Przewodnik ubezpieczonego: Jak pilnować składek

2014-11-24 17:13

Pracodawca ma obowiązek zgłosić cię do ZUS oraz opłacać za ciebie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Bywa, że tego nie robi albo odprowadza składki w zaniżonej wysokości.

Dlatego powinieneś pilnować, czy firma, w której pracujesz, właściwie wywiązuje się ze swojego obowiązku. Od tego zależy m.in. wysokość twojej przyszłej emerytury.

Złóż reklamację w ZUS

Jeżeli stwierdzisz, że dane zawarte w druku ZUS RMUA (informacja o danych przekazywanych za ciebie do ZUS, którą minimum raz w roku powinieneś dostawać od pracodawcy) są niezgodne ze stanem faktycznym, powinieneś zgłosić do pracodawcy (na piśmie lub do protokołu) wniosek o ich sprostowanie. Tak samo postępujesz, gdy zauważysz nieprawidłowości (np. brakuje składek za niektóre miesiące albo są zaniżone) w "Informacji o stanie konta ubezpieczonego", którą okresowo przekazuje ci ZUS. Pracodawca ma obowiązek sprawdzić, czy przekazał do ZUS prawidłowe dane i w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku musi cię poinformować na piśmie o sposobie jego rozpatrzenia. Jeśli po miesiącu od daty złożenia twój wniosek nie zostanie rozpatrzony (lub firma już nie istnieje), składasz reklamację w ZUS. Stan swojego konta w ZUS możesz także sprawdzić, logując się na stronie www.pue.zus.pl.

Gdy reklamacja dotyczy braku składek lub nieprawidłowej wysokości składek, do reklamacji powinieneś dołączyć:

dokumenty potwierdzające wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne,

kopię otrzymanej od pracodawcy informacji o sposobie rozpatrzenia wniosku o sprostowanie danych, z której wynika, że nie stwierdził u siebie błędów lub nie uwzględnił twojego wniosku i nie będzie korygował danych (i/lub wpłat na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych) lub oświadczenie, że pracodawca odmówił ci wydania ww. dokumentów lub że pracodawca już nie istnieje.

Gdy reklamacja dotyczy kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego, wskazane jest podanie daty wystawienia i znaku decyzji ZUS w sprawie wysokości kapitału początkowego.

Możesz również sprawdzić stan swego konta w ZUS przez Internet wchodząc na stronę pue.zus.pl.

Reklamacja na 4 sposoby

Reklamacje pisemne mogą być przekazywane do ZUS:

na formularzu ZUS ZRU, który jest dostępny w każdej jednostce terenowej ZUS oraz na tej stronie internetowej (pobierz plik), a także na stronie: www.mojaemerytura.zus.pl,

w formie dowolnie sformułowanego pisma, z podaniem danych umożliwiających identyfikację ubezpieczonego w systemie informatycznym ZUS (tj. nazwiska i imienia, numerów PESEL i NIP, a w przypadku braku tych numerów lub jednego z nich - serii i numeru dowodu osobistego lub paszportu) oraz adresu i numeru telefonu.

Reklamację możesz zgłosić w dowolnej jednostce ZUS, ale rozpatrzy ją jednostka właściwa ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczonego.

Postępowanie wyjaśniające w sprawie niewłaściwej wysokości lub braku składek powinno być zakończone przez ZUS w ciągu 3 miesięcy, a postępowanie szczególnie skomplikowane nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania reklamacji.

Sprawdź pracodawcę

Żeby sprawdzić, czy składki trafiają na twoje konto, powinieneś odwiedzić oddział lub inspektorat ZUS. Tam dostaniesz druk o nazwie ZUS ZZU - "Zgłoszenie zapytania o ubezpieczonego". Wypełniając ten druk, możesz się dowiedzieć, jakie twoje dane zostały przekazane przez pracodawcę do ZUS oraz jakie składki i za jaki okres tu trafiły. Możesz także zapytać, jakie świadczenia pracodawca ci wypłacił (chodzi o zasiłki macierzyńskie, rodzinne i pielęgnacyjne, chorobowe, opiekuńcze, porodowe czy inne) i dowiedzieć się o inne dane niż te wymienione w treści druku.

Jeśli obawiasz się, że twój pracodawca nie zgłosił cię do ubezpieczenia i nie przekazuje za ciebie składek do ZUS, weź ze sobą umowę o pracę. Jeśli masz wątpliwości, czy przekazuje składki w odpowiedniej wysokości, zabierz ze sobą druki RMUA lub inne informacje o wysokości odprowadzanych składek.

Jeszcze szybciej i to bez wychodzenia z domu informacje o tym, czy wszystkie twoje składki trafiają do ZUS, otrzymasz logując się na stronę www.pue.zus.pl. Aby było to możliwe, musisz najpierw zarejestrować swój profil, do czego niezbędna jest tylko jedna wizyta w placówce ZUS.

ZUS i PIP mogą pomóc

Żeby udzielić odpowiedzi na twoje pytania, ZUS sprawdzi informacje na twój temat, którymi dysponuje. Jeżeli okaże się, że twój pracodawca figuruje w ZUS, natomiast nie ma żadnej informacjo o tobie jako jego pracowniku, ZUS podejmie decyzję o przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego i kontroli w firmie, w której jesteś zatrudniony. Może wystąpić do urzędu miasta (np. o potwierdzenie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej), do urzędu skarbowego o przesłanie dokumentacji (np. PIT-4, tj. deklaracji na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy od łącznej kwoty dokonanych wypłat), a nawet do urzędu statystycznego. ZUS poprosi także pracodawcę o złożenie wyjaśnień i w trakcie kontroli sprawdzi prawidłowość odprowadzania składek.

Jeśli okaże się, że nie zostałeś zgłoszony przez pracodawcę do ubezpieczenia, ZUS może zapisać na twoim koncie brakujące składki (ustalić tzw. przypis składek) wraz z odsetkami. Może również wydać decyzję o przypisie składek, jeśli twój pracodawca opłacał składki niższe niż powinien.

Możesz też zainteresować sprawą Państwową Inspekcję Pracy. Adresy PIP znajdziesz na stronie internetowej: www.pip.gov.pl. Po zgłoszeniu sprawy (danych zgłaszającego PIP nikomu nie udostępnia) w firmie pojawi się kontrola z inspekcji pracy. Może wyjaśnić sporne kwestie, wydać odpowiednie nakazy dla pracodawcy i terminy wykonania zaleceń pokontrolnych.

Ubezpiecz się dobrowolnie

Jeśli straciłeś pracę i nie masz żadnego innego tytułu do ubezpieczenia, możesz sam dobrowolnie opłacać składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Powinieneś zgłosić do ZUS wniosek (osobiście, przez Internet lub przesłać pocztą). Możesz to zrobić w dowolnym momencie - nie ma na to żadnego limitu czasu. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób dobrowolnie podlegających ubezpieczeniu stanowi zadeklarowana kwota. Nie może być jednak niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia.

Zobacz też: Prezes NFZ o podniesieniu składki zdrowotnej. Naprawdę nam to zrobią?!

ZAPISZ SIĘ: Codziennie wiadomości Super Expressu na e-mail

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki