Groby polskich wynalazców

i

Autor: SE

Groby polskich wynalazców. Żyli w biedzie, jeden wziął ślub z siostrzenicą! Niezapomniani

2022-01-06 11:52

W programie "Niezapomniani. Cmentarne historie" odwiedziliśmy groby polskich wizjonerów, wynalazców i konstruktorów. To dzięki nim nastąpił rozwój kinematografii, medycyny, czy też elektroniki. Zobacz, gdzie są pochowani ludzie, którzy często żyli w biedzie i mieli pod górkę by osiągnąć sukces.

Włodzimierz Strzyżewski (1931-2001) - sportowiec, wynalazca sportu ringo. Był szermierzem i absolwentem SGPiS. Poliglota - znał 8 języków obcych. Grę w ringo wymyślił w 1959 roku (do 1968 nazywała się grą w kółko). W 1993 roku został prezesem Międzynarodowej Federacji Ringo. Pochowany na Powązkach Wojskowych.

Pistolet samopowtarzalny Vis wz. 35 kaliber 9 mm - pierwotnie nazywał się WiS od nazwisk konstruktorów - Wilniewczyca i Skrzypińskiego. Na żądanie Departamentu Uzbrojenia zmieniona na Vis, czyli po łacinie siła. Był wzorowany na Colcie M1911 . Zaliczany do jednej z najlepszej w historii broni palnej wojskowej. Posiadał magazynek z 8 nabojami. Był skuteczny do 50 metrów. Prototyp powstał w 1930, a patent otrzymał w 1932 roku. W 1936 roku w Fabryce Broni w Radomiu rozpoczęto jego seryjną produkcję. Do wybuchu II wojny światowej wyprodukowano blisko 50 tysięcy sztuk. W czasie wojny był dalej produkowany na potrzeby niemieckiej armii. W sumie powstało aż 350 tys. sztuk tej broni. Po 1945 zaniechano produkcji. Wznowiono ją dopiero w 2018 roku. W rzeczywistości głównym konstruktorem pistoletu był inż. Feliks Modzelewski. Skrzypiński i Wilniewczyc skonstruowali także w 1938 roku pistolet maszynowy Mors. Niestety wyprodukowano tylko 36 sztuk tej broni. Jan Skrzypiński (1891-1939) - naczelny dyrektor Państwowej Fabryki Karabinów w Warszawie. Pochowany na Starych Powązkach. Po wybuchu wojny represjonowany po odmowie współpracy z Niemcami.

Piotr Wilniewczyc (1887-1960)  w czasie okupacji skonstruował także tłumik do pistoletu Sten. Po wojnie został wykładowcą na Politechnice Warszawskiej. Także spoczął na Cmentarzu Powązkowskim.

Ignacy Łukasiewicz (1822-1882) - aptekarz, konstruktor lampy naftowej i założyciel pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej, w Bóbrce niedaleo Krosna. Studia rozpoczął na Uniwersytecie Jagiellońskim, a skończył na Uniwersytecie Wiedeńskim. Poseł na sejm galicyjski IV kadencji (1877–1882). Na początku działał we Lwowie razem z Janem Zehem (1817-1897 - stary cmentarz w Borysławiu) - jedynym posiadaczem uprawnień przetwarzania ropy naftowej w Galicji. Na przełomie roku 1852/1853 Łukasiewicz i Jan Zeh otrzymali naftę metodą frakcjonowanej destylacji. 31 lipca 1853 skonstruował pierwszą lampę naftową, która oświetliła aptekę Mikolascha. Z żoną Honoratą (1837-1897), która była jego siostrzenicą, miał jedyną córkę Mariannę (1858-1960), która zmarła w wieku 2 lat. Para by wziąć ślub musiała dostać zgodę papieża Piusa IX. Ignacy Łukasiewicz został pochowany na cmentarzu w Zręcinie.

Kazimierz Prószyński (1875-1945 w obozie Mauthausen-Gusen) - Konstruktor pionierskich aparatów kinematograficznych oraz kamer filmowych. Pionier polskiej oraz światowej kinematografii. Wynalazca obturatora, przesłony umożliwiające równomierny, skokowy przesuw taśmy filmowej minimalizujący drgania. Pozwoliło to wyeliminować wady migotania obrazu podczas emisji filmu. Prószyński uchodzi także za konstruktora aeroskopu – pierwszej ręcznej, automatycznej kamery filmowej ze stabilizacją obrazu. Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Powązkowskim.

Jan Czochralski (1885-1953) - chemik, odkrywca sposobu na uzyskiwanie monokryształów metali, służących współcześnie do produkcji elementów elektronicznych, podstawy procesu produkcji układów scalonych. Wynalazca radiomikroskopu. Najczęściej cytowany polski uczony. Nie skorzystał z zaproszenia do pracy w laboratorium Henrego Forda w Detroit. Dzięki swoim kontaktom z Niemcami, w czasie II wojny światowej uratował wiele sprzętu należącego do Politechniki Warszawskiej oraz zbiorów muzealnych. Wyciągnął także z Gestapo i obozów koncentracyjnych od 30-50 aresztowanych, w tym profesorów Mariana Świderka i Stanisława Porejko. Pomagał także AK w konstrukcji broni. Po wojnie aresztowany przez władze komunistyczne i oskarżony o współpracę z III Rzeszą. Spędził cztery miesiące w więzieniu w Piotrkowie Trybunalskim. Potem został uniewinniony. Niestety nie pozwolono mu na powrót na Politechnikę. Wrócił do Kcyni i założył Zakłady Chemiczne „Bion”, produkujące różnego rodzaju wyroby kosmetyczne i drogeryjne, w tym znany „proszek od kichania z Gołąbkiem”. W 1954 roku, rok po śmierci Czochralskiego, w USA skonstruowano pierwszy tranzystor z kryształu krzemu wyhodowanego metodą Czochralskiego. Spowodowało to lawinowe wykorzystywanie krzemu. Jan Czochralski został pochowany pochowany na starym cmentarzu w rodzinnej Kcyni, ale dopiero w 1998 r. na anonimowym grobie umieszczono tablicę z nazwiskiem.

Kamizelka kuloodporna: Jan Szczepanik i Kazimierz Żegleń, były zakonnik ze Zgromadzenia Zmartwychwstańców.

Prototyp kuloodpornej tkaniny został wykonany roku 1897. Rok później z poznanym w Wiedniu, przedsiębiorcą i właścicielem wielu patentów Janem Szczepanikiem wynalazł kamizelkę kuloodporną, którą opatentowano w 1901 roku. Kazimierz Żegleń (1869-1910) w wieku 21 lat wyemigrował do USA. Po opuszczeniu zakonu na początku XX wieku, ożenił się i założył trzy fabryki produkujące materiały kuloodporne. Mieszkał w Chicago. Na pomysł kamizelki kuloodpornej wpadł w 1893, po tragicznej śmierci burmistrza Chicago Cartera Harrisona.

Jan Szczepanik (1972-1926) nazywany był polskim Edisonem lub Leonardem da Vinci z Galicji. Autor ok 50 wynalazków, które w większości opatentował, głownie z zakresu włókiennictwa i fotografii. Pochowany - Stary Cmentarz w Tarnowie. Opatentował urządzenie do fotoelektrycznego zapisu dźwięku na taśmie filmowej. Dzięki jego wynalazkowi możliwy był rozwój filmu.

Telektroskop (1877) – urządzenie do przesyłania na odległość ruchomego obrazu kolorowego wraz z dźwiękiem, protoplastę dzisiejszej telewizji system barwienia tkanin, filmów i fotografii, wykorzystana przez Kodak w 1928 roku. Zrobił go dzięki wsparciu Juliana Ochorowicza.

Fotometr – urządzenie do pomiaru jasności

Telektroskop Szczepanika i Ochorowicza był protoplastą dzisiejszych telewizorów. Urządzenie przekazywało na odległość czytelny obraz i dźwięk, ale nigdy nie weszło do powszechnego użytkownika. Dopiero dzięki badaniom Constantina-Louisa Senlecqa i Adriano de Paiva rozpowszechnił się i spopularyzował telewizor. Ochorowicz prowadził prace nad płytkami selenowymi, przy pomocy których można przekazywać informacje o padającym na nie świetle. Opublikował swoje spostrzeżenia w czasopiśmie „Kosmos”, w 1878 roku. Dopiero w 1897 roku Ochorowicz dowiedział się o Szczepaniku, który również skonstruował swoje urządzenie z selenową fotokomórką. Jako odbiornik, Szczepanik zastosował system luster. Julian Ochorowicz skontaktował się z nim i zaproponował współpracę. Efektem było ulepszenie telektroskopu i prace nad wprowadzeniem urządzenia do powszechnego użytku, które trwały aż do 1898 roku, a potem… Nagle się zakończyły.

Julian Ochorowicz (1850-1917) - psycholog, filozof i poeta, zajmował się też zjawiskami paranormalnymi. Ochorowicz zmarł nagle na atak dusznicy bolesnej 1 maja 1917 roku w Warszawie, w mieszkaniu swojej ostatniej medium, Jadwigi Domańskiej. Pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim. Wspierał psychologicznie wielu ludzi nauki i kultury będących znamienitymi gośćmi pensjonatów wypoczynkowych w Wiśle, m.in.: Bolesława Prusa, Władysława Reymonta, Marię Konopnicką i innych.

Józef Bożek (1782-1835) - samochód osobowy. Jako pierwszy zaprojektował i zbudował silnik parowy o kompaktowych wymiarach, którym można było zasilać szereg rozmaitych urządzeń. W roku 1815 właśnie ta jednostka napędowa zasiliła prototyp pojazdu osobowego. Wszystkie pieniądze zebrane podczas pokazu w roku 1817 zostały mu ukradzione. Potem Bożek żył w ubóstwie, zajmował się naprawianiem zegarków w Pradze. Pochowany został na cmentarzy Olšany w Pradze. Nazywany był polsko-czeskim Stephensonem. Zofia Kossak uczyniła go bohaterem opowiadania Czarodziej (w zbiorze Nieznany kraj), krótkie opowiadanie poświęcił mu również Gustaw Morcinek.

Stefan Pieńkowski (1883-1953) - fizyk doświadczalny, profesor i rektor Uniwersytetu Warszawskiego. W 1938 roku skonstruował świetlówkę. Został pochowany na  Starych Powązkach w Warszawie (Aleja Zasłużonych).

Henryk Magnuski (1909-1978) - wynalazca walkie – talkie. W 1939 roku, już jako pracownik Zakładów Radio i Teletechnicznych, został wysłany na szkolenie do Nowego Jorku, gdzie musiał zostać ze względu na wybuch II wojny światowej.

Podjął pracę dla Galvin Manufacturing Corporation, która w 1947 roku przekształciła się w znaną dziś Motorolę. To właśnie tu wymyślił ważącą wówczas 17 kilogramów radiostację SCR-300 o zasięgu około 15 kilometrów. Zmarł na raka w swoim domu w Glenview w stanie Illinois. Pochowany na cmentarzu St. Adalbert w Chicago. Jego rodzina pochowana jest na Starych Powązkach w Warszawie.

Józef Hofmann (1876-1957) ps. Michel Dvorsky - wymyślił wycieraczki samochodowe i resory. Był pianistą i kompozytorem. Na początku tworzył urządzenia do pomiaru nacisku palców na klawiaturę fortepianu. Jego ojciec Kazimierz (1842-1911 - Berlin) także był pianistą i kompozytorem. Matka Matylda Pindelska (1853-1885) była śpiewaczką. Zmarł w Los Angeles i został pochowany na cmentarzu Forest Lawn Memorial Park. 

Jan Józef Baranowski (1805-1888) - najwybitniejszy wynalazca wśród przedstawicieli polskiej Wielkiej Emigracji, wynalazł system ostrzegawczy na kolei - semafor, maszynę do drukowania biletów, kasownik do nich i wiele innych. Zmarł w Londynie

Stefan Drzewiecki (1844-1938) - wynalazca, pionier lotnictwa i żeglugi podwodnej. Od 1888 roku konstruował okręty podwodne o napędzie elektrycznym po tym, jak dowiedział się, że Edison skonstruował ołowiane akumulatory. Jako pierwszy na świecie wpadł na pomysł, by okręt podwodny wyposażyć w peryskop. Zmarł w Paryżu.

Kazimierz Funk (1984-1967) - biochemik amerykański pochodzenia polskiego, twórca nauki o witaminach. Jako pierwszy wyodrębnił witaminę B, oraz wprowadził termin witamina. Zmarł w Albany w USA.

Jan Antoni Mikulicz-Radecki (1950-1905) - chirurg, wprowadził do użytku bawełniane maseczki ochronne na nos i usta Pochowany na cmentarzu w Świebodzicach.

Groby polskich wynalazców i konstruktorów. Niezapomniani

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki

Nasi Partnerzy polecają