Powstanie styczniowe: Kiedy wybuchło? Jakie miało skutki? [ROCZNICA POWSTANIA STYCZNIOWEGO]

Spis treści

1. Powstanie styczniowe - kiedy wybuchło? [ROCZNICA POWSTANIA STYCZNIOWEGO]
2. Powstanie styczniowe - początek i stan wyjątkowy
3. Powstanie styczniowe: Jakie miało skutki? Dlaczego upadło?

Powstanie styczniowe - kiedy wybuchło? [ROCZNICA POWSTANIA STYCZNIOWEGO]

Powstanie styczniowe rozpoczęło się w drugiej połowie XIX wieku, a konkretnie zostało ogłoszone Manifestem 22 stycznia wydanym w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy. Zatem oficjalnie powstanie styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863, co oznacza, że w 2021 roku obchodzimy 158. rocznicę wybuchu polskiego powstania narodowego. Przyczynami były m.in.: branka (niespodziewany pobór do wojska rosyjskiego), porażka Imperium Rosyjskiego w wojnie krymskiej i rządy cara Aleksandra II Romanowa.

Zobacz także: Akademia upamiętniająca Powstanie Styczniowe

Powstanie styczniowe - początek i stan wyjątkowy

6 dni przed oficjalnym wybuchem powstania styczniowego - 16 stycznia 1863 roku Komitet Centralny Narodowy wystąpił jako Tymczasowy Rząd Narodowy i przekazał odezwę, w której ogłosił w całym kraju stan wyjątkowy, zalecając samoobronę poborowym i skupienie się narodu wokół władzy narodowej. W odpowiedzi na wybuch powstania - wielki książę Konstanty Mikołaj Romanow przywrócił stan wojenny, zawieszony w drugiej połowie 1862 roku,

Powstanie styczniowe: Jakie miało skutki? Dlaczego upadło?

Powstanie styczniowe objęło całe Królestwo Polskie, znaczną część Litwy oraz Wołynia. Trwało ponad rok. W lutym 1864 roku Rosjanie rozbili w bitwie pod Opatowem polskie oddziały z Gór Świętokrzyskich, dowodzone przez Ludwika Topora-Zwierzdowskiego, a także partie operujące na Podlasiu. Do kwietnia walczyło zgrupowanie Józefa Hauke-Bosaka, a w Lubelskiem działał jeszcze, wycofawszy się z Grodzieńszczyzny oddział dzielny, którym dowodził Walery Wróblewski. W Poznańskiem i w Galicji sformowały się nowe siły, lecz nie były one w stanie wejść do walki ze względu na ścisłe obstawienie granic przez wojska pruskie i austriackie. Aż do grudnia 1864 r, walczył oddział powstańczy księdza generała Stanisława Brzóski na Podlasiu. Po początkowych sukcesach, dawała o sobie znać znaczna przewaga sił rosyjskich. Nie było też oczekiwanej pomocy od innych państw.

Przeczytaj także: Pochowają Powstańców Styczniowych

Skutkami nieudanego powstania było powieszenie członków władz Rządu Narodowego: Romualda Traugutta, Romana Żulińskiego, Józefa Toczyskiego, Rafała Krajewskiego i Jana Jeziorańskiego. Rosjanie krwawo rozprawiali się z tymi, którzy popierali bądź aktywnie uczestniczyli w powstaniu styczniowym. Ok. 20-25 tysięcy uczestników trafiło na Syberię. Rusyfikacja przybrała na sile. Zlikwidowana została autonomia Królestwa Polskiego.