Niezapomniani. Cmentarne historie. WIDEO

Groby weteranów Powstania Warszawskiego. Mistrz jenieckich igrzysk olimpijskich, pionier polskiej informatyki i uniewinniony za zabójstwo żony

2022-08-13 15:00

Tym razem w programie "Niezapomniani. Cmentarne historie" weterani i kombatanci Powstania Warszawskiego. Większość z nich pochowana jest na Powązkach Wojskowych w Warszawie obok swoich kolegów, którzy polegli w czasie 63-dniowego zrywu niepodległościowego.

Groby weteranów Powstania Warszawskiego cz. 1. Niezapomniani

Weterani, kombatanci Powstania Warszawskiego

Jan Moor-Jankowski (1924-2005) - prymatolog światowej sławy, profesor medycyny sądowej. Matka była pianistką, ojciec zaś inżynierem architektem. Oboje zmarli w czasie wojny w 1942 roku. Moor-Jankowski więziony był na Pawiaku i KL Warschau. Uciekł w czasie konwoju do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Zbiegł do Żytomierza, gdzie został aresztowany przez NKWD, udało mu się uciec i uniknąć rozstrzelania. Wiosną 1944 powrócił do Warszawy i wziął udział w powstaniu warszawskim. Po wojnie dostał się do Szwajcarii, gdzie uzyskał stopień doktora medycyny na uniwersytecie w Genewie. Potem wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował w zespole laboratorium prymatologicznego na New York University, które odkryło wirus zapalenia wątroby typu B. Był wielkim obrońcą praw zwierząt. W 1995 stracił stanowisko na uniwersytecie i dostał zakaz wstępu do utworzonego przez siebie laboratorium, po tym jak publicznie opisał eksperymenty kolegów polegające między innymi na celowym uzależnianiu małp od kokainy czy pozbawiania ich wody do picia. Zmarł w Nowym Jorku. Jego ciało zostało sprowadzone do Polski i pochowane na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Kazimierz Janus (1923-2008) - aktor, był gejem. Zagrał w takich produkcjach jak C.K. Dezerterzy, Doktor Murek, Kolumbowie czy Gniewko syn rybaka. Walczył w powstaniu warszawskim, starszy strzelec podchorąży o pseudonimie Medyk. "Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) - zgrupowanie "Chrobry II" - Szpital Polowy ul. Mariańska 1, po ewakuacji szpital ul. Bracka 23. Zmarł w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie. Pochowany w kwaterze aktorów na miejscowym cmentarzu w Konstancinie-Jeziornie. O powstańcu - geju napisał Rafał Dajbor w najnowszym numerze pisma "Replika". Wspomnienia z pisma Stolica: „Gdzieś natknąłem się na młodą dziewczynę z rozkładającym się trupem dziecka na rękach. Była obolała jak Niobe. Pozwoliła zabrać sobie dziecko, które pochowałem w rowie kilka metrów dalej. Zaprowadziłem ją do naszej bazy, gdzie dr Bereza zajęła się nią troskliwie”.

Anna Lanota z domu Rottenberg (1915-2008) - nauczycielka, dziennikarka, jej rodzice Szloma i Jehudit (1888-1942) zmarli w czasie wojny. Należała do komunistycznej konspiracji, pracowała przy wydruku Głosu Warszawy. W czasie powstania warszawskiego w stopniu podporucznika była kierownikiem koła instruktorek Wydziału Żeńskich Jednostek Wojskowych Sztabu Głównego AL. Była żoną inżyniera rolnika Edwarda Lanota właś. Landes (1905-1944) działacza komunistycznego i kapitana AL, który w okresie II RP był więziony za działalność polityczną. Zginął podczas powstania warszawskiego, 26 sierpnia 1944, w zbombardowanej przez Niemców kamienicy Łyszkiewicza przy ul. Freta 16. Anna była wtedy w ciąży. Ich córka Małgorzata urodziła się w 1945 roku. Lanota po wojnie była m.in. redaktorem naczelnym pisma "Przyjaciółka", pracowała także w piśmie „Wiedza i Życie”. Pochowana na cmentarzu żydowskim na ul. Okopowej w Warszawie

