Bank Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna powołano w 1929 r. na podstawie decyzji Ministerstwa Skarbu. Jego inicjatorem był Henryk Gruber, ówczesny prezes Pocztowej Kasy Oszczędności. Gruber to pierwszy prezes banku i jedyny przedwojenny, a także bardzo ciekawa postać. Był bohaterem walk o niepodległość, uczestnikiem bitwy pod Kostiuchnówką, jednym z żołnierzy, którzy w 1918 r. odbijali z rąk Niemców Zamek Królewski w Warszawie, a w 1920 r. walczyli w wojnie polsko-bolszewickiej. Odznaczony był Virtuti Militari.
Prezes Banku Polska Kasa Opieki przywiązywał wielką wagę do promocji czy nowoczesnych rozwiązań w reklamie. Dzięki niemu w Warszawie zabłysnął pierwszy neon – reklama banku! Neon umieszczono na kamienicy stojącej na rogu ul. Brackiej i Alei Jerozolimskich. Gruber był też pionierem zarządzania zasobami ludzkimi czy nawet… społecznej odpowiedzialności biznesu. Stworzył bank, który do dziś cieszy się ogromnym zaufaniem Polaków i pracuje nie tylko na doskonały wynik finansowy, ale także inwestuje w przyszłość Polski.
Na pomoc emigrantom
Rolą Banku Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna było zapewnienie gwarancji bezpieczeństwa dla polskich emigrantów, którzy potrzebowali wiarygodnego partnera do gromadzenia środków oraz przekazywania pieniędzy swoim rodzinom w ojczyźnie. Ich liczbę szacowano wówczas na 8 milionów, czyli aż jedną czwartą wszystkich żyjących wówczas Polaków! Gromadzony przez nich kapitał był na wagę złota dla tworzącego się po 123 latach zaborów państwa. Polacy, którzy chcieli przesyłać pieniądze rodzinie żyjącej w kraju, byli skazani na usługi zachodnich banków. Inni radzili sobie, przekazując banknoty np. przez znajomych wybierających się do Polski. Aby poprawić sytuację Polonii, powołano właśnie Bank Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna. Zadaniem nowej instytucji było z jednej strony obsługiwanie przekazów z zagranicy do Polski, a z drugiej – chronienie oszczędności Polaków zamieszkałych poza ojczyzną.
Na początku był Paryż…
Pierwszy oddział Polskiej Kasy Opieki powstał w Paryżu pod koniec 1929 r. – w okresie wielkiego kryzysu gospodarczego. W stolicy Francji żyło wówczas ponad pół miliona Polaków. Pracownicy Banku rozsyłali tysiące listów i druków reklamowych, organizowali promocję m.in. podczas imprez sportowych. Ich starania przyniosły oczekiwane owoce. W 1938 r. oddział prowadził już ok. 27 tys. książeczek oszczędnościowych! Udzielał kredytów polskim rzemieślnikom i kupcom, którzy potrzebowali gotówki na rozwój interesów w Paryżu. Jak stwierdził przedstawiciel paryskiej Polonii, rodacy znajdywali w Banku „oparcie, życzliwą radę i możność najkorzystniejszego załatwienia spraw finansowych”. W ciągu paru lat w całej Francji powstało w sumie 18 agencji i biur Polskiej Kasy Opieki. Oddziały banku powstały także w Londynie, Berlinie i Brukseli.
Potem dalekie kontynenty
W maju 1933 r. Polska Kasa Opieki uruchomiła swój oddział w Tel Awiwie (ówczesna Palestyna, a dzisiejszy Izrael, leży w Azji Zachodniej). Jego klientami stali się w szczególności polscy Żydzi, którzy wyjechali do Palestyny, ale utrzymywali kontakt z Polską. Bank aktywnie działał tu na rzecz międzypaństwowej wymiany handlowej. Z Polski do Palestyny eksportowano książki, instrumenty muzyczne, drewno, żywność i artykuły przemysłowe. W odwrotnym kierunku – owoce, oliwki i wino.
Kolejne oddziały zaczęły powstawać w Argentynie (Ameryka Południowa). W okresie międzywojennym Polacy żyjący w Argentynie przesyłali do ojczyzny sporo pieniędzy, ale musieli korzystać przy tym z usług obcych instytucji bankowych. Władze Banku Polska Kasa Opieki uznały, że warto uruchomić tam własną placówkę. Gdy okazało się, że argentyńskie prawo zabrania tworzenia oddziałów zagranicznych banków, podjęto decyzję o powołaniu odrębnej spółki, Banco Polaco Polska Kasa Opieki. W Argentynie powstała nawet Agencja Objazdowa, obsługująca oddalone od siebie skupiska Polonii.
