Dokładniejsza kontrola bez nakłuwania palców

Cukrzyca jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą metaboliczną. Jej powodem jest zaburzone wydzielanie lub działanie insuliny - hormonu produkowanego przez trzustkę. Na cukrzycę choruje w Polsce ok. 3 mln osób, jednak około 1 mln z nich o tym nie wie i nie leczy się.

Znaczna część pacjentów w Polsce jest leczona insulinoterapią. To leczenie, aby było efektywne i bezpieczne, wiązać  się powinno z regularnymi pomiarami poziomu cukru.

Powikłania cukrzycy

Dzięki skutecznej terapii i monitorowaniu stężenia glukozy można zapobiec rozwojowi bardzo groźnych powikłań cukrzycy. Z ich powodu cierpi wielu pacjentów w Polsce. To dlatego monitoring stężenia glukozy jest tak istotny. Te powikłania to:

• hipo- i hiperglikemia – stany, w których poziom cukru jest odpowiednio zbyt niski lub zbyt wysoki,
• retinopatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie wzroku,
• nefropatia, czyli uszkodzenia nerek,
• neuropatia, czyli uszkodzenia nerwów,
• choroby sercowo-naczyniowe (np. choroba wieńcowa, zawał serca, udar mózgu),
• stopa cukrzycowa, która może być powodem amputacji. 

Kontrola przede wszystkim

Osoby z cukrzycą muszą kontrolować glikemię kilka, a nawet kilkanaście razy dziennie. Od poziomu glukozy zależą: dawkowanie insuliny, codzienna dieta, ewentualna aktywność fizyczna czy praca zawodowa. Chory musi unikać zbyt niskiego poziomu cukru (hipoglikemii), zbyt wysokiego poziomu cukru (hiperglikemii) oraz nadmiernych wahań glikemii (zmienności).

Tradycyjną metodą mierzenia poziomu cukru we krwi jest glukometr. Specjalną igłą nakłuwa się opuszkę palca, kropla krwi trafia na pasek testowy, który jest wprowadzany do glukometru. Po chwili glukometr pokazuje wynik.

Wielokrotne pomiary w ciągu doby są bolesne i sprawiają, że palce są wciąż obolałe. W dodatku badania pokazują, że aż 50 proc. glukometrów nie zapewnia dokładności, która jest konieczna do właściwej kontroli glikemii. Teraz polscy pacjenci mają także dostęp do nowoczesnych systemów – do tzw. ciągłego monitorowania glikemii. Nie wymagają kłucia i pobierania krwi, ani stosowania pasków. Są dokładne i monitorują glikemię przez 24 godziny na dobę. Zdaniem diabetologów te narzędzia są przełomowe. Umożliwiają nie tylko pomiar aktualnego stężenia glukozy, ale także śledzenie zmian glikemii w przeszłości. Pozwalają również na prognozę wartości glikemii w najbliższej przyszłości. Jednym z takich systemów jest FreeStyle Libre 2.

Sensor i aplikacja

Stosując glukometr, za każdym razem myjemy i dezynfekujemy ręce, by nie zafałszować pomiaru. To bywa bardzo kłopotliwe. Kłujemy palec, pobieramy krew i kroplę przenosimy na pasek. Niestety, wilgoć, wysokie i niskie temperatury, a także sposób przechowywania i użytkowania pasków oraz przekroczenie terminu ich ważności mogą znacząco wpływać na dokładność pomiaru. Im więcej pomiarów, tym grubszy lancet trzeba stosować do nacięcia skóry i pobrania krwi. Cała operacja, zwłaszcza powtarzana kilkakrotnie w ciągu doby, jest coraz bardziej bolesna.