Teodor Niewiadomski (1914-1997) ps. "Mścisław"- żołnierz w stopniu plutonowego, walczył w kampanii wrześniowej, dostał się do niewoli niemieckiej. Będąc w Stalagu XIII A Langwasser współorganizował Jenieckie Igrzyska Olimpijskie 1940. Wygrał jedną z konkurencji - Bieg na 50 m karną żabką. W 1980 roku Andrzej Kotkowski nakręcił film Olimpiada 40 inspirowany tamtymi wydarzeniami. Postać nawiązującą do Niewiadomski zagrał Krzysztof Janczar. Teodor Niewiadomski trzykrotnie uciekał z obozu. W 1941 udało mu się do warszawy i podjąć pracę w Zakładach Oczyszczania Miasta. Jako śmieciarz mógł m.in. wjeżdżać na teren warszawskiego getta, gdzie dostarczał broń i wywoził Żydów. 1 lutego 1943 został zdekonspirowany przez volkdeutscha Alfreda Heibicha, który doniósł na Gestapo. AK przeniosła go do Łowicza, gdzie ukrywał się pod zmienionym nazwiskiem, Zdzisława Zaporowskiego. Na kilka dni przed wybuchem powstania warszawskiego powrócił do Warszawy; został ranny w czasie walk na Mokotowie. - pułk "Baszta" - VI batalion WSOP (Wojskowa Służba Ochrony Powstania) - 3. kompania WSOP, w Śródmieściu w kompanii "Żarskiego" Po wojnie został pisarzem, jego wspomnienia były pierwowzorem scenariusza miniserialu Śmieciarz z 1988 roku z Maciejem Górajem w roli głównej. Teodor Niewiadomski pamiątki z igrzysk znajdują się w Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Północnym w Warszawie

Wincenty Franciszek Szober, ps. „Andrzej Tarnowski” (1920-2009) - uczestnik powstania warszawskiego, kapral podchorąży, fotograf.Należał do III Zgrupowania „Konrad” Armii Krajowej. Działał głównie na Powiślu i w Śródmieściu Południowym. Fotografował aparatem „Retina II”. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie.

Sławomir Szpakowski (1908-1994) – polski grafik, karykaturzysta. Studiował na Uniwersytecie im. Stefana Batorego w Wilnie, po ukończeniu nauki przeniósł się do Warszawy. Podczas powstania warszawskiego brał czynny udział w walce. Pochowany na Cmentarzu Północnym w Warszawie. Jego grób jest w opłakanym stanie.

Stanisław Luft (1924-2020) - lekarz, reumatolog, profesor nauk medycznych Jako żołnierz AK o ps. Lech brał udział w powstaniu warszawskim. VII zgrupowanie (batalion) "Ruczaj" - kompania por. "Lodeckiego" - pluton ppor. "Chmary" (Józef Falandysz) Był ojcem ambasadora Bogumiła Lufta i dziennikarza i polityka Krzysztofa Lufta Członek Honorowy Klubu Inteligencji Katolickiej. Wraz ze swą małżonką Barbarą, prowadził zajęcia w ramach przygotowań do sakramentu małżeństwa w swej parafii pw. Św. Andrzeja Boboli w Warszawie. Pochowany razem z żoną na Starych Powązkach w Warszawie.

