Od 1999 r. każdy ubezpieczony ma w ZUS swoje konto, na którym zapisywane są jego składki. Przedtem nie były one rozliczane indywidualnie, więc sam musisz odtworzyć sumę zgromadzonych wcześniej składek. Na tej podstawie ZUS wyliczy ci twój kapitał początkowy, czyli tę część twojej emerytury, na którą pracowałeś przed 1999 r. Kapitał początkowy ma służyć oszacowaniu, jaka kwota składek powinna być przypisana do twego indywidualnego konta ubezpieczeniowego na koniec 1998 r., gdyby wówczas konta takie istniały.
Dla kogo kapitał początkowy
ZUS wyliczy ci kapitał początkowy, jeśli:
- urodziłeś się po 31 grudnia 1948 r.,
- przed 1 stycznia 1999 r. opłacałeś za siebie składki na ubezpieczenie społeczne (np. prowadziłeś działalność gospodarczą) lub składki za ciebie płacił pracodawca.
Wniosek o ustalenie kapitału możesz złożyć najpóźniej w momencie składania wniosku o przyznanie emerytury.
Kapitał początkowy jest wyliczany każdej osobie na dzień 1 stycznia 1999 r. (bez względu na to, kiedy zostanie przesłany do ZUS wniosek wraz z dokumentami o jego ustalenie). Wniosek o ustalenie kapitału początkowego powinieneś złożyć w oddziale ZUS właściwym ze względu na twoje miejsce zamieszkania, a jeśli nie mieszkasz w Polsce - w jednostce ZUS właściwej ze względu na miejsce ostatniego zameldowania na pobyt stały w kraju lub do upoważnionej jednostki ZUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania za granicą.
Jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia kapitału początkowego
- wniosek o ustalenie kapitału początkowego (druk ZUS Kp-1),
- kwestionariusz, w którym będą wpisane wszystkie okresy zatrudnienia do 31 grudnia 1998 r. (składkowe i nieskładkowe) - druk ZUS Rp-6,
- świadectwa pracy lub zaświadczenia potwierdzające okresy zatrudnienia oraz inne dowody dla potwierdzenia okresów składkowych i nieskładkowych,
- zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk ZUS Rp-7), potwierdzające okresy zatrudnienia oraz osiągane wynagrodzenie (dochody), które wystawia pracodawca, albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy o zatrudnieniu i wynagrodzeniu.
Wysokość twojego kapitału początkowego zależy od:
- okresów składkowych i nieskładkowych przed 1999 r.,
- dochodów (wynagrodzenia i wszystkich składników wynagrodzenia, od których była opłacona składka na ubezpieczenie społeczne przed 1999 r.),
- współczynnika p - służy do obliczenia tzw. części socjalnej (część socjalna to 24 proc. kwoty bazowej).
Liczy się każdy dzień
Do wyliczenia kapitału początkowego potrzebne są informacje o zarobkach z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z okresu sprzed 1999 roku lub z 20 lat kalendarzowych, dowolnie wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed 1999 rokiem. Przy obliczaniu łącznego okresu składkowego i nieskładkowego ZUS uwzględnia lata, miesiące i dni:
- jeżeli w dniu 31 grudnia 1998 r. masz więcej niż 6 miesięcy stażu, staż ten zaokrągla się do pełnego roku;
- jeżeli w dniu 31 grudnia 1998 r. masz więcej niż 6 miesięcy stażu ponad pełne lata, staż ten zaokrągla się w górę;
- jeżeli w dniu 31 grudnia 1998 r. masz staż wynoszący 6 miesięcy lub krótszy (np. 3 miesiące i 22 dni), staż ten ustala się w dniach;
- jeżeli w dniu 31 grudnia 1998 r. masz staż wynoszący 6 miesięcy i mniej ponad pełne lata (np. 25 lat, 5 miesięcy i 3 dni), staż ten ustala się w dniach.
Uwaga!
Kapitał, niezależnie od tego, kiedy będzie wyliczony na twoim koncie, zostanie zapisany z datą wsteczną 1 stycznia 1999 r.
Udowodnij staż i zarobki
Najpierw musisz udowodnić swój staż pracy, czyli okresy składkowe i nieskładkowe. Wpisujesz te okresy chronologicznie w kwestionariuszu ZUS Rp-6, podając jednocześnie rodzaj posiadanego dokumentu na ich potwierdzenie.
Na tobie spoczywa też obowiązek udowodnienia swoich zarobków osiąganych przed przejściem na emeryturę. ZUS uzna tylko te dokumenty, w których będą wpisane konkretne kwoty zarobków. Nie uzna, jeśli to będzie tylko grupa zaszeregowania lub zapis o przyznaniu premii czy nagrody.
Podstawowym dokumentem potwierdzającym wysokość twojego wynagrodzenia jest zaświadczenie wystawione przez pracodawcę na druku Rp-7. Pracodawca lub jego następca prawny wypełnia ten formularz na podstawie zachowanej dokumentacji płacowej. Możesz również przedstawić ZUS legitymację ubezpieczeniową jako dowód świadczący o twoich zarobkach. Jeśli prowadziłeś działalność gospodarczą, wystarczy podać NKP (numer konta płatnika) - ZUS ma twoje dokumenty. Tak samo gdy pracowałeś w firmie zatrudniającej do 20 osób, a twój pracodawca opłacał składki.
Jak możesz udowodnić swoje zarobki
- zaświadczenie wystawione przez pracodawcę na druku ZUS Rp-7,
- legitymacja ubezpieczeniowa z wpisanymi okresami zatrudnienia oraz wysokością zarobków, w tym z datą rozpoczęcia i zakończenia pracy, rodzajem wykonywanej pracy, kwotą wynagrodzenia oraz rokiem, w którym to wynagrodzenie zostało osiągnięte, a także podpisem pracodawcy lub upoważnionego pracownika i jego pieczątką służbową,
- świadectwa pracy (tylko wtedy gdy jest informacja o zmieniających się zarobkach, a nie tylko wysokość wynagrodzenia na ostatnio zajmowanym stanowisku),
- zaświadczenie lub odpis o wysokości zarobków wystawione i poświadczone przez placówkę przechowującą dokumenty po nieistniejącym zakładzie pracy.
Uwaga!
Jeśli nie uda ci się odnaleźć dokumentów płacowych, za ten okres ZUS wyliczy ci najniższy kapitał, tzw. część socjalną emerytury (24 proc. kwoty bazowej).
Pamiętaj!
Zakład Ubezpieczeń uzna tylko te dokumenty, w których będą wpisane konkretne kwoty zarobków
Podcasty
Playlisty tematyczne
