Konferencja odbyła się w ramach III Kongresu Demograficznego, a głównym wątkiem były wnioski z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021. Niezbyt optymistyczne. Postępujące starzenie społeczeństwa polskiego to konkretne zagrożenia, które wymagają od rządzących realnych działań w obszarach polityki rodzinnej, zdrowotnej, zatrudnienia i - być może przede wszystkim - emerytalnej.
Idzie depopulacja! Nie zmienimy tego
Podstawowym źródłem demograficznych problemów Polski jest poziom rozrodczości niezapewniający prostej zastępowalności - w skrócie, to współczynnik określający liczbę dzieci przypadających na jedną kobietę, których urodzenie zagwarantuje zastępowalność pokoleniową (szacuje się tę liczbę na ok. 2 dzieci na każdą kobietę). - [...] wszystkie projekcje, które budowane są przez różne instytucje międzynarodowe i krajowe jednoznacznie mówią o depopulacji w przyszłości. Ona jest nieunikniona z jednej podstawowej przyczyny – kwestii rozrodczości niezapewniającej prostej zastępowalności - twierdzi dr Piotr Szukalski dodając jednocześnie, że od ponad ćwierćwiecza współczynnik reprodukcji w Polsce wynosi... 0,6-0,7.
Zobacz koniecznie: To początek końca Opola?! Jest gorzej, niż myśleliśmy. Naukowcy: "Katastrofa"
I choć fatalne dane nie dotyczą całej Polski jednakowo - trudno o depopulację w Krakowie czy Warszawie - to nawet te większe miasta nie powinny spać spokojnie, to choćby ze względu na fakt, że w Unii Europejskiej liczba głosów jakie ma dany kraj bezpośrednio wiąże się z... liczbą jego mieszkańców. A zatem postępująca depopulacja Kielc dotknie Warszawę niemal bezpośrednio. Na poziomie krajowym dotknie nas natomiast efekt "drenażu mózgów".
Polska się wyludnia. Czym jest "drenaż mózgów"? Te regiony ucierpią najbardziej: spadek wartości mieszkań i przeskalowane inwestycje
Teraźniejszość i przyszłość poszczególnych regionów kraju będzie bardzo zróżnicowana, przy czym depopulacja jedynie utrwali tendencję. Regiony, które się rozwijają, będą to robić niezachwianie, te które charakteryzuje ciągły odpływ mieszkańców - pogrążą się jeszcze bardziej.
W efekcie zaobserwujemy tzw. "drenaż mózgów", czyli ucieczkę młodych z regionów mniej atrakcyjnych ekonomicznie. - Uciekają bardziej ambitni, lepiej wykształceni, ci, którzy stwierdzają: "to nie jest miejsce dla mnie, chcę poprawić swoją kolej życia" – mówił podczas konferencji dr Szukalski. W ten sposób tereny dotknięte depopulacją pogrążą się jeszcze szybciej.
Największe straty - idąc tym tropem - odczują zatem województwa takie jak: świętokrzyskie - w 2021 r. odpływ mieszkańców o 6,6 proc., opolskie - 6,1 proc., lubelskie - 5,7 proc.
- Trzeba sobie zadawać sprawę, że pojawią się pewne znaczące połacie kraju, w których pojawi się dodatkowo problem z dostępem do pewnych kadr, które coraz częściej decydują o tym, gdzie inwestorzy decydują się wydawać swoje pieniądze na budowę nowych, bardzo drogich, ale też bardzo wydajnych miejsc pracy – opiniował. Kolejną konsekwencją będzie spadek wartości mieszkań, a przynajmniej zdecydowanie powolniejszy wzrost. I tak, jeżeli nieruchomość w Warszawie zyskała na wartości (np. w ciągu ostatnich 10 lat ją potrajając), to w woj. opolskim wzrost będzie relatywnie niewielki (np. 20 proc.). To z kolei jeszcze bardziej zniechęci przedsiębiorców do inwestowania w tych miastach. I koło się zamyka. Dodatkowo, samorządy mogą wpadać w pułapkę tzw. przeskalowanych inwestycji - to oznacza, że mając nadzieję na poprawę sytuacji mogą inwestować w duże budowy, które ostatecznie będą stały puste.
- Potem pojawiają się puste powierzchnie, które trzeba ogrzewać, o które trzeba zadbać, które przerastają możliwości wykorzystania przez te lokalne społeczności - podsumował.
Według ostatecznych wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 – przypomnianych na konferencji – w Polsce 31 marca 2021 r. mieszkało 38 036 118 osób (48,3 proc. populacji stanowili mężczyźni, a 51,7 proc. kobiety). W porównaniu z wynikami sprzed 10 lat - liczba ludności zmniejszyła się o 475 706 osób, tj. o 1,2 proc.
Całej, ponad trzygodzinnej konferencji, możesz posłuchać poniżej.
Podcasty
Playlisty tematyczne
