Jak zainteresować dzieci i młodzież ekologią? Tego zadania podjęły się trzy organizacje, które otrzymały granty w programie Fundacji E.ON w Polsce „E.ON łączy energię dla klimatu”. Fundacje Ecologicum, MARE i La Fontaine zaprosiły uczniów warszawskich szkół do projektów edukacyjnych – pełnych doświadczeń, odkryć i twórczych działań. Mają one uczyć o ochronie przyrody w mieście i jak wpływa to na bioróżnorodność zbiorników wodnych.
Dzieci grają w zielone
Projekt Fundacji Ecologicum „Warsztaty z dobrą energią!” to cykl zajęć, w których wzięło udział ponad tysiąc dzieci z klas 1–3 warszawskich szkół. Warsztaty były poświęcone odnawialnym źródłom energii, zrównoważonemu rozwojowi i recyclingowi.
– Dzieci pracowały z naszymi autorskimi, wielkoformatowymi i interaktywnymi tablicami. Mogły same wytwarzać energię z wiatru – dmuchając na turbinę sprawdzały, jak z ruchu powietrza powstaje prąd – mówi Anna Sadowska-Deś.
– Mieliśmy też tablicę z hydroelektrownią. Dzieci lały wodę, a turbiny uruchamiały się i zapalały światło. Był również domek z panelem fotowoltaicznym. Nasi podopieczni sami załączali system solarny i mogli zobaczyć, jak z promieni słonecznych powstaje prąd. Nauka odbywała się poprzez zabawę i eksperymenty – dodaje.
Podczas zajęć nie zabrakło też gry z pytaniami dotyczącymi ekologii. Następnie dzieci tworzyły własne gry planszowe – do dyspozycji miały gotowe zestawy, które należało uzupełnić o własne zasady i specjalne pola.
i
EKO-BOTy walczą o Bałtyk
Projekt Fundacji Mare „EKO-BOTy: Kreatywna Edukacja Proekologiczna” był poświęcony ekosystemowi Morza Bałtyckiego i jego ochronie. Zakładał także wykorzystanie narzędzi sztucznej inteligencji. Stąd tytułowe EKO-BOTy – dzieci tworzyły cyfrowe tożsamości AI inspirowane morską fauną i florą.
– Każde zajęcia składały się z części edukacyjnej oraz warsztatów z wykorzystaniem sztucznej inteligencji – mówi Patrycja Nowakowska z Fundacji MARE. Uczniowie poznawali organizmy żyjące w Bałtyku i dowiadywali się o zagrożeniach dla tego ekosystemu, takich jak zmiany klimatu, zanieczyszczenie plastikiem i hałasem czy przełowienie, czyli zbyt intensywne połowy prowadzące do zaniku niektórych gatunków ryb. Dzieci od podstaw projektowały własne EKO-BOT-y – postacie inspirowane morskimi stworzeniami. Mogły dowolnie dobierać ich cechy, takie jak echolokacja, transparentność czy kamuflaż. Każdemu EKO-BOT-owi przypisywały konkretny problem środowiskowy, np. zanieczyszczenie plastikiem, i określały, jak dana postać mogłaby na niego zareagować. W trakcie zajęć uczestnicy korzystali z różnych narzędzi AI –uczyli się formułować polecenia (tzw. prompty), układali piosenki i tworzyli grafiki.
– Te warsztaty miały charakter pilotażowy. Docelowo Fundacja MARE ma nadzieję na kontynuację działań edukacyjnych z wykorzystaniem specjalnej platformy online, która powstała w ramach projektu. Liczymy, że uda nam się pozyskać finansowanie na dalsze działania, ponieważ chcemy, aby zajęcia były dostępne i bezpłatne dla wszystkich chętnych uczniów – dodaje Patrycja Nowakowska.
i
Jak chronić wodę w mieście
Fundacja La Fontaine zrealizowała warsztaty „Źródła Warszawy. Poznajemy i chronimy wody stolicy”.
– Celem projektu było zwiększenie świadomości dzieci w zakresie ochrony zasobów wodnych w mieście, zrozumienie roli wody w przyrodzie i w życiu codziennym oraz budowanie odpowiedzialnych postaw ekologicznych już od najmłodszych lat – mówi Kamila Krasnodębska, koordynatorka projektu. Specjaliści przeprowadzili zajęcia, które łączyły naukę z doświadczeniem, ruchem, odkrywaniem i twórczością. Tematyka warsztatów obejmowała m.in. wody płynące przez i pod Warszawą, wodę oligoceńską oraz ujęcia głębinowe. Rozmawiano także o konieczności ochrony warszawskich akwenów, w szczególności Wisły. Każda grupa uczestniczyła w dwóch wycieczkach terenowych. Pierwsza prowadziła do miejsc związanych z ujęciami wody oraz podziemnymi ciekami wodnymi, często niewidocznymi na co dzień. Druga – do Portów Wiślanych, gdzie dzieci mogły z bliska przyjrzeć się rzece, nabrzeżom i życiu wokół Wisły. Na zakończenie programu uczniowie pracowali w grupach nad projektami dotyczącymi wody w ich najbliższym otoczeniu. Szukali rozwiązań, które mogłyby przyczynić się do jej ochrony.
– Wycieczki wzbudziły duże emocje – wiele dzieci po raz pierwszy mogło zobaczyć te miejsca na własne oczy. Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się także eksperymenty z wodą, tworzenie map źródeł czy rozmowy o „niewidocznych rzekach” ukrytych pod miastem. Dzieci chętnie dzieliły się swoimi przemyśleniami i zgłaszały pomysły na ochronę środowiska – wyjaśnia Kamila Krasnodębska.
Ruszyła druga edycja programu „E.ON łączy energię dla klimatu”
Obecnie trwa nabór do kolejnej edycji programu „E.ON łączy energię dla klimatu”. Organizacje, które – tak jak Fundacje Ecologicum, MARE i La Fontaine – chcą angażować lokalne społeczności w działania na rzecz środowiska, mogą zgłaszać swoje pomysły do 30 lipca 2025 r. Szczegóły i formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie eondlaklimatu.pl
Partnerem materiału jest E.ON Polska