Leon Łukaszewicz (1923-2013) -  matematyk, profesor informatyki, jeden z pionierów tej dziedziny w Polsce. Pochodził ze znanej rodziny matematyków - jego dziadek ze strony matki, Ludwik Straszewicz, otrzymał stopień doktora matematyki w Genewie. Jego brat, Zygmunt, studiował matematykę w Paryżu, uzyskał dyplom inżyniera mechanika w Zurychu. Matematykiem jest także jego syn Grzegorz, profesor UW. Wuj Stefan Straszewicz (1889-1983) - Cmentarz Bródnowski, był profesorem zwyczajnym matematyki na PW. Leon Łukaszewicz studiował na Wydziale Elektrycznym Politechniki Gdańskiej, a następnie na Wydziale Matematyki Uniwersytetu Warszawskiego. Doktoryzował się na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej. Wchodził w skład Grupy Aparatów Matematycznych, która w 1954 roku stworzyła komputer analogowy, zwany Analizatorem Równań Różniczkowych (można go zobaczyć w Muzeum Techniki w Warszawie.) W 1958 został zbudowany, według jego pomysłu i projektu technicznego, pierwszy w Polsce elektroniczny komputer cyfrowy, nazwany XYZ. Został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Spoczywa na Starych Powązkach w Warszawie. Leon Łukaszewicz w czasie powstania Warszawskiego należał do V Obwód (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 4. Rejon - 1. Szwadron Strzelców Motorowych; następnie w Grupie "Kampinos".

Maria Kamecka, po mężu Kordzik (1922-2016) ps. Jola – polska koszykarka. Reprezentowała barwy Polonii Warszawa i AZS Warszawa (mistrzostwo Polski w 1947). Pochowana na Cmentarzu Bródnowskim. Jej siostrą była koszykarka Irena Jaźnicka (1915-1968) - brązowy medal na mistrzostwach Europy w 1938, której mężem był koszykarz i piłkarz Polonii Warszawa Henryk Jaźnicki (1917-2004), który był także siatkarzem i szczypiornistą. Wielokrotnie zdobywał tytuły Mistrza Polski. Razem z żoną także pochowany jest na Cmentarzu Bródnowskim Jako łączniczka-sanitariuszka walczyła w powstaniu warszawskim, w szeregach batalionu „Parasol” 1. kompania - V pluton "Narocz".

Zygmunt Kleyff (1916-2003) ps. Kobra - architekt, wykładowca akademicki. Brał udział w powstaniu warszawskim na terenie Mokotowa, w szeregach batalionu „Olza” – Zgrupowania Pułku Baszta.  Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Jego synem jest bard, poeta, kompozytor i malarz Jacek Kleyff.

Jacek Rafał Karpiński, ps. „Mały Jacek” (1927-2010) – inżynier elektronik i informatyk, żołnierz Szarych Szeregów w batalionie „Zośka”, uczestnik powstania warszawskiego, trzykrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Projektant minikomputera K-202. Jeden z założycieli Polskiego Towarzystwa Informatycznego i wiceprezes jego pierwszego Zarządu Głównego. Był synem inżyniera mechanika, kapitana WP i konstruktora lotniczego Adama Karpińskiego "Akarego" (1897-1939) i lekarki i taterniczki Wandy Czarnockiej-Karpińskiej (1894-1971). Jego ojciec kierował pierwszą wyprawą w Himalaje podczas którego wspinacze Jakub Bujak i Janusz Klarner zdobyli Nanda Devi East (7434 m) - ówczesny rekord Polski wysokości zdobytego szczytu. On sam razem zginął razem z z inż. Stefanem Bernadzikiewiczem (1907-1939) w lawinie podczas wyprawy na szczyt Tirsuli (7074 m). Jacek Karpiński został ciężko ranny – postrzał w kręgosłup – drugiego dnia powstania warszawskiego w czasie przedzierania się z transportem broni z dolnego Mokotowa na plac Zawiszy. Sparaliżowany, po kapitulacji powstania został ewakuowany z miasta. Przeżył dzięki lekarzom, którzy wystawili mu fałszywą kartę choroby, a następnie przewieźli do Pruszkowa. Po wojnie studiował na Politechnice Łódzkiej, konstruktor wielu maszyn elektronicznych, w tym perceptron, uczącą się maszynę, która rozpoznawała otoczenie przy użyciu kamery. Pracował m.in. Instytucie Podstawowych Problemów Techniki i Pracowni Sztucznej Inteligencji w Instytucie Automatyki PAN. Zmuszony do emigracji. Po powrocie do Polski popadł w problemy finansowe związane z promocją swoich wynalazków. Pochowany na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie.

