Oświatowe ABC Co po gimnazjum? Szkoły zawodowe od 1 września 2012

Szkoły zawodowe od 1 września to szkoły, w których:

- zdobędziesz konkretny zawód - pracodawcy poszukują fachowców, a nie osób, które muszą uczyć podstaw zawodu
- połączysz wiedzę teoretyczną z praktyczną - w trakcie praktycznej nauki zawodu możesz nawiązać kontakt z przyszłym pracodawcą, co zwiększa szanse na zatrudnienie
- będziesz uczył się przedmiotów ogólnych, tych samych, jak w liceum ogólnokształcącym
- zaplanujesz swoją dalszą karierę edukacyjną i zawodową zgodnie z potrzebami rynku pracy
- przygotujesz się do założenia i prowadzenia własnej firmy i oferowania usług zgodnie ze zdobytymi kwalifikacjami.
- szybciej  zyskasz niezależność.  

Dlatego warto wybrać kształcenie zawodowe!

Co Ty i twoi rodzice powinniście wiedzieć o nowym kształceniu zawodowym:

Przez dziesiątki lat wyuczony zawód dawał ludziom utrzymanie często przez całe życie, aż do emerytury. Dziś trzeba być przygotowanym na to, że kariera rozwijać się będzie dynamicznie, a my pracować będziemy nie tylko w wielu miejscach, ale i kilku zawodach. Temu służyć mają zmiany w kształceniu zawodowym wprowadzane od 1 września 2012.

Jakie szkoły? Jakie zawody?

Tegoroczni absolwenci gimnazjum będą mogli kontynuować naukę w: liceum ogólnokształcącym, technikum lub zasadniczej szkole zawodowej (nie będzie prowadzony nabór do liceum profilowanego).

Kształcenie zawodowe, tak jak dotychczas, będzie realizowane w technikach i zasadniczych szkołach zawodowych. Od 1 września nauka we wszystkich zasadniczych szkołach zawodowych będzie trwać trzy lata.

W liceum ogólnokształcącym, technikum i zasadniczej szkole zawodowej uczniowie będą mieli te same przedmioty ogólnokształcące w zakresie podstawowym. W liceum i technikum wybrane z nich będą realizowane także w zakresie rozszerzonym. Ponadto, wprowadzone zostaną dodatkowe przedmioty uzupełniające.

W szkołach zawodowych uczniowie będą mogli kształcić się w wielu zawodach, których lista zmienia się od 1 września 2012 roku. W zasadniczych szkołach zawodowych będzie można teraz wybrać jeden z 76 zawodów, a w technikum jeden z 92. Dlatego przy podejmowaniu decyzji o wyborze zawodu koniecznie trzeba sprawdzić, czy w danej szkole będzie można się go uczyć od 1 września.

Dlaczego podzielono zawód na kwalifikacje?

Zawody szkolne podzielono na kwalifikacje. Ten podział przybliży kształcenie zawodowe do rzeczywistych potrzeb i oczekiwań pracodawców, czym ułatwi absolwentom kształcenia zawodowego znalezienie pracy. Da im też możliwość zdobywania dodatkowych kwalifikacji w innych zawodach. Absolwenci nie będą więc „przywiązani” do jednego zawodu. Będą mogli indywidualnie i elastycznie planować swoją ścieżkę, najpierw kształcenia a później kariery zawodowej, poprzez „składanie z klocków” kwalifikacji. Będą potrafili mówić czego nauczyli się w szkole, a pracodawcy będą wiedzieć jakich umiejętności mogą od nich oczekiwać.  

Do tej pory absolwenci, którzy kończyli szkołę w wybranym zawodzie, np. technik elektryk, na rozmowie kwalifikacyjnej nie zawsze potrafili odpowiedzieć na pytanie „Co umiesz?”. Łatwiej radzili sobie z  pytaniem „Jaką szkołę skończyłeś?” – z łatwością odpowiadali „technikum elektryczne". Teraz w nazwach kwalifikacji wprost będą mieli podpowiedź czego nauczyli się w szkole.

Na przykład dla zawodów branży elektrycznej, wspólna w zawodach elektromechanik, elektryk i technik elektryk, kwalifikacja „Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych” wskazuje, że po jej potwierdzeniu uczeń będzie umiał montować i konserwować maszyny i urządzenia elektryczne.

