Zaledwie na przeżycie

2007-05-06 19:59

Aż o 9,1 proc. wzrosło przeciętne wynagrodzenie - wyliczył GUS. Takich podwyżek nie było od 6 lat! Mimo to wciąż zarabiamy gorzej niż nasi koledzy po fachu z Europy Zachodniej.

Pensje wzrosły przede wszystkim w budownictwie (o 8,4 proc.) i usługach, ale też związanych z budownictwem: pośrednictwo finansowe (o 7,2 proc.) i obsługa nieruchomości i firm (o 5,6 proc.). Wyższe zarobki mają też pracujący w przemyśle (o 5,6 proc.) i górnicy (o 5,1 proc.). Podwyżki nie ominęły również nauczycieli (o 3,8 proc.).

Rosną pensje w całym kraju. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w marcu wynosiło 2426 zł i było o prawie 5 proc. wyższe niż przed rokiem. - O pensjach decyduje rynek i prawo popytu-podaży. Gospodarka się rozwija, powstają nowe miejsca pracy, ale brakuje fachowców - ocenia Adam Ambrozik, ekspert Konfederacji Pracodawców Polskich.

Krzysztof Wójcik, właściciel szkółki Iglak, przyznaje, że rąk do pracy szuka... m.in. w Holandii. Za pracę cudzoziemców musi zapłacić o 4-5 zł za godzinę więcej niż wynoszą stawki krajowe.

Dlaczego więc ciągle zarabiamy mniej niż pracownicy Europy Zachodniej? - Wciąż walczymy z niższą wydajnością pracy i nie chodzi o to, że robotnik w Niemczech szybciej pcha taczkę niż zatrudniony na budowie w Polsce - mówi Adam Ambrozik. - O wydajności pracy decydują też narzędzia i technologie, a te musi zapewnić pracownikowi szef.

Różnice w płacach w Polsce i w Europie Zachodniej są niekiedy porażające. Dziś porównamy zarobki lekarzy, pielęgniarek i nauczycieli.

NAUCZYCIELE

Nauczyciele w Polsce zarabiają na rękę od 600 zł do ok. 2500 zł. Wynagrodzenie zależy od wykształcenia i poziomu awansu zawodowego, jedną trzecią mogą stanowić dodatki. Na najwyższe zarobki mogą liczyć nauczyciele dyplomowani.

- Moja pensja starcza na podstawowe wydatki. Gdyby nie zarobki męża, byłoby naprawdę ciężko - mówi pani Emilia Tadeusiak (34 l.), nauczycielka w szkole podstawowej pod Warszawą.

Jest nauczycielem kontraktowym, pracuje od 9 lat, uczy w klasach 0-3. Tygodniowy czas pracy to 40 godzin, z czego 18 to zajęcia dydaktyczne, pozostałe poświęca na przygotowanie lekcji, wywiadówki, sprawdzanie prac. - Lubię pracę z dziećmi, ale zarobki nauczycieli są naprawdę niskie. Za to atutem tego zawodu jest dużo czasu wolnego - mówi pani Emilia.

W większości krajów Unii Europejskiej wysokość pensji nauczyciela zależy m.in. od tego, czy jest zatrudniony na stałe, jest urzędnikiem państwowym, od typu kwalifikacji, doświadczenia w pracy itd. Przeciętny belfer w Unii pracuje w nowoczesnych salach, jeździ na szkolenia, rozwija się zawodowo. Koleżanka pani Emilii pracuje we Francji jako nauczycielka polskiego w polskiej szkole. Zarabia ok. 12 tys. zł miesięcznie. Spędza jednak w szkole co najmniej 100 godzin w roku więcej niż nauczyciele w Polsce. - Wiem, że pracuje więcej niż my w Polsce, ale stać ją na mieszkanie, samochód i dobre wakacje, żyje po prostu godnie - mówi Emilia Tadeusiak.

