Kompleksowe wsparcie dla polskich seniorów

Kończący się rok 2021 niewątpliwie nie należał do łatwych. Przyniósł wiele nieoczekiwanych wyzwań, w tym m.in. związanych z sytuacją geopolityczną Polski, kryzysem na naszej wschodniej granicy (jednocześnie granicy Unii Europejskiej), ale także z wciąż trwającą pandemią COVID-19 i wynikającymi z tego konsekwencjami zarówno dla każdego z nas, jak i dla gospodarki. Kiedy stajemy przed tak trudnymi doświadczeniami, najlepszą możliwą odpowiedzią jest zawsze solidarność, a w szczególności ochrona najsłabszych członków wspólnoty. W tym kontekście jeszcze bardziej większego znaczenia nabiera realizowana od samego początku przez rząd Zjednoczonej Prawicy polityka senioralna, która nie tylko nie została wstrzymana ze względu na trudności, jakie niósł ze sobą rok 2021, lecz także, w tym momencie nawet przyspieszyła. Pojawiły się bowiem nowe propozycje, nowe rozwiązania służące najstarszym członkom naszej społeczności.

– Jest to nasz dług wobec osób, które poświęciły lata swojego życia, żeby nas wychować, żeby nauczyć nas odróżniania dobra od zła, umiejętności życia we wspólnocie, działania dla dobra wspólnego, miłości do Polski, dbałości o naszą Ojczyznę – tłumaczy minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg. – Jest to nasz dług wobec tych, których znacząca część życia była naznaczona przez totalitaryzmy. Chcielibyśmy go spłacić, wyrazić naszą wdzięczność, zapewniając jak najbardziej pogodną i wolną od trosk jesień życia.

5 filarów wsparcia na jesień życia

1. POMOC FINANSOWA

Nasze babcie, nasi dziadkowie, nasze mamy, nasi ojcowie – to nie tylko nieodłączna część naszych rodzin, którym należą się nasza wdzięczność i szacunek, lecz także niezwykle cenni członkowie społeczeństwa. Ich doświadczenie, mądrość, wiedza, umiejętności – są skarbem dla całej wspólnoty. Ale jeśli chcemy jak najdłużej czerpać z tej skarbnicy, niezbędne jest podejmowanie działań, które zapewnią najstarszemu pokoleniu odpowiednią jakość życia. Z jednej strony zapewnią bezpieczeństwo finansowe, z drugiej – zadbają o ich zdrowie i aktywność. W dbałości o jakość życia seniorów w2018 r. Rada Ministrów przyjęła dokument strategiczny ,,Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo. Uczestnictwo. Solidarność”. Nikt wcześniej tak kompleksowo nie zajął się wsparciem dla seniorów.

– Od początku realizujemy spójną politykę senioralną. Po pierwsze, z uwagą wsłuchujemy się w oczekiwania i potrzeby seniorów i staramy się na nie odpowiadać. Między innymi obniżyliśmy wiek emerytalny podniesiony przez naszych poprzedników. Podejmujemy również działania zapewniające bezpieczeństwo finansowe osób starszych (np. waloryzacja świadczeń, trzynasta i czternasta emerytura), ale także realizujemy programy wspierające seniorów i ich rodziny w zakresie usług oraz aktywności osób starszych – mówi minister Marlena Maląg.

To ogromne sumy, które dla wielu mogą okazać się zbyt abstrakcyjne. Jeśli tak jest, warto po prostu zdać sobie sprawę, że za tymi miliardami złotych stoją konkretni ludzie, których życie dzięki temu wsparciu po prostu się zmienia.

Bo nie o liczby przecież chodzi, ale o jakość życia każdego bez wyjątku emeryta czy rencisty, który dzięki tym pieniądzom mógł zaspokoić jakąś swoją konkretną potrzebę czy zrealizować marzenie.

Środki na wsparcie dla seniorów stale rosną

Nakłady na politykę senioralną rzeczywiście stale rosną. Np. dodatkowe wsparcie dla seniorów w latach 2015-2021 wzrosło 10-krotnie. W 2015 r. wynosiło 3,6 mld zł; w 2021 r. już 36 mld zł. Warto też zwrócić uwagę, że w latach 2012-2021 o 25proc. wzrosła przeciętna emerytura – z 2096zł w 2015 r. do 2618zł w 2021 r. – i –o 42 proc. najniższa emerytura – z 880zł w2015 r. do 1250zł w 2021 r. A na wypłaty trzynastej i czternastej emerytury w latach 2019–2021 przeznaczone zostało 46 mld zł. Te pieniądze okazały się bardzo przydatne i pomocne dla wielu seniorów w okresie pandemii, stały się swoistą tarczą antykryzysową.