Kazimierz Tarwid (1909-1988) ps. „Antoni” - ekolog, jeden z twórców polskiej szkoły ekologicznej, żołnierz AK w powstaniu warszawskim - batalion "Kiliński" - 8. kompania, związany z Uniwersytetem Warszawskim, Muzeum i Instytutem Zoologii i SGGW, oskarżony o zabójstwo drugiej żony i uniewinniony z powodu braku dowodów. Pierwszą żoną była Helena Siwicka, którą poznał w roku 1928, była jego koleżanką ze studiów na Wydziale Biologii UW. Ślub zawarli w roku 1935 i mieli dwoje dzieci. Drugą żoną Kazimierza Tarwida była Teresa Biesiekierska z Biesiekierza h. Pomian (ur. 1929). Ślub odbył się 22 lipca 1950. Teresa była pracownikiem naukowym SGGW. Para miała dwie córki – Janinę (ur. 1952) i Agnieszkę (ur. 1954). Kobieta zmarła 21 stycznia 1955 roku wskutek zatrucia cyjankiem potasu. Ok. 5 gramów cyjanku – stosowanego wówczas do przygotowywania „zatruwaczek” do połowu owadów – wypożyczyła od swojego przełożonego z Zakładu Parazytologii SGGW na prośbę męża, który przygotowywał się do planowanego na 22 stycznia wyjazdu do Dziekanowa. Tarwid wyszedł wieczorem, by odwiedzić matkę, a po spóźnionym powrocie zastał nieprzytomną żonę leżącą na kanapie; na stoliku obok niej stał zamknięty słoik z cyjankiem i lekarstwo na ból głowy. Śledztwo w sprawie śmierci Teresy Tarwid i wieloetapowe postępowanie sądowe trwało 5 lat (1955–1960); zostało uznane za jeden z kilku poszlakowych „procesów wszech czasów”. Początkowo Kazimierz Tarwid był skazany na 15 lat więzienia, które po uchyleniu przez Sąd Najwyższy zamieniono na dożywocie w 1958 roku. Dwa lata później na wniosek Prokuratura Generalnego dokonano rewizji wyroku i uniewinniono Tarwida. Teresa Tarwid pochowana jest na Starych Powązkach, Kazimierz Tarwid spoczywa na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.

Janusz Brochwicz-Lewiński "Gryf" (1920-2017) - oficer Armii Krajowej, weteran kampanii wrześniowej, powstaniec warszawski, żołnierz batalionu AK „Parasol”, następnie wojsk lądowych Brytyjskich Sił Zbrojnych oraz Secret Intelligence Service. Pośmiertnie mianowany generałem dywizji Wojska Polskiego. Pochodził z rodziny ziemiańskiej, jego ojciec był wykładowcą na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Dowodził obroną pałacyku Michla na Woli, za co został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Ciężko ranny w szczękę podczas walk na terenie Cmentarza Ewangelickiego na warszawskiej Woli, co wyeliminowało go z dalszych walk. Po kapitulacji powstania znalazł się w obozie jenieckim Murnau. Przebywał na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie służył w armii. Działał m.in. w Palestynie i Sudanie, jako agent wywiadu w ramach MI6. Do Polski powrócił w 2002 roku. Honorowy Obywatel Warszawy, wspierał działania PiS i Lecha Kaczyńskiego. Pochowany na Powązkach Wojskowych.