W 1939 r. oddział banku powstał także w Stanach Zjednoczonych. Sfinansował szereg transakcji na import z Polski do Stanów Zjednoczonych towarów włókienniczych, książek i artykułów kościelnych. Niestety rozwój oddziału został zahamowany przez wybuch II wojny światowej.
Bank pionierem CSR
Ze środków banku finansowane były ważne inwestycje II RP – Polska Kasa Opieki miała m.in. obligacje kolei Śląsk–Gdynia, a przez kilka lat dofinansowywała budowę Domu Polaków z Zagranicy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. Rybaki 14 w Warszawie.
W 1933 r. Bank wykupił Biuro Podróży Orbis, które zaliczano do najpoważniejszych zagranicznych przedsiębiorstw w branży.
Oddziały Banku Polska Kasa Opieki przeznaczały znaczne fundusze na cele społeczne. We francuskim Lille działał internat dla ubogich dzieci im. Banku Polska Kasa Opieki. Bank dofinansował pokaźną kwotą również budowę Domu dla Starców, Wdów i Sierot w Lens. Dla polskich uczniów w Paryżu fundowano stypendia i nagrody w konkursach. W Tel Awiwie bank pełnił funkcję animatora życia emigrantów z Polski.
W Paryżu bank kupił upadającą księgarnię Gebethner i Wolff – „Księgarnia Polska” na skutek reorganizacji zaczęła przynosić zyski i z powodzeniem funkcjonowała aż do wojny. Wsparcie finansowe ze strony Banku pozwoliło założyć w stolicy Francji bibliotekę oświatową w Domu Polskim, a w Lens i Freyming-Merlebach – czytelnie. Czytelnia powstała również w Buenos Aires.
Zagraniczne oddziały Banku były ważnymi ośrodkami polskości. Żadne większe polonijne wydarzenie towarzyskie nie mogło odbyć się bez udziału przedstawicieli banku.
Pekao tworzy historię polskiej bankowości
Dziś bank cieszy się niezmiennym zaufaniem Polaków, obsługując ponad 6,7 mln klientów. Ułatwia im dostęp do swoich usług poprzez cyfryzację (udostępnia aplikację PeoPay, i bankowość elektroniczną Pekao24), wprowadza do swojej oferty produkty preferencyjne wspierające klientów w realizacji planów (np. Bezpieczny Kredyt 2 proc., Konto Mieszkaniowe) oraz wzmacnia swoje działania dla klientów korporacyjnych i sektora publicznego w zakresie tzw. „zielonego finansowania”, które przyczynia się do poprawy stanu środowiska.
W trakcie pandemii Pekao aktywnie zaangażowało się w programy rządowe wspierające Polaków, takie jak wakacje kredytowe dla konsumentów czy skierowana do przedsiębiorców Tarcza Finansowa PFR. Był jednym z czołowych banków dystrybuujących subwencję pomocową dla biznesu. Jednocześnie Pekao oferowało mikro, małym i średnim firmom dostęp do publicznych programów pomocowych, m.in. za pośrednictwem BGK czy programów COSME i EaSI.
Edukacja i kultura
Bank dzisiaj także przywiązuje ogromną wagę do działalności społecznej i edukacyjnej, włączając w nią swoich pracowników. Wolontariusze prowadzą zajęcia dla młodzieży szkolnej w ramach programu BAKCYL, realizują także projekt edukacji ekologicznej dla pracowników „EKOlogia na bank!”, w ramach którego otworzono pasiekę miejską na dachu nowej centrali Pekao przy ul. Żubra 1 w Warszawie.
W 79. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego wolontariusze banku włączyli się do akcji „Wolność łączy”, podczas której rozdawali przechodniom przypinki Polski Walczącej oraz pełnili wartę honorową podczas „godziny W” w siedmiu lokalizacjach na terenie Warszawy. Zaangażowali się także w prace porządkowe na terenie Cmentarza Powązkowskiego. Jednocześnie, bank prowadzi wewnętrzny konkurs grantowy „Jesteśmy blisko”, który pozwala wolontariuszom zgłaszać i realizować różnotematyczne projekty na terenie swoich miejscowości.
Pekao na kartach historii zapisał się także jako mecenas polskiej kultury. Dziś bank może pochwalić się prawie 1200 dziełami sztuki. Prezentuje je w swojej Wirtualnej Galerii Sztuki (https://www.pekao.com.pl/galeria-sztuki). Na stronie galerii można obejrzeć filmy na temat perełek z kolekcji. Pekao organizuje stacjonarne wernisaże np. w zeszłym roku wydarzenia plenerowe w polskich miastach pt. „Piknik ze sztuką” czy wystawę „Koloryt rozmaitości” w Pałacu Czapskich w Warszawie. Prowadzi też konkursy skierowane do artystów pn. „Pekao ART_stories”.