Tak zarabiają pedagodzy

W POLSCE

Średnie wynagrodzenie nauczycieli (brutto), w tym dodatki

  • nauczyciel stażysta - 1564 zł
  • nauczyciel kontraktowy - 1933 zł
  • nauczyciel mianowany - 2706 zł
  • nauczyciel dyplomowany - 3479 zł

Przykłady:

  • wychowawczyni w zerówce, nauczyciel mianowany 22 godziny pracy dydaktycznej tygodniowo,5 lat studiów pedagogicznych, 1,5 roku studia podyplomowe, pensja podstawowa - 1350 zł brutto plus dodatek motywacyjny w wysokości 380 zł
  • nauczycielka klas 1-3, nauczyciel mianowany, 20 lat pracy, studia z nauczania początkowego i trzy podyplomowe kierunki - ok. 1300 zł na rękę,
  • nauczycielka francuskiego w liceum, nauczyciel mianowany, 25 godzin tygodniowo plus zastępstwa, pracuje 4 dni w tygodniu - pensja z dodatkami i nadgodzinami - 2500 zł brutto
  • nauczycielka w szkole specjalnej, 13 lat pracy, pensja ok. 1000 zł, w tym 20-proc. dodatek za pracę w trudnych warunkach
  • nauczyciel w klasach 0-3, kontraktowy, 9 lat pracy, studia pedagogiczne, podyplomowe studia, pensja brutto 1375 zł plus dodatki za wysługę lat, miejski, funkcyjny i motywacyjny - w sumie ok. 1770 zł brutto

W UNII EUROPEJSKIEJ

  • Francja - 10,2 tys. zł
    nauczyciel spędza w pracy ok. 540-648 godzin rocznie, do pensji może otrzymać np. dodatek za zajęcia wyrównawcze
  • Hiszpania - 7,6 tys. zł
    pracuje ok. 630-735 godzin rocznie, mogą liczyć na czternastą pensję
  • Holandia - 12,5 tys. zł
    pracuje ok. 1710 godzin rocznie, do pensji może otrzymać dodatki za nadgodziny, dodatek wakacyjny, zasiłek na pomoce naukowe, książki itp., otrzymuje także "czternastkę" w wysokości 4,1 pensji rocznej
  • Irlandia - 9,6 tys. zł
    Podobnie jak w Wielkiej Brytanii musi być w szkole przez 1265 godzin rocznie
  • Niemcy - 14,1 tys. zł
    musi przepracować 649-804 godziny rocznie, może liczyć na dodatek mieszkaniowy, dodatek wakacyjny, zasiłek na pomoce naukowe, książki itp., otrzymuje 13. pensję w wysokości 88 proc. miesięcznego wynagrodzenia
  • Szwecja - 10,6 tys. zł
    roczny czas pracy to 1767 godz., z czego 1360 musi być w szkole, do pensji może otrzymać dodatki za nadgodziny
  • Wlk. Brytania - 14,5 tys. zł
    rocznie nauczyciel spędza w pracy ok. 1265 godzin, korzysta ze szkoleń, może liczyć na zasiłek na pomoce naukowe, ma prawo do półrocznego płatnego urlopu
  • Włochy - 10,1 tys. zł
    musi przepracować ok. 600 godzin rocznie, może liczyć na 13. pensję.

LEKARZE I PIELĘGNIARKI

Polski medyk zarabia 10 razy mniej niż jego kolega z Francji czy Skandynawii. W krajach Europy Zachodniej lekarze to jedna z lepiej wynagradzanych grup zawodowych.

Lekarze mogą już sami wybierać rodzaj zatrudnienia: od etatu po kontrakty i własną działalność gospodarczą. Mogą jednocześnie pracować na etacie i prowadzić prywatną praktykę. Wysokość pensji jest wynikiem indywidualnych negocjacji z pracodawcą.

Z budżetu państwa wypłacane są tylko pensje młodych lekarzy rezydentów.

Zdobywający specjalizację medyk ma miesięcznie ok. 1700 zł brutto, czyli ok. 1100 zł na rękę. To niewiele, na dodatek nie ma możliwości dorobienia. Dopiero po specjalizacji może podjąć pracę w prywatnym gabinecie lub klinice. Lekarz specjalista w publicznej służbie zdrowia może zarobić ok. 2 tys. zł brutto. Pensja ordynatora to niewiele ponad 3 tys. zł.

- Aby związać koniec z końcem, lekarze pracują na kilku etatach. Jeśli to możliwe, dorabiają praktyką prywatną. Zapracowani nie mają jednak czasu, aby się dokształcać i rozwijać zawodowo - mówi Beata Szuta, lekarz stomatolog.