Stefan Bałuk - ps. Starba, Kubuś, Michał Bałucki, Michał Zawistowski (1914-2014) - generał brygady Wojska Polskiego w stanie spoczynku. Jako cichociemny brał udział w powstaniu warszawskim, był fotografem i fotoreporterem wojennym. Walczył w plutonie „Agaton” batalionu „Pięść” Zgrupowania „Radosław”. 27 sierpnia przeszedł kanałami z meldunkiem dowódcy Starego Miasta do gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego, za co został odznaczony Orderem Virtuti Militari Po wojnie skazany na 2,5 roku więzienia za uczestnictwo w Armii Krajowej. Pracował jako taksówkarz, po czym w 1950 rozpoczął pracę fotografika. Pochowany na Powązkach Wojskowych.

Zbigniew Dionizy Ścibor-Rylski herbu Ostoja, ps. „Motyl” (1917-2018) - lotnik i wojskowy, generał brygady Sił Zbrojnych RP, weteran kampanii wrześniowej, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski. W latach 2004–2014 sekretarz Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, członek założyciel i w latach 1989–1994 oraz 1997–2018 prezes Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich. Dowódca kompanii „Motyl” w Batalionie „Czata 49” Zgrupowania „Radosław” pod dowództwem ppłk. Jana Mazurkiewicza, ps. „Radosław”. Pracował jako kierowca w Poznańskim Przedsiębiorstwie Transportowym. W 1956 został inspektorem technicznym w Zjednoczonych Zakładach Gospodarczych INCO. Według akt Instytutu Pamięci Narodowej gen. Zbigniew Ścibor-Rylski współpracował po wojnie ze służbami komunistycznymi W latach 1947–1964 miał być tajnym współpracownikiem poznańskiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego o pseudonimie „Zdzisławski”, a potem, po przeprowadzeniu się z rodziną do Warszawy (1963), miał podjąć współpracę z wywiadem, którą kontynuował aż do 1981. Miał zajmować się inwigilacją własnej żony i rozpracowywać środowiska polonijne w USA i Międzynarodowe Targi Poznańskie. Sam Ścibor-Rylski po oskarżeniach powiedział: „Byłem wtyką w bezpiece. Uratowałem wielu kolegów z AK przed aresztowaniem. (...) Moje zadanie polegało m.in. na zbieraniu informacji, na kogo mają haki oraz na kim im zależy. Wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich, Zbigniew Galperyn powiedział: „Podtrzymywanie kontaktów generała, jako oficera wywiadu AK z Urzędem Bezpieczeństwa odbywało się na rozkaz i za wiedzą jego przełożonych z konspiracji. Nie była to współpraca z UB. Było to realizowanie rozkazu, a celem było pozyskiwanie informacji ważnych dla byłych żołnierzy AK. Niestety, nie żyje już nikt, kto mógłby poświadczyć, że generał otrzymał takie polecenie. (...) Mamy świadomość, że teraz jest to tylko słowo przeciw słowu oficera. Generał wykazał się w tamtych trudnych czasach odwagą i poprzez swoje działania uratował wiele osób.” Pochowany w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach, który niedawno został odrestaurowany. Na uroczystości zabrakło przedstawicieli najwyższych władz państwowych (prezydenta, premiera, szefa MON). Jedyną osobą reprezentującą rząd był Marek Suski. Żoną generała była Zofia Rapp-Kochańska (1918-1999), była kurierka wywiadu AK (kursowała do Berlina) i uczestniczka powstania warszawskiego- działała w oddziale „Bakcyl” (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej). Wspólnie wychowywali syna Zofii, Macieja (1944-2009), którego miała z drugim mężem, cichociemnym Janem Kochańskim (1914-1944) ps. Maciek, Jarema i Alojzy, który został rozstrzelany na Pawiaku w lutym 1944 roku, miesiąc po urodzeniu się jego syna.

