1907 r. amerykańska firma AT&T stanęła w obliczu kryzysu. Gdy myślimy o działaniach naprawczych, przychodzi nam na myśl głównie jedno słowo – restrukturyzacja. Tymczasem nowy prezes okazał się wizjonerem i zdecydował się na zaskakujący krok – zlecił opracowanie innowacji, która przywróciłaby świetność borykającej się z kłopotami firmie. Zlecił budowę systemu, który umożliwiłby połączenie głosowe przez całe USA – między Nowym Jorkiem a San Francisco. Wydawało się to niemożliwe, ale firma stworzyła kompleks naukowo-technologiczny, w którym zgromadziła dziesiątki naukowców: teoretyków, praktyków, inżynierów. Zespół pracował nad wynalazkami, które pokonywały różne ograniczenia i w ciągu 8 lat powstał telefon. Naukowcy opracowali wzmacniacze sygnału, dzięki którym w styczniu 1915 r. doszło do pierwszej rozmowy przez cały kontynent. Wziął w niej udział nie tylko założyciel firmy Alexander Graham Bell, ale też ówczesny prezydent USA Woodrow Wilson.
Praca nad tym ambitnym celem zaowocowała powstaniem Bell Labs – organizacji, która została kuźnią innowacji amerykańskiej gospodarki. To tam w późniejszych latach doskonalono komputer i technologie cyfrowe. W siedzibie Bell Labs pracowali ludzie wielu talentów, którzy po prostu blisko ze sobą współpracowali. Bell Labs to modelowy opis tego, co jest potrzebne do stworzenia kultury innowacji.
Rewolucja węglowa
Wygląda na to, że innowacje spod znaku 3W mają ogromny potencjał, by przyspieszyć rozwój polskiej gospodarki, m.in. dzięki współpracy śmiałych przedsiębiorców i utalentowanych naukowców, ale również koncentracji na trzech zasobach: wodzie, wodorze i węglu nieenergetycznym. To one będą podstawą nowych technologii wykorzystywanych w przemyśle, medycynie czy rolnictwie. Nie pomyliliśmy się - węgiel przyszłości wcale nie musi być czarnym i odpowiedzialnym za emisję do atmosfery dwutlenku węgla i innych szkodliwych związków konwencjonalnym paliwem. Zastosowanie węgla wykracza daleko poza energetykę, ale może przyczynić się też do uzyskiwania energii w sposób bardziej przyjazny dla środowiska.
Już teraz włókno węglowe, które jest twardsze i lżejsze od stali, jest wykorzystywane w przemyśle motoryzacyjnym, przy wytwarzaniu sprzętu sportowego np. narciarskiego, w ultralekkich rakietach tenisowych i rowerach, szybkich jachtach itp., a także przy budowie bionicznych protez. Węgiel jest używany w filtrach powietrza i wody.
Nanotechnologia daje nam jeszcze większe możliwości. Tu na warsztat naukowców trafiają cząstki o wielkości nanometru, czyli jedna miliardowej metra. Nanomateriały węglowe mają unikalne właściwości, dzięki którym można je wykorzystać w produkcji czystej energii np. zielonego wodoru czy stosując je w turbinach do produkcji energii wiatrowej. Mogą być też wykorzystane w ogniwach fotowoltaicznych, w produkcji biogazu i biopaliw.
Nanomateriały węglowe mogą pomóc w diagnostycemedycznej. W elektronice - zastąpić krzem. To tylko część z możliwych zastosowań.
Współpraca to podstawa
Obecnie mierzymy się z poważnymi wyzwaniami, jak ograniczony dostęp do wody pitnej i żywności, konieczność transformacji energetycznej w kierunku zeroemisyjności, czy potrzeba zapewniania bezpieczeństwa ekonomicznego i fizycznego – (szczególnie istotne jest to w kontekście wydarzeń w Ukrainie). W naszym kraju zaś nie brakuje utalentowanych i świetnie wykształconych ludzi. Przykładem firmy ze świata 3W, która zaprezentowała się podczas konferencji Impact’23, jest Naiad Water Investments. Jej twórcy sięgnęli po sztuczną inteligencję i zaawansowaną analitykę danych, by na ich podstawie określić, ile wody potrzebują poszczególne uprawy w rolnictwie, by najefektywniej się rozwijać. Druga – firma WTT – opracowała technologię całkowitej utylizacji odpadów. Ze śmieci po obróbce zostają gaz, wodór i bazaltowe kamienie – czyli produkty, które można ponownie wykorzystać.
Ekosystem 3W łączy różne środowiska, które współpracują ze sobą. Jest to zarówno biznes, jak i naukowcy z Interdyscyplinarnego Centrum Innowacji 3W, których celem jest łączenie polskiego potencjału intelektualnego z potrzebami biznesu.
– 3W to pierwszy tego typu ekosystem w Polsce, który w realny sposób łączy biznes, naukę, sektor publiczny i otwiera zupełnie nowe możliwości współpracy, realizacji i komercjalizacji ambitniejszych projektów, niż byłoby to możliwe przy rozproszeniu zasobów. Łączymy firmy, które tworzą innowacyjne rozwiązania związane z wodą, wodorem i węglem, by mogły razem budować partnerstwa i wspólnie wypracować wartość dodaną, rozwijać swoje produkty w nowatorskich formatach technologicznych i biznesowych przy użytecznym i efektywnym wsparciu świata nauki – mówi Maciej Przybyła, dyrektor zarządzający pionem strategii Banku Gospodarstwa Krajowego.