Jesteśmy z mężem po rozwodzie. Niestety, przed ślubem nie zawarliśmy intercyzy. Przed nami podział majątku, ponieważ w czasie sprawy rozwodowej sąd nie zajął się naszym majątkiem wspólnym. Mamy mieszkanie i działkę. Czy podziału możemy dokonać u notariusza? Joanna (39 l.)
Między małżonkami panuje wspólność ustawowa, o ile nie wprowadzą ustroju rozdzielności majątkowej w formie umowy notarialnej. Do majątku małżonków podlegającego podziałowi nie wchodzą składniki majątku nabyte przed ślubem ani też te, które otrzymali w drodze darowizny lub spadku, nawet jeżeli zostały nabyte już po ślubie. Istnieje zasada surogacji, a zatem jeżeli jeden z małżonków był np. właścicielem mieszkania, które otrzymał przed zawarciem małżeństwa, a następnie mieszkanie to sprzedał i już w czasie małżeństwa za uzyskane pieniądze kupił następne mieszkanie, to ono również nie wchodzi w skład majątku podlegającego podziałowi. To bardzo ważne, gdyż na początku rozmów o podziale majątku trzeba mieć świadomość, jakie jego składniki podlegają podziałowi.
W przypadku sporu podział majątku odbywa się w drodze orzeczenia sądu. Sąd określa, który z małżonków otrzymuje poszczególne składniki mienia wspólnego, ustala ewentualne spłaty, a także rozlicza nakłady, które były dokonywane z majątku wspólnego małżonków na majątek osobisty jednego z nich. Jeżeli np. mąż był przed ślubem właścicielem działki, na której już po ślubie małżonkowie wybudowali dom, to zgodnie z zasadą superficies solo cedit, budynek jest własnością osoby, która jest właścicielem gruntu. Tak więc cała nieruchomość wraz z budynkiem to własność męża, zaś żonie przysługuje roszczenie o zwrot nakładów dokonanych na budowę domu z ich majątku wspólnego. Chodzi zatem o połowę wartości budynku. Wysokość spłaty z tego tytułu ustali sąd na podstawie wykazanych poniesionych na ten cel kosztów. Pamiętajmy o zachowywaniu wszelkich faktur i rachunków, które mogą być pomocne w takiej sytuacji. Spór w sądzie można też zakończyć ugodą zawartą przed mediatorem wyznaczonym przez sąd, która następnie jest przez sąd zatwierdzana.
Podział majątku wspólnego może również nastąpić w drodze umowy stron zawartej w formie aktu notarialnego. Dotyczy to sytuacji, gdy w skład majątku wchodzą nieruchomości czy prawa do lokali. Byli małżonkowie mogą podzielić się majątkiem także w sposób nieekwiwalentny, np. gdy jeden z małżonków gotowy jest na większe ustępstwa i zgadza się, aby drugi, z którym pozostają małoletnie dzieci, otrzymał w wyniku podziału prawie wszystkie składniki majątku wspólnego. W umowie o podział majątku wspólnego strony mogą ustalić spłaty i określić sposób ich zapłaty, np. w ratach. Opłata notarialna za sporządzenie umowy o podział majątku wspólnego zależy od jego wartości, np. przy wartości majątku na łączną kwotę 500 000,00 zł, taksa maksymalna wynosi 2770,00 zł plus podatek VAT w kwocie 637,10 zł, do tego dochodzą opłaty sądowe od wpisów własności w księdze wieczystej po 150,00 zł w każdej księdze. Taksę notarialną można negocjować.
Jeśli tylko jest to możliwe, próbujmy oszczędzić sobie wzajemnie nerwów i przykrości, starając się porozumieć w sprawie podziału majątku wspólnego, co najlepiej jest uczynić przed notariuszem.
Podcasty
Playlisty tematyczne