2. TROSKA O AKTYWNOŚĆ SENIORÓW

Pomocą w realizacji marzeń i zaspokajaniu potrzeb są jednak nie tylko transfery finansowe. Osoby starsze potrzebują bowiem nie tylko dbałości o bezpieczeństwo finansowe. Równie ważne jest wspomaganie ich aktywności, i to w wielu obszarach. Z jednej strony chodzi m.in. o przeciwdziałanie samotności czy jakiemukolwiek wykluczeniu (także cyfrowemu), z drugiej – o jak najdłuższe korzystanie z ogromnego potencjału tkwiącego w ludziach w podeszłym wieku. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej – m.in. za pomocą programów Senior+ czy Aktywni+ – z wielką pieczołowitością rozwija system wsparcia osób starszych w zakresie ich aktywności. Powstają dzienne domy Senior+ czy kluby Senior+, które zapewniają osobom starszym opiekę, towarzystwo, rozrywkę i możliwość rozwijania pasji. W 2015 r. w Polsce było tylko 99 placówek oferujących miejsca dla niespełna 2,8tys. osób; dzisiaj działa niemal 1000 placówek z ponad 23tys. miejsc. Łącznie w latach 2021-2025 na programy wspierające aktywność seniorów przeznaczone zostanie 500mln zł. I także w tym przypadku, za tymi liczbami, za każdą wydaną na ten cel złotówką stoją konkretni ludzie. Tysiące konkretnych osób, które w klubach czy dziennych domach seniora na wsiach, w miasteczkach i miastach nawiązują przyjaźnie, realizują pasje, rozwijają się – zamiast częstokroć samotnie i niekiedy w poczuciu smutku spędzać kolejne dnie. Ich radości, odzyskanej nadziei, szczęścia – nie da się przeliczyć na żadne pieniądze.

3.  EMERYTURA BEZ PODATKU

– Cieszymy się, że udało nam się już tak wiele zrobić dla naszych seniorów, ale nie zamierzamy na tym poprzestać. Nawet pandemia nas nie powstrzymała i nie powstrzyma. W ramach Polskiego Ładu przewidzieliśmy szereg nowych rozwiązań, które będą korzystne dla osób starszych – zapowiada minister Maląg. I tak, od 2022 r. emeryci i renciści skorzystają ze zmian w systemie podatkowym. Od świadczenia do 2,5tys. zł w ogóle nie będzie naliczany podatek, zatem ich emerytury czy renty będą większe o kwotę podatku, tj. nawet o 2250zł rocznie. Przy czym emeryci i renciści, którzy otrzymują wyższe świadczenia, zapłacą podatek tylko od kwoty przekraczającej 2,5tys. zł. Więcej pieniędzy zostanie zatem w kieszeniach 90 proc. emerytów i rencistów. Innymi słowy dzięki rozwiązaniom zawartym w Polskim Ładzie ponad 8 mln seniorów od stycznia będzie otrzymywało większe emerytury i renty, a aż 2/3 w ogóle nie zapłaci podatku dochodowego.

4. WYŻSZE NAJNIŻSZE ŚWIADCZENIE

W przyszłym roku zostanie również podwyższona najniższa emerytura o co najmniej 60 zł brutto miesięcznie. To wzrost o całe 50 proc. w porównaniu z rokiem 2015. A stałym, corocznym, gwarantowanym ustawą świadczeniem pozostanie tzw. trzynasta emerytura. Co więcej, seniorzy, którzy po osiągnięciu wieku emerytalnego zdecydują się kontynuować pracę (i nie będą pobierać emerytury), nie będą musieli odprowadzać podatku dochodowego, co zwiększy ich wynagrodzenie netto. PIT-0 dla seniora obejmie roczny przychód z pracy do kwoty 85 528 zł.

5. POWOŁANIE PRZEDSTAWICIELI SENIORÓW

Nadal będą również rozwijane programy, których ostatecznymi beneficjentami są seniorzy, takie m.in. jak Senior+, Aktywni+. W planach jest również powołanie w każdym województwie pełnomocnika ds. polityki senioralnej przy wojewodzie, który będzie swego rodzaju ogniwem łączącym lokalne środowiska seniorów z Ministerstwem Rodziny i Polityki Społecznej, co pozwoli jeszcze wnikliwiej wsłuchiwać się w głosy osób starszych i jeszcze lepiej odpowiadać na ich potrzeby, dostosowując politykę senioralną do rzeczywistych oczekiwań.

Minister rodziny MARLENA MALĄG:

Dbamy o to, by seniorzy czuli się ważni

– Każdy okres naszego życia niesie ze sobą specyficzne wyzwania, ale również możliwości. My chcemy wspierać seniorów w mierzeniu się z wyzwaniami codzienności, z drugiej strony – wskazywać możliwości i ułatwiać realizację nowych celów. Chcemy, żeby jesień życia każdej Polki, każdego Polaka była napełniona pełnią pogodnych barw i w miarę możliwości pozbawiona trosk. Chcemy, żeby seniorzy czuli, że mają oparcie we wspólnocie, dla której są ważni, która ich ceni, potrzebuje i zapewni ochronę, kiedy będzie im niezbędna. To dlatego nie ustajemy w działaniach na rzecz seniorów, w realizacji spójnej i konsekwentnej polityki prorodzinnej.

Materiał powstał we współpracy z MRiPS