"Śmierć Pułkownika" Adam Mickiewicz: Pełny tekst. Lektura na egzamin ósmoklasisty 2021

"Śmierć Pułkownika" Adam Mickiewicz: O czym jest wiersz?

"Śmierć Pułkownika" to jeden z wierszy Adama Mickiewicza, który może się pojawić na egzaminie ósmoklasisty 2021 z języka polskiego. Wiersz składa się z pięciu zwrotek. Trzy z nich mają po osiem wersów, czwarta ma ich siedem, a ostatnia tylko pięć. Utwór opowiada o śmierci Pułkownika w chatce leśnika. Lud, który zbiera się wokół budynku, płacze na wieść o tragicznym losie bohatera. Postać ta bowiem jest powszechnie znana - wszyscy wiedzą, kim był Pułkownik. W wierszu porównywany jest do hetmana Stefana Czarnieckiego, który pomógł zwyciężyć Szwedów w czasie potopu. Autor twierdzi, że umierający również wsławił się swoimi dokonaniami. Mickiewicz dopiero na samym końcu ujawnia prawdziwą tożsamość Pułkownika. To Emilia Plater, bohaterka narodowa, kapitan Wojska Polskiego w trakcie powstania listopadowego w 1831 roku. Wiersz nawiązuje zatem do roli kobiet biorących udział w walce o niepodległość państwa. Adam Mickiewicz wychwala bohaterkę, która poświęciła życie dla ojczyzny.

Zobacz: Egzamin ósmoklasisty 2021: Język polski. Lektury, wymagania, powtórki. Tutaj znajdziesz arkusze CKE i odpowiedzi [RELACJA NA ŻYWO]

"Śmierć Pułkownika" Adam Mickiewicz: Pełny tekst

W głuchej puszczy, przed chatką leśnika,Rota strzelców stanęła zielona;

A u wrót stoi straż Pułkownika,

Tam w izdebce Pułkownik ich kona.

Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze:

Wódz to był wielkiej mocy i sławy,

Kiedy po nim lud prosty tak płacze

I o zdrowie tak pyta ciekawy.

Kazał konia Pułkownik kulbaczyć,

Konia w każdej sławnego potrzebie;

Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć,

Kazał przywieść do izby — do siebie.

Kazał przynieść swój mundur strzelecki,

Swój kordelas i pas i ładunki;

Stary żołnierz, — on chce, jak Czarniecki,Umierając, swe żegnać rynsztunki.

A gdy konia już z izby wywiedli,

Potem do niej wszedł ksiądz z Panem Bogiem;

I żołnierze od żalu pobledli,

A lud modlił się klęcząc przed progiem.

Nawet starzy Kościuszki żołnierze,

Tyle krwi swej i cudzej wylali,

Łzy ni jednej — a teraz płakali,

I mówili z księżami pacierze.

Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy;

Już przed chatą nie było żołnierza,

Bo już Moskal był w tej okolicy.

Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza.

Na pastuszym tapczanie on leży — W ręku krzyż,

w głowach siodło i burka,A u boku kordelas, dwururka.

Lecz ten wódz, choć w żołnierskiej odzieży,

Jakie piękne dziewicze ma lica?

Jaką pierś? — Ach, to była dziewica,

To Litwinka, dziewica–bohater,

Wódz Powstańców — Emilija Plater!