Przed nami wyjątkowy, wzruszający czas obchodów 79. rocznicy Powstania Warszawskiego, niepowtarzalne chwile spotkań z niewielkim już gronem żyjących powstańców i momenty oddania hołdu tym, których już z nami nie ma. Można to zrobić na bardzo wiele sposobów, po swojemu, bo tych wydarzeń w ciągu najbliższego tygodnia będzie mnóstwo. Można tradycyjnie zapalić świeczkę na grobach bohaterów na Powązkach, przy pomniku Gloria Victis, czy któregoś z dowódców w Al. Ujazdowskich. Można biegać, ruszyć na rajd rowerowy, czy przejechać śladami walk z kombatantem piętrowym autobusem albo całą rodziną wziąć udział w grze miejskiej. Można śpiewać, albo słuchać licznych koncertów albo tylko - i aż - przez minutę przystanąć w ciszy, gdy we wtorek o godz. 17 zawyją syreny. Można z kibicami na rondzie Dmowskiego stanąć w dymie rac, można też na pl. Zamkowym stać się częścią żywej kotwicy. Ważne by oddać cześć bohaterom godnie, nie obrażając innych. Powstańcy i prezydent Warszawy poprosili o to w oficjalnym Apelu do mieszkańców podpisanym w tym tygodniu. - Bądźmy razem w tym wyjątkowym momencie! Róbmy też zdjęcia podczas obchodów! A może któreś wyjątkowe, niepowtarzalne ujęcie zasłuży na to, by zgłosić je do konkursu "Pamięć w kadrze", organizowanego przez Muzeum Powstania Warszawskiego.
Szczegółowy harmonogram wydarzeń związanych z obchodami 79. rocznicy Powstania Warszawskiego prezentujemy poniżej:
O obchodach 79. rocznicy Powstania w materiale wideom mówi nam też dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski:
* Sobota 29 lipca 2023:
Inauguracja obchodów 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego o godz. 11 przy kamieniu "Żołnierzom Żywiciela" na Żoliborzu. Odbędą się tam uroczystości upamiętniające Powstańców walczących w tej części miasta oraz żołnierzy partyzanckich oddziałów Armii Krajowej, które niosły pomoc walczącej dzielnicy od strony Bielan i Puszczy Kampinoskiej.
Powstańczy spływ kajakowy "Wisłą przez Miasto Nieujarzmione" odbywać się będzie w sobotę, niedzielę i wtorek - dla uczczenia rocznicy Powstania Warszawskiego i jego bohaterów. Start na przystani WKW przy ul. Wał Miedzeszyński 295, z wału wiślanego na wysokości ulicy Kadetów trzeba zejść schodkami w kierunku widocznej furtki. Zakończenie w Porcie Żerańskim gawędą i śpiewaniem powstańczych piosenek. 1 lipca kajakarze będą widoczni w godzinę W na Wiśle na wysokości Starówki.
Gra w Muzeum dla najmłodszych
W sobotę 29 lipca w Parku Wolności w Muzeum Powstania Warszawskiego odbywa się grę plenerową "Chwaty z powstańczej Warszawy". To wydarzenie przeznaczone dla rodzin z dziećmi w wieku od czterech do 10 lat. Podczas wydarzenia Park Wolności zamieni się w powstańczą ulicę. Uczestnicy, dzięki przygotowanym zadaniom, dowiedzą się, kim byli powstańcy i jak wyglądała ich codzienność. Wydarzenie jest połączone z premierą książeczek z serii "Chwaty".
Wszędzie pełno harcerzy
Harcerze z warszawskich drużyn podczas obchodów pracują jako wolontariusze, sprzątają powstańcze groby na Powązkach, opiekują się kombatantami podczas uroczystości. Prawie 700 osób z drużyn spoza stolicy, w tym dwóch z zagranicy przyjeżdża na te dni na zlot „Ramię w ramię”. Bazą Zlotu stanie się Wybrzeże Gdyńskie. - Uczestnicy mówią, że dla nich najcenniejszą rzeczą jest, że działają w grupach, złożonych z różnych organizacji harcerskich. Wtedy czują, że jest coś większego, wartość, która ich łączy - mówi Jan Ołdakowski. W programie oprócz udziału w obchodach 79. rocznicy Powstania Warszawskiego jest m.in. spotkanie przy harcerskiej watrze, gra miejska, warsztaty artystyczne. Początek o godz. 15 przy Centrum Olimpijskim na Wybrzeżu Gdyńskim. O godz. 18 w Parku Wolności na terenie muzeum - Msza święta z udziałem powstańców, harcerzy i warszawiaków. Wydarzenie będzie można śledzić na profilu Muzeum Powstania Warszawskiego na Facebooku.
