przyroda budzi się do życia – przejażdżka rowerem będzie dużą przyjemnością. Ale sprawdzą się też marsze, truchty, bieganie, byle byśmy się ruszali. Dlatego przez cały maj zachęcam do takich aktywności w ramach MAJowych Aktywacji, które realizuję w ramach kampanii edukacyjnej „Dłuższe życie z cukrzycą”.

Zdecydowaną większość chorych w Polsce stanowią osoby z cukrzycą typu 2. W przeciwieństwie do cukrzycy typu 1, która jest chorobą wynikającą z autoagresji organizmu (układ odpornościowy atakuje własną trzustkę, która przestaje produkować hormon i pacjenci już do końca życia muszą przyjmować insulinę) – do rozwoju cukrzycy typu 2 (gdzie geny także odgrywają istotną rolę) często doprowadzamy sami – poprzez złą dietę i brak aktywności fizycznej. Dlatego oprócz kontroli glikemii niezwykle ważne jest, abyśmy zadbali o zdrowy tryb życia, w tym ruch, do czego zachęca Maja Makowska w akcji MAJowe aktywacje: https://dluzszezyciezcukrzyca.pl/aktualnosci/majowe-aktywacje-ruszajmy-sie-w-kolko/.

Chcesz wiedzieć więcej? Odwiedź stronę kanały kampanii edukacyjnej „Dłuższe życie z cukrzycą”: www.dluzszezyciezcukrzyca.pl i FB https://www.facebook.com/DluzszeZycieZCukrzyca i dowiedz się, co możesz zrobić, aby mieć lepsze, zdrowsze i dłuższe życie z cukrzycą.