Uciekali ze złotem wartym dziś pięć miliardów. Historia ewakuacji szokuje

– Historia ewakuacji polskich zasobów złota we wrześniu 1939 roku, to gotowy materiał na scenariusz filmu sensacyjnego, natomiast zakończenie, to raczej tragifarsa typu science­ fiction – opowiada w ostatnim odcinku swojego vloga Sławomir Koper, historyk, autor książek historycznych, specjalista od spraw, których na pewno nie znajdziecie w podręcznikach.

Koper, z nerwem i w swoim stylu, zdradza kulisy ewakuacji polskiego złota we wrześniu 1939 roku. Skandaliczne kulisy, dodajmy. Przedwojenne polskie zasoby złota warte były 87 milionów ówczesnych złotych, odpowiednik obecnych około pięciu miliardów. Z tej kwoty tylko 20 proc. przechowywano na Zachodzie, natomiast reszta znajdowała się w kraju. Nie zwracano uwagi na opinię bankowców, którzy tłumaczyli, że jest absurdem trzymać tyle złota w kraju, który znajduje się w przededniu wojny. Łatwo może być odcięty od sojuszników.

Prawda jest taka, że dopiero kiedy wojna wybuchła, a wojska niemieckie podchodziły pod Warszawę, zdecydowano się ewakuować zapasy złota w kierunku Rumunii. Akcją dowodzili pułkownicy Ignacy Matuszewski, Adam Koc oraz major Henryk Floyar-Rajchman.

Na początek złoto przewieziono do Lublina, nie było odpowiednich ciężarówek, zatem wykorzystano autobusy Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych. O determinacji całej akcji świadczy to, że jeden z autobusów prowadziła żona Ignacego Matuszewskiego, polska lekkoatletka Halina Konopacka (11 lat wcześniej zdobyła dla Polski pierwszy złoty medal olimpijski).

Kolumna trzydziestu autobusów i samochodów osobowych ruszyła w stronę granicy rumuńskiej. Czy złoto uratowano? Więcej o tym, co wydarzyło się później z narodowym skarbem, jaka była w całym przedsięwzięciu rola pięknej Polki i dlaczego musiała zwrócić trzy grosze, przeczytacie w książce "Królowe salonów II Rzeczpospolitej" wydanej nakładem wydawnictwa Harde.

Sławomir Koper odkrywa przed czytelnikiem fascynujące portrety celebrytek dwudziestolecia międzywojennego. To właśnie lekkoatletka Halina Konopacka, malarka Olga Boznańska, aktorka Lucyna Messal, zwana Messalką, poetka Kazimiera Iłłakowiczówna. Na ich tle najsilniejszy blask bije jednak od Apolonii Chałupiec, która zawojowała Hollywood jako Pola Negri. Spacerowała po bulwarze Zachodzącego Słońca z tygrysem na smyczy, a do jej stóp padali Charlie Chaplin i Rudolf Valentino.

Autor serii książek przybliżających świat dwudziestolecia międzywojennego, serwuje potężną porcję wiedzy na temat ich życia przeplataną anegdotami i naszpikowaną pikantnymi skandalami. Dodatkowym atutem książki od wydawnictwa Harde są zamieszczone w niej liczne ilustracje.

Książki Sławomira Kopra dostępne w najlepszych sieciach księgarskich i księgarniach stacjonarnych oraz internetowych, w tym na www.wiemiwybieram.pl/harde, jak też w wersji e-book m.in. na woblink.pl, legimi.pl, publio.pl, ebookpoint.pl. Wydawnictwo Harde zaprasza na www.harde.se.pl oraz na Facebook.com i Instagram - @hardewydawnictwo.