Wideo
Pogoda
Quizy
Wielkich majątków dorabiali się nie tylko współcześni biznesmeni, ale także XIX-wieczni przemysłowcy i bankierzy z początku XX wieku. Niestety z uwagi na wojnę oraz siermiężne czasy komuny ich rodziny traciły dorobek życia. Dawni polscy bogacze pieniądze przeznaczali także na cele filantropijne, a niektórzy z nich przegrywali je również przez hazard.
Leopold Stanisław Kronenberg (1812-78) - przemysłowiec i bankier żydowskiego pochodzenia. Jego ojciec Samuel (1773-1826) prowadził działalność bankową. Kronenberg dorobił się majątku na przemyśle tytoniowym i domu bankowym dającym kredyty przemysłowe i rolnicze. Był też założycielem Banku Handlowego, działał wbranży górniczo-hutniczej i kolejowej. Przyjął protestantyzm i został pochowany na cm. ewangelicko-reformowanym w Warszawie. Jego majątek szacowano na 30 mln rubli w złocie, czyli w przeliczeniu 30 mld dolarów, czyniąc go jednym z najbogatszych ludzi w całym Imperium Rosyjskim!. Jego syn Stanisław Leopold (1849-1937) był prezesem Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, jednym z fundatorów Filharmonii Warszawskiej i orędownikiem powstania pomnika Adama Mickiewicza na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Niedługo przed śmiercią przeszedł na katolicyzm. Zmarł w majątku w Brzezie (kujawsko-pomorskie) i został pochowany w grobowcu na Starych Powązkach. Jego brat Stanisław Leopold (1846-94) w 1876 r. został oskarżony o znęcanie się nad ośmioletnią córką Marią. Miał ją chłostać rózgą przez 15 minut. Proces toczył się w Sankt-Petersburgu. Kronenberg został uniewinniony. Fortuna rodu Kronenbergów szybko się rozeszła z powodu nietrafionych inwestycji oraz działalności filantropijnej. Ostatnim z rodu był Leopold Jan, który zmarł w USA w 1971 roku. Jego dzieci Leopold Wojciech i córka Wanda zginęli w czasie II wojny światowej w 1944 roku.
Stanisław Wilhelm Lilpop (1863-1930) - przemysłowiec, twórca gigantycznych zakładów Lilpop, Rau i Loewenstein, największego kompleksu przemysłowego międzywojennej Warszawy. Postać znana dzięki serialowi "Stulecie Winnych", w którego wcielił się Adam Ferency (68 l.). W jego fabrykach produkowano szyny, przęsła mostów, wagony kolejowe, tramwaje a nawet nadwozia do amerykańskich samochodów buick i chevrolet. Do wielkiego majątku doszedł dzięki pieniądzom po ojcu Stanisławie Lilpopie (1817-66). Odziedziczył po nim 320 000 rubli srebrem. Kontynuował działalność ojca, który był jednym z pionierów uprzemysłowienia w Królestwie Polskim. Nadzorowane przez niego fabryki zostały w znacznym stopniu zmechanizowane. Stanisław Lilpop ojciec zmarł w Biarritz we Francji i został pochowany w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach. Stanisław Wilhelm Lilpop zmarł śmiercią samobójczą 5 listopada 1930 roku w Hotelu Bristol i został pochowany na cmentarzu w podwarszawskim Brwinowie. Część z rodu Lilpopów spoczywa także na cmentarzu ewangelicko-augsburskim na Powązkach.
Karol Jaroszyński (1878 - 1929) - finansista z rodziny o korzeniach szlacheckich. Przyjaciel rodziny cara Mikołaja II. Jego majątek szacowano na 1,3 mld rubli. Posiadał 53 cukrownie, rafinerię i 12 banków. Był najbogatszym Polakiem na przełomie XIX i XX wieku. Znaczną część majątku rozdał w celach charytatywnych lub stracił przez hazard. Zmarł w szpitalu św. Ducha w Warszawie i został pochowany w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach.
Stanisław Strójwąs (1870-1939) - polski przemysłowiec, wynalazca i konstruktor. Dzięki kontaktom ojca handlował przyprawami z Holendrami. Był największym importerem cynamonu, imbiru i pieprzu. Od 1910 produkował barszcz w proszku. Dzięki niemu do języka polskiego weszło przysłowie "Tanie jak barszcz". Potem przerzucił się na budyń, kisiel i galaretkę w proszku. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że Strójwąs był pierwowzorem Stanisława Wokulskiego z "Lalki" Bolesława Prusa. Sranisław Strójwąs został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cm. Bródnowskim w Warszawie.