57. Rajd "Po kamienistej drodze"
w Pęcicach z okazji 79. rocznicy Powstania Warszawskiego. W programie koncert patriotyczny w intencji poległych w boju, zamordowanych i zmarłych powstańców, Apel Pamięci i składanie kwiatów na powstańczej mogile z udziałem Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego.
Pobiegną dla bohaterów
Do wydarzeń, które na stałe wpisały się w upamiętnienie 63-dniowego zrywu stolicy, należy Bieg Powstania Warszawskiego. Organizowany jest już po raz 32. Dla uczestników przygotowano dwie trasy: pięcio- oraz dziesięciokilometrową. Start na krótszym dystansie o godz. 20.30, pół godziny później na trasę ruszą biegacze pokonujący 10 kilometrów.
Zmaganiom sportowym towarzyszy podniosła atmosfera, a na starcie imprezy można spotkać weteranów Powstania Warszawskiego. Trasy biegów są powiązane z symbolicznymi dla Powstania miejscami. Linia startu, wspólna dla obu dystansów, jest usytuowana w pobliżu Pomnika Powstania Warszawskiego. Metę zlokalizowano przy ulicy Konwiktorskiej.
* Niedziela 30 lipca:
Spotkanie powstańców z prezydentami
Park Wolności w Muzeum Powstania - to tu w niedzielę o godz. 11 uczestnicy walk 1944 r. i ich rodziny spotkają się z prezydentem RP Andrzejem Dudą i prezydentem Warszawy Rafałem Trzaskowskim. Prezydent wręczy tam kombatantom odznaczenia państwowe. Wstęp jest tylko z zaproszeniami ale będzie transmisja w internecie.
Powstanie z okien autobusu
Darmowy przejazd "Szlakiem Powstania Warszawskiego" dwupiętrowym autokarem typu angielskiego. Trasa będzie obejmowała najważniejsze punktu historyczne znajdujące się w centralnej Warszawie jak np Pomnik Powstania Warszawskiego, miejsce śmierci K.K. Baczyńskiego, kościół św. Padewskiego, Budynek PAST-y, szlakiem walk sławnego batalionu "Zośka", Muzeum Powstania Warszawskiego itp. Planuje się 5 przejazdów o godz. 10 12, 14, 17, 19. Start: pl. Krasińskich koło pomnika Powstania Warszawskiego.
* Poniedziałek 31 lipca:
Powstaniec Honorowym Obywatelem Warszawy
W poniedziałek o godz. 11, na uroczystej sesji w Auli Politechniki Warszawskiej swoje wyróżnienia i nagrody przyzna Rada Warszawy. W tym roku tytuł Honorowego Obywatela Warszawy otrzyma powstaniec Juliusz Kulesza. Wstęp jest tylko z zaproszeniami ale sesje można oglądać w internecie.
Apel Poległych na pl. Krasińskich
Plac Krasińskich i okolica pomnika Powstania Warszawskiego stają się miejscem ważnych wydarzeń 31 lipca, w przeddzień wybuchu powstańczego zrywu. To tu co roku padały bardzo ważne słowa przesłania szefa Związku Powstańców Warszawskich do mieszkańców. W poniedziałek o godz. 18 odbędzie się tam msza polowa zakończona Apelem Poległych i złożeniem kwiatów przez liczne w tym miejscu delegacje. W tym roku nie jest planowany koncert w tym miejscu. Koncerty odbywać się będą natomiast w dzielnicach . Np. w kościele na Chłodnej wystąpią m.in. Kasia Moś i Piotr Cugowski (godz.19).
