Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca, którą wykonuje się faktycznie. Czyli jeśli pracownik tylko pozostaje w miejscu pracy i czeka na zlecenie jakiegoś zadania przez pracodawcę, to nie można powiedzieć, że jest to praca w godzinach nadliczbowych.
O godzinach nadliczbowych mówimy, kiedy pracownik wykonał pracę:
- ponad obowiązujące go normy czasu pracy
- ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego w firmie systemu i rozkładu czasu pracy
Kiedy szef może zlecić nadgodziny
Praca w godzinach nadliczbowych powinna być dopuszczana tylko wyjątkowo. Można to robić tylko w określonych przez prawo przypadkach:
- w przypadku kiedy musi być przeprowadzona akcja ratownicza, żeby ochronić ludzkie zdrowie lub życie, mienie lub środowisko albo by usunąć awarię (np. powódź, katastrofa budowlana, awaria maszyny lub urządzenia)
- w przypadku, kiedy zlecenie nadgodzin wynika ze szczególnych potrzeb pracodawcy (np. towar dostarczono po godzinach pracy i trzeba go rozładować, wnieść do środka, umieścić w chłodni itd.)
Kto może odmówić
W tych okolicznościach pracy w nadgodzinach może odmówić tylko pracownica w ciąży, pracownica lub pracownik wychowujący dziecko w wieku do lat 4. Pracy w nadgodzinach wynikającej ze szczególnych potrzeb pracodawcy można odmówić również wtedy, kiedy praca ta przekroczyła roczny limit pracy w godzinach nadliczbowych. Wynosi on 416 godzin (8 godzin tygodniowo pomnożone przez 52 tygodnie).
Jak obliczyć należność
Za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikowi przysługuje normalne wynagrodzenie plus rekompensata, czyli dodatek do wynagrodzenia albo czas wolny. I tak, jeśli nadgodziny zostały przepracowane w nocy, w niedziele i święta (chyba że w twojej firmie obowiązuje weekendowy system pracy) lub w dniu wolnym od pracy udzielonym w zamian za pracę w niedzielę lub święto, to wówczas dodatek do wynagrodzenia wynosi 100 procent wynagrodzenia zasadniczego. Taka wysokość dodatku przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej, która przekracza przeciętną tygodniową normę czasu pracy. W innych przypadkach niż wymienione, wysokość dodatku to 50 procent wynagrodzenia zasadniczego. Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych i dodatek z tego tytułu płaci się na koniec miesiąca, w którym została wykonana praca nadliczbowa.
Przeczytaj koniecznie: Zmień konto na lepsze - Jakie konta są najlepsze?
Czas pracy i wynagrodzenie za pracę
- Nie powinieneś pracować więcej niż 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy w okresie rozliczeniowym (np. w ciągu 3 miesięcy). Łącznie z godzinami nadliczbowymi tygodniowy czas pracy nie może przekroczyć 48 godzin.
- Masz prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu doby.
- Jeżeli pracujesz co najmniej 6 godzin na dobę, przysługuje ci 15-minutowa przerwa wliczana do czasu pracy.
- Za pracę w godzinach nadliczbowych w nocy, w niedziele i święta przysługuje ci dodatek w wysokości 100 proc. pensji.
- Za pracę w niedzielę i święta pracodawca powinien dać ci wolne w innym dniu.
- Za czas choroby przysługuje ci wynagrodzenie w wysokości 80 proc., a jeśli przebywasz w szpitalu 70 proc. Pensję w pełnej wysokości dostaniesz, jeśli jesteś w ciąży albo gdy doszło do wypadku w drodze do pracy lub z pracy
- Jeśli jesteś zatrudniony na cały etat, twoja pensja nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku.
Uwaga!
Czas wolny przysługujący pracownikowi jako rekompensata pracy nadliczbowej z inicjatywy pracodawcy, jest płatny
Podcasty
Playlisty tematyczne