Ludwik Julian Spiess (1872-1956) - farmaceuta, największy producent leków i środków chemicznychw XX-leciu międzywojennym. Firma rodzinna działała w latach 1823-1944 na Targówku. Został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie.
Bolesław Piasecki (+64 l.) - polityk nacjonalistyczny i publicysta, jeden z założycieli ONR, działacz komunistyczny, poseł na Sejm PRL. Założyciel stowarzyszenia "Pax", ruchu katolickiego współpracującego z władzą komunistyczną. 22 stycznia 1957 roku porwano i zabito jego 15-letniego syna Bohdana. Ciało nastolatka odnaleziono dopiero po prawie dwóch latach. Winnych zbrodni nigdy nie osądzono. Śledztwo w sprawie uprowadzenia i zabójstwa Bohdana prowadzono aż do 1982 roku, czyli ćwierć wieku. Prawdopodobną przyczyną porwania była chęć okupu. Piasecki uznawany był wówczas za jednego z najbogatszych Polaków. Kierowane przez niego stowarzyszenie wydawało prasę katolicką, miało wydawnictwo i nawet spółdzielnię mieszkaniową. Z dwóch małżeństw doczekał się siedmiorga dzieci. Bohdana miał z pierwszą żoną Haliną, która zginęła w Powstaniu Warszawskim w wieku 30 lat. Była łączniczką samego Jana Mazurkiewicza "Radosława". Bolesław Piasecki zmarł w 1979 roku i został pochowany na Starych Powązkach w grobie obok syna i pierwszej żony.
Mariusz Łukasiewicz (1960-2004) - założyciel Lukas Banku i Euro Banku zmarł w wieku 44 lat na zawał serca. Jego majątek szacowany był na 400 mln złotych. Pochowany został na cmentarzu Świętej Rodziny we Wrocławiu.Majątkiem zarządza teraz jego 26-letni syn Edgar. Tym samym stając się jednym z najbogatszych Polaków przed 30-tką.
Barbara Piasecka-Johnson (1937 - 2013) - jej majątek szacowano na 3 mld dolarów. Fortuny dorobiła się dzięki małżeństwu z J. Seward Johnson (1895-83) właścicielem koncernu Johnson & Johnson. Była jego trzecią żoną, a wcześniej kucharka i pokojówką jego drugiej żony. Zgodnie ze swoim wykształceniem została także kuratorem kolekcji dzieł sztuki. Po odziedziczeniu po śmierci męża 350 mln dolarów powiększyła swój majątek prawie 10-krotnie. Magazyn "Forbes" w 2001 roku umieścił ją na liście 20 najbogatszych kobiet na świecie. Do Polski wróciła po trwającej ponad 50 latach emigracji. Osiadła w Sobótce pod Wrocławiem. Pochowana została na cm. św. Wawrzyńca we Wrocławiu.
Mieczysław Wilczek (1932-2014) - przedsiębiorca i autor patentów. Minister Przemysłu w rządzie Mieczysława Rakowskiego. Autor ustawy dającej swobodę gospodarczą pod koniec PRL-u. W czasie okupacji pasł krowy. Nauczył się wówczas czytać i pisać. Po wojnie w rok ukończył podstawówkę. Skończył chemię i prawo. Wynalazca proszku IXI, przez co nazywano go Panem Proszkiem. Hodował także 10 tysięcy perliczek, produkował krem do twarzy, paszę z odpadów i miał przetwórstwo mięsne. Dzięki sprzedaży produktów do ZSRR był jednym z najbogatszych Polaków. W 2014 roku popełnił samobójstwo wyskakując z okna w mieszkaniu na Saskiej Kępie w Warszawie. Powodem był stan zdrowia - choroba nowotworowa. Pochowany w skromnym grobie w kolumbarium na Powązkach Wojskowych w Warszawie.
Groby najbogatszych Polaków XXI wieku
Grób Jana Kulczyka (+65 l.) na cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu jest bardzo okazały. Mogiłę zdobią przepiękne dwie rzeźby autorstwa Igora Mitoraja, które mogą być warte nawet kilkaset tysięcy złotych. Aleksander Gudzowaty (+74 l.) został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu prawosławnym na warszawskiej Woli. Jeszcze przed śmiercią postawił tam dużą kaplicę ekumeniczną. Król gazu spoczywa na tym samym cmentarzu, co ostatni król cyganów - Rudolf Kwiek (zrzekł się tytułu w 1946 roku), król herbaty Wsiewołod Istomin i król kawioru Mikołaj Szelechow. Jan Wejchert (+59 l.), współzałożyciel ITI i telewizji TVN spoczywa natomiast w grobowcu na Cmentarzu Wilanowskim w Warszawie.
Podcasty
Playlisty tematyczne