Godz. 19 "Powidoki Powstania Warszawskiego"
Koncert na dachu. Projekt muzyczny kompozytora i multiinstrumentalisty Ygora Przebindowskiego upamiętniający Powstanie Warszawskie. Liryczne dźwięki opowiadają na nowo tragiczne dni walczącej stolicy - Terminal Kultury Gocław
* Wtorek 1 sierpnia 2023:
Największa liczba uroczystości będzie miała miejsce 1 sierpnia. Przy pomnikach, tablicach czy skwerach upamiętniających bohaterów Powstania, a także miejscach związanych z tym patriotycznym zrywem będą składane kwiaty. Harcerze będą rozdawać przypinki ze znakiem Polski Walczącej.
Godz. 9 - ul. Filtrowa 68 - Uroczystość przy tablicy upamiętniającej podpisanie przez płk. Antoniego Chruściela „Montera”, dowódcę Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej, rozkazu rozpoczęcia Powstania Warszawskiego.
Godz. 11 odbędzie się "Marsz Mokotowa" - przemarsz z parku gen. Gustawa Orlicz-Dreszera ul. Puławską do ul. Dworkowej.
Godz. 13.15 - Zbieg ulic F. Chopina i Al. Ujazdowskich. Złożenie kwiatów pod pomnikiem gen. Stefana Roweckiego „Grota”.
Godz. 14 - Zbieg ulic Wiejskiej i J. Matejki. Uroczystość przy pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej.
Od godz. 16 centralne uroczystości przeniosą się na Cmentarz Wojskowy na Powązkach. Tam zostaną złożone kwiaty m.in. na grobie gen. Antoniego Chruściela "Montera".
O godz. 17 - hołd Powstańcom przy pomniku Gloria Victis. To od lat najważniejszy moment dla samych powstańców. Godzina "W" przy pomniku Gloria Victis na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Gdy całe miasto zatrzymuje się 1 sierpnia o godz. 17 na dźwięk syren alarmowych, tu co roku żyjący Powstańcy, salutując, oddają hołd towarzyszom broni poległym w walce i tym, którzy dołączyli do grona zmarłych. Tu co roku spotykają się przy grobach dowódców i przyjaciół. To też czas wspomnień, koleżeńskich rozmów i zadumy.
Godz. 16.30–18.30 - Cmentarz Powstańców Warszawy na Woli. Złożenie kwiatów pod pomnikiem Matki, przy tablicy upamiętniającej Szare Szeregi oraz przy kamieniu poświęconym Powstańcom i Ludności Cywilnej Warszawy Wywiezionym i Zamordowanym w Obozach Koncentracyjnych.
Godz. 17 - Prezentacja biało-czerwonej flagi z motywem Polski Walczącej, inicjatywa kibiców Legii Warszawa, pl. Wileński, Praga-Północ.
Godz. 18 - Otwarcie wystawy poświęconej Janowi Rodowiczowi ps. "Anoda" Urząd Dzielnicy Ursynów, al. KEN 61, Ursynów.
Koncert "Za każdy kamień Twój". Koncert oparty na popularnych pieśniach i piosenkach z okresu Powstania Warszawskiego w wykonaniu solistów polskich teatralnych scen muzycznych oraz zespołu wokalnego teatru muzycznego Proscenium, z towarzyszeniem bandu muzycznego. Publiczność usłyszy m.in. "Warszawskie dzieci", "Hej chłopcy, bagnet na broń", "Pałacyk Michla", "Sanitariuszkę Małgorzatkę", "Warszawo ma", "Małą dziewczynkę z AK" oraz "Zośkę"
"Litania piwnic" - koncert o Powstaniu Warszawskim w wykonaniu Artura Gotza z zespołem (klawisze - Jacek Kwiatkowski, instrumenty perkusyjne - Kuba Mikulski) Poetycki koncert, który w metaforyczny sposób opowiada o Powstaniu Warszawskim - od wielkiej euforii na początku sierpnia, aż do przerażenia ludności cywilnej. Wykorzystane zostały opisy nalotów samolotów i spadania bomb oraz makabryczne obrazy ukrywania się ludności w piwnicach i przejście kanałami z pl. Krasińskich do Śródmieścia, a także dzień kapitulacji. Centrum Promocji Kultury w dzielnicy Praga-Południe.
