"Złotą krew" na świecie mają nieliczni. To dar i zarazem przekleństwo

Grupy krwi na świecie

Najczęściej słyszymy o czterech podstawowych grupach w układzie ABO: A, B, AB oraz 0. Do tego dochodzi jeszcze dopisek Rh+ lub Rh-, który informuje, czy na czerwonych krwinkach występuje określony antygen (najczęściej chodzi o tzw. antygen D).

W Polsce i na świecie najwięcej osób ma krew z grupy A lub 0, a nieco rzadziej spotyka się B i AB. To jednak tylko "podstawowy" podział - bo ludzka krew jest znacznie bardziej złożona, a nauka opisuje dziesiątki układów grupowych i liczne antygeny, które mogą mieć znaczenie przy przetaczaniu krwi.

I właśnie tutaj zaczyna się temat, który brzmi niemal jak medyczna legenda. Bo obok popularnych grup krwi, które znamy z codzienności, istnieje też fenotyp tak rzadki, że na całym świecie ma go mniej niż 50 osób. Przyjęło się nazywać tę grupę krwi "złotą".

Najrzadsza grupa krwi na świecie

"Złota krew", czyli Rh-null (Rh zero) to najrzadszy znany fenotyp krwi na świecie. Według różnych zestawień i publikacji potwierdzonych przypadków jest mniej niż 50, a w literaturze naukowej opisywano m.in. co najmniej 43 osoby z 14 rodzin.

Rh-null to sytuacja wyjątkowa: osoba z takim fenotypem nie ma na krwinkach żadnego z antygenów układu Rh. Właśnie dlatego ta krew bywa nazywana "złotą" - nie ze względu na kolor, tylko na bezcenną wartość w bardzo konkretnych przypadkach medycznych. Okazuje się bowiem, że może być ona wybawieniem dla pacjentów z rzadkimi wariantami Rh lub z przeciwciałami przeciwko częstym antygenom Rh, bo Rh-null nie ma "znaczników", które mogłyby wywołać reakcję immunologiczną. Nie może być jednak za pięknie i niestety osoby, które posiadają tak wyjątkową grupę krwi, mogą mieć poważny problem.

Dalsza część artykułu znajduje się poniżej.

Pies honorowy krwiodawca

"Złota krew" może być przekleństwem

Paradoks "złotej krwi" polega na tym, że może być ona jednocześnie ratunkiem i ogromnym ryzykiem. Okazuje się bowiem, że osoba posiadająca Rh-null w razie transfuzji praktycznie nie ma wyboru: najbezpieczniej jest przetoczyć jej krew od innej osoby Rh-null. Tyle że takich dawców na świecie jest garstka, a część źródeł podaje, że aktywnych dawców jest zaledwie kilku.