Pomniki gwiazd PRL cz.2. Tak uhonorowali aktorów "Janosika" i "Czterdziestolatka". Niezapomniani

2023-12-13 8:20

W programie "Niezapomniani. Cmentarne historie" druga część o znanych pomnikach gwiazd z czasów PRL. Tym razem skupimy się na sportowcach, zagranicznych legendach oraz znanych aktorach, piosenkarzach i dziennikarzach.

Pomniki Krzysztofa Klenczona (1942-1981) w Szczytnie znajdują się przed Miejskim Domem Kultury oraz na pasażu w pobliżu Plaży Miejskiej. Zostały odsłonięte w lipcu 1996 roku. Autorem rzeźby przy plaży jest Robert Pigoń. Oprócz postaci muzyka i wokalisty Czerwonych Gitar są także nutki, z których wypływa woda, dzięki czemu pomnik jest także rodzajem fontanny. 

W Rzeszowie przy ul. 3 maja możemy natrafić na pomnik Tadeusza Nalepy (1943-2007), legendarnego muzyka zespołu Breakout. Rzeźba Ojca Polskiego Bluesa została odsłonięta 15 grudnia 2009 roku. Jej autorami są  Agnieszka Świerzowicz-Maślaniec i Marek Maślaniec, absolwenci Wydziału Rzeźby ASP w Krakowie. Nalepa przedstawiony jest jako w ruchu z rozwianymi włosami, mający gitarę w dłoni. Jest ubrany w skórzaną kurtkę i wąskie spodnie i zmierza od strony Kościoła Farnego w kierunku Alei Pod Kasztanami. 

Ławeczka Jerzego Waldorffa (1910-1999) w Słupsku. Był on Honorowym Obywatelem Miasta Słupska i pomysłodawcę i propagatora słupskiego Festiwalu Pianistyki Polskiej. Pomnik legendarnego krytyka muzycznego i założyciela kwesty na Starych Powązkach odsłonięto 24 listopada 2018 roku. Ławeczka została usytuowana na terenie parku im. Jerzego Waldorffa, vis-à-vis słupskiej filharmonii. Pomnik ukazuje postać Jerzego Waldorffa siedzącego na skraju ławki w towarzystwie swojego psa, jamnika Puzona. Rzeźbę wykonano z brązu, a autorem projektu była rzeźbiarka Dorota Dziekiewicz-Pilich.

Ławeczka Bogusława Kaczyńskiego (1942-2016) w Krynicy-Zdroju. W tle pomnika znajduje się pensjonat Wisła, w którym mieszkał Kaczyński podczas pobytów w Krynicy i gdzie mieściło się biuro Festiwali im. Jana Kiepury. Autorem ławeczki jest Tomasz Górnicki. Odsłonięcie pomnika odbyło się 17 sierpnia 2018. Pomnik Bogusława Kaczyńskiego w jego rodzinnej Białej Podlaskiej autorstwa Stanisława Milewskiego. Odsłonięto go 2 maja 2020.

Ławeczka Wisławy Szymborskiej (1923-2012) w Kórniku. Pomnik znajduje się w pobliżu domu urodzin noblistki. Poetka w prawej ręce trzyma schowaną do tyłu kartkę z tytułem wiersza „Kot w pustym mieszkaniu”. Na ławeczce jest też postać kota. Ławeczka powstała w związku z 90. rocznicą urodzin Szymborskiej. Odsłonięto ją 29 czerwca 2013. Autorami projektu są Piotr Mastalerz i Dawid Szafrański.

Ławeczka Wiesława Dymnego (1936-1978) w Jaworzu. Pomnik odsłonięto 9 września 2022, jego autorem jest Marek Maślaniec.

Ławeczka Jimiego Hendriksa (1942-1970) w Dąbrowie Górniczej – rzeźba pomnikowa położona przy placu Wolności, odsłonięta 20 września 2012. Jej autorem jest Adam Szczepański. Gitarzysta pochowany jest w Mauzoleum w Greenwood Memorial Park w Renton w stanie Waszyngton.

