Ston, malowniczo położony na półwyspie Pelješac w Chorwacji, to miejsce, które urzeka swoją historią, smakami i krajobrazami. To miasto, gdzie starożytne mury obronne wznoszą się nad polami solnymi, a morze obdarza nas jednymi z najsmaczniejszych ostryg na świecie. Ta niewielka, nieco senna miejscowość sprawia, że bez trudu można wejść w tryb „polako, polako”, czyli niespieszny tryb życia, któremu oddają się Chorwaci.
Mury Stonu. Kamienna strażnica chorwackiego skarbu
Mury Stonu, często nazywane „Europejskim Murem Chińskim" to system fortyfikacji, który w XIV wieku zbudowała Republika Dubrownicka. Głównym celem budowy murów była ochrona cennych pól solnych, które stanowiły podstawę bogactwa i niezależności Dubrownika. Sól była wówczas niezwykle cennym towarem, a Ston, dzięki swoim rozległym salinom, był kluczowym ośrodkiem jej produkcji. Budowa murów rozpoczęła się w 1333 roku i trwała przez kilka stuleci, z przerwami i rozbudowami. Pierwotnie miały one długość około 7 kilometrów i łączyły Ston z sąsiednim Mali Ston. System fortyfikacji obejmował również 40 wież i 5 twierdz, które miały zapewnić skuteczną obronę przed potencjalnymi najeźdźcami. W Stonie można zobaczyć jedną z najważniejszych twierdz – Veliki Kaštio. Obecnie trwają prace konserwatorskie, mające na celu zachowanie murów dla przyszłych pokoleń. Część murów została odrestaurowana i udostępniona zwiedzającym, a kolejne odcinki czekają na renowację. Spacer po murach to podróż w czasie, która pozwala podziwiać panoramę miasta, okolicznych wzgórz i błękitnego Adriatyku. Latem z murów widać także białe solne baseny. Spacer po murach zajmuje około 2-3 godzin. Ze względu na liczne schody i nierówny teren, dla niektórych trasa może być wymagająca. Cała trasa liczy około 4 km. Wstęp jest płatny — bilet normalny w cenie 10 euro, można kupić w kasie przy wejściu na mury. Mury są otwarte dla zwiedzających przez cały rok, z wyjątkiem niektórych świąt. Godziny otwarcia mogą się różnić w zależności od pory roku, warto wcześniej sprawdzić.
Białe złoto Adriatyku
Po spacerze po murach warto także odwiedzić salinę w Stonie. Pola solne w Stonie to jedne z najstarszych i najlepiej zachowanych w Europie. Ich historia sięga czasów rzymskich, a tradycyjne metody pozyskiwania soli są tu wciąż stosowane. Woda morska wpływa do płytkich basenów, gdzie pod wpływem słońca i wiatru odparowuje, pozostawiając kryształki soli. Proces ten jest w pełni naturalny i ekologiczny, a sól ze Stonu charakteryzuje się wysoką jakością i bogactwem minerałów. Podczas wizyty w Stonie warto odwiedzić salinę i zobaczyć, jak powstaje to „białe złoto Adriatyku". Można również zakupić lokalną sól jako pamiątkę z podróży.
Malostońskie ostrygi dla fanów owoców morza
Zatoka Mali Ston, gdzie znajduje się Ston, słynie z wyjątkowych warunków do hodowli ostryg i małży. Czysta woda, bogata w minerały, oraz specyficzny klimat sprawiają, że ostrygi ze Stonu uważane są za jedne z najsmaczniejszych na świecie. Ich delikatny, słodko-słony smak z delikatną nutą goryczy oraz kremowa konsystencja to prawdziwa uczta dla podniebienia. W Stonie można spróbować świeżych ostryg prosto z morza, w jednej z wielu restauracji serwujących lokalne specjały. Najlepszym sposobem na delektowanie się ostrygami jest skropienie ich sokiem z cytryny i popijanie lokalnym winem. Ci, którzy nie przepadają za ostrygami w lokalnych restauracjach z pewnością także znajdą coś dla siebie. Ryby z grilla np. seriola olbrzymia, która zachwyca delikatnym i zwartym białym mięsem, serwowana z blitwą (burak liściasty, w smaku przypominający szpinak) oraz ziemniakami zadowolą nawet najbardziej wybredne podniebienia.
i
Ston w Chorwacji. Spokój i gościnność
Ston to jednak nie tylko mury, sól i ostrygi. To również urokliwe miasteczko z wąskimi uliczkami, kamiennymi domami i przyjaznymi mieszkańcami. Warto pospacerować po Stonie, odkryć jego zakątki, odwiedzić kościół św. Błażeja, wypić kawę w jednym z kawiarnianych ogródków i poczuć atmosferę tego wyjątkowego miejsca. Ston to idealne miejsce dla tych, którzy szukają gościnności, połączenia historii, kultury i smaków w jednym miejscu. Miejsce, które w czasach nadmiernej turystyki daje uczucie spokoju i wytchnienia od zgiełku zatłoczonych miast.
Dubrownik bezpośrednie loty z Polski
Ston znajduje się około 60 km od Dubrownika. Można dojechać samochodem lub autobusem. Do Dubrownika można polecieć samolotem PLL Lot. W sezonie lato 2025 (30 marca do 25 października) PLL LOT operują na trasie Warszawa-Dubrownik 5 razy w tygodniu, we wtorki, czwartki, piątki, soboty i niedziele. Połączenie do Dubrownika jest całoroczne. W sezonie zima 2025/2026 PLL LOT będą operować na tej trasie 4 razy w tygodniu. Rejs na tej trasie trwa średnio 1 h 55 min (do 2 h).
Rejsy do Dubrownika:
LO565 (czwartki, soboty i niedziele o godz. 16:25)LO563 (wtorki o godz. 10:05, piątki o godz. 9:20)
Rejsy do Warszawy:
LO566 (czwartki, soboty i niedziele o godz. 19:15)LO564 (wtorki o godz. 12:50, piątki o godz. 12:05)
Rejsy do Dubrownika zimą:
LO565 o 16:00 we wtorki LO563 o 9:25 w soboty
Rejsy do Warszawy zimą:
LO566 o 18:40 we wtorki LO564 o 12:05 w soboty
Materiał powstał we współpracy z PLL LOT oraz Chorwacką Wspólnotą Turystyczną
ZOBACZ TEŻ: Chorwacja. Dubrownik w rytmie polako, czyli kiedy i jak zwiedzać, by poczuć piękno miasta oraz okolic