W nowoczesnych metodach, np. FreeStyle Libre 2 – do sprawdzenia poziomu glukozy nie są potrzebne ani kłopotliwe zabiegi z dezynfekcją rąk, ani tym bardziej bolesne kłucie palców*. Na tylną część ramienia, raz na dwa tygodnie, zakłada się sensor wielkości pięciozłotowej monety. Pod skórę, całkiem bezboleśnie wprowadzane jest cieniutkie włókno, które w sposób ciągły mierzy stężenie glukozy w płynie śródtkankowym. Gdy chcemy zmierzyć poziom cukru, przykładamy do czujnika (nawet przez ubranie) smartfon z zainstalowaną specjalną aplikacją FreeStyle LibreLink. Odczytuje ona pomiar wykonany przez czujnik. W ten sposób można badać poziom cukru tak często, jak to jest potrzebne. Sensor jest wodoodporny, można z nim uprawiać sport. Po 14 dniach trzeba go wymienić na nowy.

Większe poczucie bezpieczeństwa

Podczas każdego skanowania aplikacja pokazuje aktualny poziom stężenia glukozy, dane dotyczące glikemii z ostatnich 8 godzin oraz strzałkę wskazującą kierunek zmian stężenia glukozy. Dzięki temu pacjent może zapobiegać zarówno zbyt wysokiemu, jak i zbyt niskiemu poziomowi cukru.

Pomiary są przechowywane do 90 dni, a dane można przesyłać automatycznie do lekarza lub osoby bliskiej. System wyposażony jest również w alarmy – smartfon daje znać, gdy poziom cukru za bardzo spada lub za mocno się podnosi. Pacjent może wtedy szybko zareagować, nie dopuszczając do niebezpiecznych wartości. Leczenie cukrzycy jest skuteczniejsze, poprawia się komfort życia chorych na cukrzycę, a także ich poczucie bezpieczeństwa. Od 1 stycznia 2023 roku zmianie uległa refundacja systemów ciągłego monitorowania glikemii – rozszerzono ją między innymi o sensory używane w metodzie skanowania, FreeStyle Libre 2. Refundacja objęła też nowe grupy pacjentów.

Grupy pacjentów objęte refundacją NFZ dla systemu FreeStyle Libre 2 od 1 stycznia 2023 roku:

• osoby powyżej 18. roku życia z cukrzycą typu 1 lub 3 (niezależnie od modelu leczenia) oraz dorośli pacjenci z cukrzycą typu 2 wymagający min. 3 wstrzyknięć insuliny w ciągu doby (intensywna insulinoterapia w momencie rozpoczynania refundacji),
• kobiety w okresie ciąży i połogu z cukrzycą, wymagające insulinoterapii,
• osoby chorujące na cukrzycę z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności ze względu na stan wzroku, leczone insuliną,
• dzieci od ukończenia 4. do ukończenia 18. roku życia z cukrzycą typu 1 lub 3.

ADC-79622 v.1.0

OPRACOWANO NA PODSTAWIE:

1. FreeStyle Libre 2 – podręcznik użytkownika systemu.

2. Ajjan R et al. Advances in Therapy 2019; 36:579–596.

3. Dunn T. et al. J Diabetes Sci Technol.2014 Jul; 8(4): 720–730.

4. Fokker M. et al. BMJ Open Diab Res Care 2019;7:e000809 (2017) 8:573–586 10.

5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie.

* Testy z opuszki palca są konieczne w przypadku, gdy odczyty stężenia glukozy i alarmy nie są zgodne z występującymi objawami lub przeczuciami dotyczącymi poziomu glikemii.

FreeStyle Libre 2 system monitorowania glikemii flash (czujnik), wyrób medyczny używany wraz ze zgodnym czytnikiem lub aplikacją do monitorowania poziomu glukozy w płynie śródtkankowym u osób z cukrzycą i zaprojektowany,​ aby zastąpić oznaczanie stężenia glukozy we krwi w samodzielnym kontrolowaniu cukrzycy, w tym w dawkowaniu insuliny. Producent: Abbott Diabetes Care Ltd., Upoważniony przedstawiciel: Abbott B.V., Reklamodawca: Abbott Laboratories Poland sp. z o.o. Obudowa czujnika, FreeStyle, Libre oraz powiązane z nimi znaki są własnością firmy Abbott. 

PARTNEREM MATERIAŁU JEST

ABBOTT LABORATORIES POLAND SP. Z O.O.