Koncert okolicznościowy "Hej, chłopcy, bagnet na broń. Ursus śpiewa (nie) zakazane piosenki" w wykonaniu zespołu Young Ursus Voices pod dyrekcją Krzysztofa Matuszaka Amfiteatr w parku Czechowickim, ul. M. Spisaka, Ursus.
Godz. 20.30 - pl. Piłsudskiego. "Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki" - to kultowe już wręcz wydarzenie wspólnego śpiewania na pl. Piłsudskiego - okazja do integracji pokoleń oraz poznania historii stolicy i muzyki tamtych lat. Warszawiacy, a także chórzyści i soliści z towarzyszeniem orkiestry pod dyrekcją Jana Stokłosy wykonają najpopularniejsze piosenki powstańcze. Wspólne śpiewanie ułatwią teksty wyświetlane na ekranach oraz przygotowane na tę okazję śpiewniki. W trakcie wieczoru z gardeł warszawiaków popłyną słowa "Warszawianki", "Marszu Mokotowa", "Sanitariuszki Małgorzatki" czy "Małej dziewczynki z AK". Spotkanie poprowadzi Tomasz Wolny. Śpiewniki są także do pobrania na stronie 1944.pl.
Godz. 24. Spektakl w Muzeum Powstania Warszawskiego - Jeden z tradycyjnych momentów obchodów, to powstańcze „Dziady” – spektakl o północy w Muzeum Powstania Warszawskiego. W tym roku reżyser Michał Zadara przygotował spektakl „Cisza”. Wziął na warsztat tekst Krzysztofa Kąkolewskiego „Co u pana słychać” - rozmowy, które polski reportażysta kilkadziesiąt lat temu przeprowadził ze zbrodniarzami niemieckimi, nigdy nieosądzonymi. To spektakl o tym, że zbrodnie należy zawsze ukarać i zbrodniarzy należy osądzać, żeby nie powtarzały się tak dramatyczne momenty w historii. Premiera 1 sierpnia, a pozostałe spektakle - 3, 4, 5 i 6 sierpnia o godz. 20.
* 2 sierpnia:
Godz. 16.45 - Sanktuarium Narodowe św. Andrzeja Boboli, ul. Rakowiecka 61. Złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową na murze świątyni oraz w „Krypcie Męczenników” w Kolegium Jezuickim. Msza św. w intencji osób zamordowanych w Powstaniu Warszawskim.
Godz. 18 - otwarta wystawa "Podróż bohaterek. Powstanie kobiet". Będzie ona ogólnodostępna od 3 sierpnia do lipca 2024 r. w Muzeum Powstania Warszawskiego.
* 5 sierpnia
Godz. 18 Skwer Pamięci przy ul. Leszno. Uroczystość w hołdzie ludności cywilnej Woli pod pomnikiem Pamięci 50 tysięcy mieszkańców Woli zamordowanych przez Niemców podczas Powstania Warszawskiego.
Godz. 19 Marsz Pamięci. Uroczyste przejście w kierunku Cmentarza Powstańców Warszawy upamiętniające mieszkańców stolicy, którzy zginęli podczas Powstania Warszawskiego – w trakcie marszu będą wyczytywane ich nazwiska.
* 6 sierpnia
Godz. 18 – z Parku Wolności w Muzeum Powstania Warszawskiego wyruszy Masa Powstańca - przejazd rowerowy szlakiem II Obwodu Żoliborz.
***
Warto dokumentować wszystkie wydarzenia związane z kolejną rocznicą zrywu. W ramach 79. rocznicy Powstania Warszawskiego jest bowiem organizowany konkurs fotograficzny. „Pamięć W kadrze” Konkurs polega na dokumentacji obchodów tej rocznicy organizowane w dowolnym miejscu na świecie. Uroczystości oficjalne, koncerty, akcje społeczne. Fotografie wykonane aparatem lub smartfonem można nadsyłać do 7 sierpnia 2023 r. Prace należy przesłać mailem pod adresem: [email protected] albo za pośrednictwem serwisu WeTransfer na adres: [email protected]
Listen to "12-letni chłopiec powiedział nam: przekażcie mamusi, że walczyłem jak żołnierz - wspomnienia Powstanki Warszawskiej" on Spreaker.
Podcasty
Playlisty tematyczne