Czas pracy lekarza nie powinien przekraczać 40-48 godzin tygodniowo. Oprócz tego każdy specjalista na etacie w szpitalu musi odpracować 8 obowiązkowych dyżurów, które nie zawsze są wliczane do czasu pracy. Etatowe pielęgniarki powinny pracować średnio 40 godzin w tygodniu i nie więcej niż 48 godzin - razem z nadgodzinami. Rzeczywistość jest jednak inna, bo jak wyliczyli przedstawiciele związków zawodowych, średnio polski lekarz dyżuruje co najmniej 10 razy w miesiącu. A to oznacza, że spędza w szpitalu co trzecią noc i pracuje ok. 70 godzin tygodniowo.

Na pracowników służby zdrowia czekają zagraniczne kliniki. Nie brakuje ofert dla lekarzy (zwłaszcza radiologów i anestezjologów) i pielęgniarek. Najchętniej wyjeżdżają do Niemiec, Anglii, Holandii, Danii i Szwecji. Tam lekarz stażysta może zarobić brutto 7 tys. zł miesięcznie, a po specjalizacji - ponad dwa razy tyle. Masowa emigracja lekarzy spowodowała m.in., że już wzrosły pensje polskich anestezjologów. Mogą liczyć na miesięczne wynagrodzenie 9-14 tys. zł! A i tak brakuje chętnych.

Pensje w służbie zdrowia

W POLSCE

  • lekarz w trakcie specjalizacji - ok. 1700 zł
  • ordynator oddziału chirurgicznego - ok. 3100 zł
  • zastępca ordynatora - ok. 2800 zł
  • pediatra z ośrodka zdrowia (I stopień specjalizacji) - ok. 2200 zł
  • internista z przychodni (II stopień specjalizacji) - ok. 2400 zł
  • reumatolog - ok. 2200 zł
  • chirurg (II stopień specjalizacji) - ok. 2400 zł
  • radiolog (II stopień specjalizacji) - ok. 2100 zł
  • neonatolog (I stopień specjalizacji) - 2400 zł
  • pediatra (I stopień specjalizacji) - ok. 2000 zł
  • anestezjolog na kontrakcie - ok. 9000-14 000 zł
  • lekarz zatrudniony w kasie chorych - ok. 5000 zł
  • pielęgniarka w ośrodku zdrowia - ok. 1500 zł
  • pielęgniarka na bloku operacyjnym - ok. 1400 zł
  • pielęgniarka bez stażu - ok. 990-1100 zł
  • pielęgniarka środowiskowa - ok. 1500 zł
  • położna - ok. 1600 zł
  • pielęgniarka oddziałowa - ok. 1800 zł

W UNII EUROPEJSKIEJ

Dania

  • lekarz - 10-26 tys. zł
  • pielęgniarka - 10-20 tys. zł

Francja

  • lekarz rodzinny - ok. 9100 zł
  • kardiolog, chirurg, anestezjolog - ok. 26 tys. zł
  • pielęgniarka - ok. 5-7 tys. zł

Hiszpania

  • pielęgniarka - ok. 7 tys. zł
  • lekarz - ok. 12-13 tys. zł Ę

Irlandia

  • pielęgniarka - ok. 10-12 tys. zł
  • lekarz - ok. 9-28 tys. zł

Niemcy

  • anestezjolog - ok. 15 tys. zł
  • pielęgniarka - ok. 10 tys. zł
  • lekarz w trakcie specjalizacji - ok. 9800 zł
  • lekarz specjalista - 12-40 tys. zł

Norwegia

  • lekarz - 40-50 tys. zł
  • pielęgniarka - 30 tys. zł

Szwecja

  • lekarz stażysta - ok. 7000 zł
  • lekarz specjalista - ok. 25-40 tys. zł
  • pielęgniarka - 16-30 tys. zł

Wielka Brytania

  • stomatolog - ok. 15-22 tys. zł
  • anestezjolog - ok. 16 tys. zł
  • młody lekarz na stażu - ok. 9 tys. zł
  • doświadczony lekarz specjalista - ok. 30-50 tys. zł
  • pielęgniarka - ok. 6-12 tys. zł
  • farmaceuta - 20-29 tys. zł

Włochy

  • lekarz internista - ok. 15 tys. zł
  • profesor - ok. 30 tys. zł
  • pielęgniarka - 7-30 tys. zł

JUTRO, 8 MAJA KOLEJNY ODCINEK: Zarobki m.in. w budownictwie

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki