Niedożywienie zostało ujęte w klasyfikacji ICD-10 jako osobna jednostka chorobowa. Odrębnym schorzeniem jest niedożywienie występujące w chorobie nowotworowej, czyli zespół anoreksja nowotworowa/ kacheksja (wyniszczenie organizmu przez nowotwór). Osoby starsze w szczególności są zagrożone niedożywieniem. Dlaczego?
Niedożywienie u seniorów
Z wiekiem odporność organizmu spada, a rośnie ryzyko wielochorobowości, czemu może towarzyszyć niedożywienie m.in. u pacjentów zmagających się z chorobą nowotworową, schorzeniami układu pokarmowego czy metabolicznymi np. cukrzyca. Dodatkowo niektóre leki mogą skutkować utratą apetytu. Brak ochoty na jedzenie wynika też m.in. z powodu utraty smaku, zmniejszonej produkcji śliny (problemy z połykaniem) oraz w związku z brakami w uzębieniu, co utrudnia żucie lub powoduje ból
Terapia żywieniowa
Przy niedożywieniu seniora należy jak najszybciej włączyć adekwatną metodę dożywienia. Pierwszym krokiem powinno być skonsultowanie się z lekarzem rodzinnym i dietetykiem. Specjalista może zalecić zwiększenie udziału białka i kaloryczności posiłków za pomocą urozmaiconej i zdrowej diety. Jeśli dana osoba ma zapotrzebowanie na białko, to powinna sięgnąć po żywność specjalnego przeznaczenia medycznego. Produkty żywieniowe specjalnego przeznaczenia medycznego mają standaryzowany, ściśle określony skład, przy czym dostarczają organizmowi niezbędnego białka oraz mikro- i makroelementów. Taka forma jest wygodna, napoje można przygotować samodzielnie w domu.
Rola białka serwatkowego w diecie
U seniorów, których masa ciała wyraźnie spadła, sprawdzą się preparat wysokobiałkowe. Zawierają one niezbędne dla funkcjonowania organizmu aminokwasy, które budują mięśnie i tkankę łączną. Przykładem dobrze przyswajalnego białka jest białko serwatkowe, będące białkiem mleka. To mieszanina białek wyizolowanych z serwatki, produktu ubocznego produkcji sera. Zawartość biała serwatkowego w diecie seniora jest wskazana, m.in. dlatego że:
- jest bardzo dobrze przyswajalne, co eliminuje problemy żołądkowo-jelitowe, m.in. biegunki i nietolerancje pokarmowe,
- buduje komórki odpornościowe, zmniejszając ryzyko infekcji,
- wraz z aminokwasami egzogennymi m.in. leucyną, zwiększa syntezę białek mięśniowych i odbudowuje masę mięśniową,
- wspiera organizm w trakcie leczenia chorób przewlekłych i nowotworowych m.in. radio- i chemioterapii,
- korzystnie wpływa na glikemię, czyli właściwy poziom glukozy we krwi.
Zarówno seniorzy z niedożywieniem, jak i osoby zagrożone ryzykiem niedożywienia powinny niezwłocznie skonsultować się z lekarzem i specjalistą ds. żywienia. Odpowiednie wsparcie żywieniowe nie tylko poprawia skuteczność leczenia chorób, w tym onkologicznych, ale także przywraca energię, nastrój i poprawia jakość życia.
NIE IGNORUJ tych objawów
Przy niedożywieniu, oprócz spadku masy ciała, może dojść również do:
- osłabienia siły mięśni i braku energii,
- omdleń i zwiększonego ryzyka złamań, zwłaszcza u osób z osteoporozą,
- pogorszenia kondycji skóry, paznokci i włosów,
- częstszych infekcji,
- anemii z niedożywienia,
- zaburzeń pamięci i koncentracji,
- izolacji (rozwoju depresji).
Jeśli proces wyniszczania organizmu nie zostanie zatrzymany, może dojść do niewydolności narządowej np. serca.