Liczba kwalifikacji, na które podzielono zawód jest zależna od jego złożoności. Zawody podzielono na jedną, dwie lub trzy kwalifikacje.

W jaki sposób będą potwierdzane kwalifikacje?

Podział zawodów na kwalifikacje spowoduje zmiany w egzaminach zawodowych. Potwierdzanie będzie się odbywać w trakcie nauki w szkole poprzez zdanie egzaminu zawodowego z zakresu danej kwalifikacji. Jeżeli zawód ma jedną kwalifikację to uczeń będzie ją potwierdzał w ostatniej klasie. Jeżeli natomiast zawód ma dwie lub trzy kwalifikacje, to należy się spodziewać egzaminów również w drugiej i trzeciej klasie. To właśnie liczba kwalifikacji, a co za tym idzie, liczba egzaminów może być również czynnikiem decydującym o wyborze zawodu, szczególnie dla osób, które stresują się egzaminami.

Po każdej potwierdzonej kwalifikacji uczeń otrzyma świadectwo. Nawiązując do naszego wcześniejszego przykładu, jeśli uczeń w drugiej klasie otrzyma świadectwo potwierdzające kwalifikację „Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych”, to ten dokument da mu prawo do zatrudnienia na stanowisku pracy, na którym będą wykonywane czynności z tego zakresu. Przykładowa kwalifikacja jest pierwszą i wspólną dla zawodów: elektromechanik, elektryk i technik elektryk.

Czy potwierdzenie jednej kwalifikacji wystarczy, by otrzymać pracę?

Z tym świadectwem uczeń będzie mógł szukać pracy np. w czasie wakacji. Dla pracodawcy zdana przykładowa kwalifikacja to informacja, że młody człowiek potrafi montować maszyny i urządzenia elektryczne oraz je konserwować. Jeśli pracodawca go przyjmie, to stanie się on pełnoprawnym pracownikiem.

Jeśli uczeń kształcić się będzie w zawodzie elektryk na poziomie ZSZ, to po potwierdzeniu pierwszej kwalifikacji potwierdzi następną: „Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych” i otrzyma świadectwo również z zakresu drugiej kwalifikacji. Po ukończeniu szkoły otrzyma dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie elektryk. Ten przykład pokazuje, że gimnazjalista może wybrać kształcenie w zawodzie elektromechanik na poziomie ZSZ i wtedy przez trzy lata potwierdzi tylko jedną kwalifikację. Może też wybrać zawód elektryk i przez trzy lata potwierdzić dwie kwalifikacje, a zatem umieć więcej. Może również wybrać, bezpośrednio po ukończeniu gimnazjum, zawód technik elektryk na poziomie technikum i przez cztery lata nauki w szkole potwierdzić trzy kwalifikacje oraz uzyskać wykształcenie średnie.

Czy można zmienić kierunek kształcenia?

Absolwent, który ukończy szkołę np. w zawodzie elektryk i będzie chciał zmienić kierunek kształcenia, będzie miał drogę otwartą. Aby otrzymać dyplom na poziomie technika w innym zawodzie, będzie musiał mieć wykształcenie średnie. To wykształcenie uzupełni w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych rozpoczynając naukę od drugiej klasy. Równolegle będzie mógł uzupełnić kwalifikację brakującą do zawodu technik elektryk. Będzie mógł również wybrać inną kwalifikację, na przykład z zakresu prowadzenia sprzedaży, ponieważ ułatwi mu to poszukiwanie pracy choćby w sklepach ze sprzętem AGD i RTV.

Ukończone liceum ogólnokształcące dla dorosłych i zdany egzamin maturalny otworzą drogę na studia. Gdyby jednak absolwent nie chciał podchodzić do matury, lub ten egzamin nie powiódł się, będzie mógł wybrać kształcenie na poziomie szkoły policealnej. Po latach może okazać się, że wybór nie był właściwy, lub lokalny rynek pracy się zmienił. Dzięki wprowadzanym zmianom zawsze będzie można dokształcić się w innym, aktualnie potrzebnym kierunku kształcenia.