Ławeczka Marka Perepeczki (1942-2005) w Częstochowie - odsłonięta 31 października 2014. Jej autorem jest rzeźbiarz Wojciech Pondel. Pomnik znajduje się w pobliżu Muzeum Pielgrzymowania, naprzeciw ławeczki poetki Haliny Poświatowskiej (1935-1967) - dzieło rzeźbiarza Roberta Sobocińskiego, odsłonięte 11 października 2007 w 40. rocznicę jej śmierci (zmarła po operacji serca). Poświatowska była żoną malarza Adolfa Ryszarda Poświatowskiego (1930–1956), który zmarł na serce dwa lata po ich ślubie. Pochowani są na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie.

Na placu Wolności w Białej Podlaskiej stanął pomnik Romana Kłosowskiego (1929-2018), który powstał z inicjatywy Koła Bialczan i prezydenta Michała Litwiniuka. Odsłonięto go 29 września 2023 roku. Przypomina on postać Maliniaka z "Czterdziestolatka". Autorem monumentu jest rzeźbiarz Grzegorz Maślewski.

Pomniki Sportowców

Pomnik żyjącego jeszcze żużlowca Andrzeja Huszczy został odsłonięty w Zielonej Górze. Dzieło dłuta Artura Wochniaka powstało w 2018 roku.

Pomnik żużlowca Unii Leszno Alfreda Smoczyka (1928-1950) w Lesznie

Pomnik Feliksa "Papy" Stamma (1901-1976). Monument znajdujący się w parku Mirowskim w Warszawie. Został odsłonięty w 2019. Konkurs na projekt pomnika wygrał bułgarski artysta Lubomir Grigorow. Powstał dla upamiętnienia zdobycia przez polskich pięściarzy dziewięciu medali na Mistrzostwach Europy w maju 1953 w pobliskiej hali Gwardii. Fundatorem pomnika był Zbigniew Jakubas.

Pomnik Ayrtona Senny (19601-1994) w Wałbrzychu – naturalnej wielkości pomnik z brązu przedstawiający Ayrtona Sennę, słynnego kierowcę F1. Mistrz świata przedstawiony jest w pozycji siedzącej na oponie samochodu wyścigowego F1. Znajduje się przy ulicy jego imienia, obok Muzeum Górnictwa i Sportów Motorowych. Odsłonięcie pomnika odbyło się 18 września 2021 roku. Sfinansowany przez Jerzego Mazura i wspierających go fundatorów pomnik nawiązuje do wspomnienia z 1986 roku na torze Hungaroring, kiedy to Jerzy Mazur ujrzał Ayrtona Sennę po raz pierwszy. Pierwotną koncepcję pomnika, który zrodził się w wyobraźni Jerzego Mazura – a mianowicie Ayrtona Senny przedstawionego w pozycji siedzącej – narysował Stefan Romecki, polski rajdowiec i grafik. Ostateczny projekt pomnika zawdzięcza się Dmitrijowi Buławce-Fankidejskiemu – rzeźbiarzowi z Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Legendarny kierowca pochowany jest na cmentarzu w São Paulo.

Pomnik Kazimierza Deyny (1947-1989) – monument znajduje się przy ul. Łazienkowskiej w Warszawie, obok stadionu Legii Warszawa. Odsłonięty 6 czerwca 2012. Jego autorem jest Tomasz Radziewicz. W czasie remontu w 2019 okalające cokół uszkodzone szklane płyty zostały wymienione na granitowe. Jest pierwszym pomnikiem upamiętniającym jakiegokolwiek polskiego piłkarza.

Pomnik Gerarda Cieślika (1927-2013) przy Stadionie Śląskim w Chorzowie został odsłonięty w 2022 roku. Pomnik mierzący 170 cm, ważący ponad 160 kg, został wykonany z brązu. Przedstawia Gerarda Cieślika w stroju sportowym polskiej drużyny, w który ubrani byli Polacy rozgrywający mecz z drużyną ZSRR 20 października 1957 roku na Stadionie Śląskim w Chorzowie.

Pomniki gwiazd PRL. Zniszczona rzeźba Himilsbacha. Petycja o pomnik dla Maklakiewicza. Niezapomniani

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki