Kiedy można uznać osobę zaginioną za zmarłą

2013-08-05 4:00

Prawie 8 lat temu mój 55-letni wówczas brat wyszedł z domu i zaginął. Poszukiwania prowadzone przez policję i rodzinę nie dały rezultatu. Chciałabym załatwić sprawy spadkowe po śmierci rodziców. Czy mogę starać się o uznanie brata za zmarłego?

Ponieważ pani brat nie zaginął w czasie podróży powietrznej lub morskiej, w związku z katastrofą statku lub okrętu albo innym szczególnym zdarzeniem, ani też w związku z bezpośrednim niebezpieczeństwem dla życia, może być uznany za zmarłego, jeżeli upłynęło 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym jeszcze żył, według istniejących informacji.

Natomiast jeżeli w trakcie biegu tego 10-letniego terminu zaginiony ukończyłby 70 lat, do uznania go za zmarłego wystarczy okres dwukrotnie krótszy. W wypadku pani brata wspomniane dziesięć lat jeszcze nie upłynęło. Po upływie dziesięciu lat od końca roku, w którym zaginął, brat miałby skończone dopiero 65 lat. Jednak fakt, że na razie nie może on zostać uznany za zmarłego, nie oznacza, że spadkobiercy mają zamkniętą drogę do dziedziczenia po zmarłych rodzicach. Bo przeszkodą nie jest zaginięcie nawet kilku spadkobierców. Osoby te dziedziczą na takich samych zasadach, jak inni spadkobiercy. Żeby wszcząć postępowanie spadkowe, należy złożyć w sądzie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku lub udać się w tej sprawie do notariusza.

Wniosek taki musi zawierać wskazanie wszystkich spadkobierców ustawowych, czyli tych, którzy w przypadku braku testamentu dziedziczą po zmarłym z mocy prawa. Jedną ze wskazanych osób powinien być pani brat, którego aktualny adres jest nieznany. Działu spadku w sytuacji, kiedy jeden ze spadkobierców zaginął, może dokonać tylko sąd.

Aby chronić prawa prawa osoby nieobecnej, w tym wypadku osoby zaginionej, należy złożyć do sądu właściwego dla ostatniego miejsca jej zamieszkania wniosek o ustanowienie kuratora. Sąd wyznaczy mu zakres obowiązków.

Po dokonaniu działu spadku można zwrócić się też do sądu z wnioskiem o zgodę na złożenie do depozytu kwoty wynikającej z wyznaczonej spłaty osoby zaginionej.

Za ponad dwa lata upłynie termin wymagany do uznania pani brata za zmarłego. Nie wcześniej niż na rok przed jego końcem jako osoba zainteresowana powinna pani złożyć do sądu wniosek o uznanie brata za zmarłego. Należy dołączyć akta stanu cywilnego osoby zaginionej oraz dokumenty świadczące o zaginięciu (ewentualnie wskazać świadków, których zeznania mogłyby to potwierdzić). Po uznaniu brata za zmarłego część spadku, która w wyniku działu mu przypadła, będą mogli na zasadach ogólnych odziedziczyć jego spadkobiercy, np. żona i dzieci. Jeżeli brat wróci lub zostanie odnaleziony już po zakończeniu działu spadku, będzie musiał przeprowadzić postępowanie o wypłacenie należnej mu kwoty z depozytu (o ile taki zostanie utworzony) lub o spłatę przez pozostałych spadkobierców należnej mu części spadku.

Podstawa prawna:

Art. 928 Kodeksu postępowania cywilnego,

Art. 29-32 Kodeksu cywilnego

Adwokat Maciej Krakowiński, Kancelaria Adwokacka Krakowiński, Krakowińska, Łódź, ul. Żwirki 6,

tel. 42 636-40-42, www.adwokat-lodz.eu

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki