Do Centrum po pomoc

2009-11-09 3:00

Rozmowa z Alicją Szewczyk, przewodniczącą polskiej federacji edukacji w diabetologii

- Jak ocenia pani stan wiedzy Polaków na temat cukrzycy?

- O cukrzycy wiemy wciąż zbyt mało, jednak sytuacja w tej kwestii powoli ulega poprawie. W mediach dostępnych jest dużo informacji, rozmów ze specjalistami, porad na temat diety i stylu życia, jaki należy prowadzić - media mają więc do odegrania dużą rolę edukacyjną. Oprócz tego potrzebne są akcje informacyjne dla społeczeństwa i szkolenia dla lekarzy, zwłaszcza pierwszego kontaktu, żeby umożliwić wczesne wykrywanie cukrzycy. Trzeba również zapewnić odpowiednie szkolenia pielęgniarkom, które sprawują opiekę nad chorymi na cukrzycę na co dzień. W praktyce oznacza to, że należy zwiększyć świadomość społeczną na temat cukrzycy poprzez edukację zdrowotną prowadzoną na szczeblu lokalnym i ogólnopolskim. Zespoły podstawowej opieki zdrowotnej powinny kompetentnie rozpoznawać cukrzycę i kierować chorego do odpowiednich lekarzy specjalistów. Oprócz leczenia i opieki nie można zapominać o znaczeniu profilaktyki - potrzebne jest zachęcanie Polaków do uprawiania sportów, kontroli poziomu stresu, stosowania właściwej diety, bo zdrowy tryb życia może nas uchronić przed zachorowaniem nie tylko na cukrzycę.

- Edukacja i profilaktyka - to główne akcenty Światowego Dnia Walki z Cukrzycą. Wydaje się, że w tym obszarze obecnie bardzo wiele się w Polsce dzieje.

- Rzeczywiście, zwłaszcza wokół 14 listopada, czyli Światowego Dnia Walki z Cukrzycą, obserwujemy nasilenie aktywności. Przeprowadzane są bezpłatne pomiary poziomu cukru, można porozmawiać z lekarzem - z pewnością wiele osób może na tym skorzystać, ponieważ im wcześniej wykryta jest choroba, tym lepiej się ją leczy i stanowi ona mniejsze obciążenie dla pacjenta i można zapobiec poważnym powikłaniom tej choroby. Takie doraźne akcje są oczywiście bardzo pożyteczne, ale najważniejsze jest zapewnienie pacjentom możliwości regularnych porad i wsparcia. Cukrzycowe Centra Edukacji Lilly to odpowiedź na potrzebę edukacji osób chorych na cukrzycę w Polsce.

- Jaką rolę ma do spełnienia program cCEL? Na czym on polega?

- Działalność Cukrzycowych Centrów Edukacji Lilly służy edukacji i wzrostowi świadomości pacjentów na temat choroby. Głównym celem tej wyjątkowej inicjatywy jest umożliwienie jak największej liczbie pacjentów bezpłatnego dostępu do wiedzy na temat ich choroby. W Polsce działa już prawie 100 takich ośrodków, w których pracują wykwalifikowane pielęgniarki edukacyjne. Pacjenci dowiadują się, jak mają się odżywiać, czy i w jaki sposób mogą wykonywać ćwiczenia fizyczne. Przychodzą też tacy, którzy mają problemy z prowadzeniem samokontroli glikemii oraz z podawaniem insuliny. Najczęściej jednak problemem jest zrozumienie zasad właściwego odżywiania, opartego na przeliczaniu wymienników pokarmowych z pożywienia, co ma duży wpływ na poziom glukozy we krwi. Podczas wizyt w Centrach pacjenci otrzymują najpierw podstawowy materiał edukacyjny poświęcony cukrzycy, a później materiały tematyczne związane z konkretnymi obszarami problemowymi, takimi jak np. dieta czy aktywność fizyczna. Projekt jest realizowany od 1 czerwca 2007 roku. Cieszy się dużym zainteresowaniem.

- Czy program cieszy się akceptacją ze strony państwowych instytucji?

- Program uzyskał pozytywną opinię Ministerstwa Zdrowia, które dostrzegło jego zasadność i doceniło pozytywny wpływ na funkcjonowanie pacjentów. W opinii Ministerstwa program cCEL został określony jako doskonały przykład odpowiedzi na ogromne potrzeby edukacyjne pacjentów z cukrzycą.

- Program działa od 2 lat. Czy przyniósł już wymierne efekty?

- Ponad 100 000 spotkań edukacyjnych. Miesięcznie w cCEL-ach edukowanych jest ponad 6000 pacjentów. Aż 81 proc. respondentów w anonimowych ankietach deklaruje zdecydowanie lepsze przygotowanie do radzenia sobie z cukrzycą po wizycie w Cukrzycowym Centrum Edukacji Lilly. Ponad 50 proc. pacjentów trafia do ośrodków cCEL ze skierowania lekarza, co świadczy o tym, że program jest doceniany przez środowisko medyczne.

- W osiągnięciu dobrych efektów zapewne pomocne okazują się nowoczesne interaktywne narzędzia edukacyjne, z których korzystają cCEL-e.

- Tak, od pewnego czasu pielęgniarki dyżurujące w Cukrzycowych Centrach Edukacji Lilly mają do dyspozycji bardzo ciekawe narzędzie, jakim są Mapy Konwersacyjne. Jest to narzędzie opracowane przez specjalistyczną firmę Healthy Interations Inc. Materiały zawarte w Mapach Konwersacyjnych zostały ocenione i pozytywnie zaopiniowane w 2008 r. przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną, oddział w Europie (IDF Europe) pod kątem dokładności zawartych w nich treści medycznych i naukowych. Mapy Konwersacyjne to ilustrowane plansze, takie mapy naszej wędrówki przez świat choroby, które pozwalają pacjentom wyzwolić chęć do dyskusji i otworzenia się na rozmowę o swoich problemach.

- Jakie konkretnie korzyści czerpią z używania Map Konwersacyjnych osoby chore?

- Sesje z Mapami Konwersacyjnymi to okazja dla pacjentów do otwartej i wartościowej dyskusji na temat choroby i sposobów radzenia sobie z codziennymi problemami. Narzędzie to umożliwia pracę w grupach pacjentów i ich bliskich - mogą oni się nawzajem wspierać i wyciągać wnioski i naukę z doświadczeń innych osób. Narzędzie zostało zaprojektowane w taki sposób, by spotkania były wesołe, a jednocześnie dawały możliwość interakcji, zaangażowania i skutecznego uczenia się, bez względu na to, kto w nich uczestniczy. Nad wszystkim czuwa pielęgniarka edukacyjna, która prowadzi pacjentów przez mapy i wspiera ich swoimi fachowymi poradami.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki

Najnowsze artykuły