Maria Stypułkowska-Chojecka ps. „Kama” (1926-2016) - łączniczka i sanitariuszka batalionu „Parasol” Armii Krajowej. Pełniła służbę pomocniczą na Dworcu Głownym w czasie obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku. W czasie okupacji uczestniczka małego sabotażu i członkini Szarych Szeregów oddziału specjalnego Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej „Agat” . Brała udział m.in. w zamachu na Franza Kutscherę (1904-1944), dowódcę SS i Policji na dystrykt warszawski Generalnego Gubernatorstwa. Ukończyła studia na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Pracowała w szkolnictwie, a następnie jako redaktor w Wydawnictwach Szkolnych i Pedagogicznych, major w stanie spoczynku. Pochowana na Powązkach Wojskowych. Była żoną kolegi z batalionu „Parasol”, Jerzego Chojeckiego (1924-1996) ps. „Spokojny”, z którym miała synów Mirosława (1949) i Sławomira (1954).

Zbigniew Galperyn (1929-2021) ps. Antek - polski ekonomista i działacz kombatancki, podpułkownik Wojska Polskiego, żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej, powstaniec warszawski. Prezes Związku Powstańców Warszawskich. Strzelec w batalionie Chrobry I. 24 sierpnia został ciężko ranny w Pasażu Simonsa. Po wojnie początkowo pracował w zakładzie rzemieślniczym w Skolimowie. W 1950 zdał egzamin maturalny, po czym studiował na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował jako ekonomista, był zatrudniony m.in. przy odbudowywaniu Skopje po trzęsieniu ziemi w 1963. W latach 1982–1989 był pracownikiem Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych. W tych latach, według informacji mediów, był zarejestrowany przez Departament VI MSW jako tajny współpracownik Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie „Adam” w charakterze konsultanta. Pochowany na Powązkach Wojskowych. Jego starszy brat, Zdzisław Józef Galperyn (1927–2004), również był członkiem Armii Krajowej i powstańcem warszawskim - Grupa "Północ" - odcinek "Kuba"-"Sosna" - batalion "Chrobry I" - 1. kompania

prof. Witold Kieżun (1922-2021) - ekonomista, profesor nauk ekonomicznych, teoretyk zarządzania, przedstawiciel polskiej szkoły prakseologicznej. Uznawany za jednego z największych bohaterów powstania warszawskiego, a następnie więzień radzieckich łagrów. Kawaler Orderu Virtuti Militari, Orderu Odrodzenia Polski III klasy. Służył w Komendzie Głównej Armii Krajowej, Zgrupowaniu Pułku Baszta, batalionie „Karpaty”, kompanii „K-4” (łączności), a od 1944 w batalionie „Gustaw” NOW-AK. W powstaniu warszawskim walczył stopniu kaprala podchorążego pod ps. „Wypad”. Służył w oddziale do zadań specjalnych „Harnaś” w batalionie „Gustaw”. Uczestniczył m.in. w akcji zdobycia Poczty Głównej, Komendy Policji i parafialnego domu kościoła Świętego Krzyża. Wsławił się samodzielnym wzięciem do niewoli 14 jeńców niemieckich z zaciętym pistoletem maszynowym MP 40. Tuż po wojnie aresztowany przez NKWD i przewieziony do łagru na terenie ZSRR. Na mocy amnestii wrócił do Polski w 1946 roku. Ukończył studia prawnicze na UJ. Pracował w NBP, stopień doktora uzyskał na SGPiS w 1964 roku. W 1975 uzyskał tytuł profesora. W 1980 roku wyjechał z Polski i wykładał zarządzanie m.in. na Temple University w Filadelfii i na Uniwersytecie Montrealskim. Pracował w Burundi, najpierw z ramienia ONZ, później jako przedstawiciel Kanady. Powrócił do Polski i w 1995 został profesorem Akademii Leona Koźmińskiego. Na łamach prasy został oskarżony o współpracę ze służbami specjalnymi PRL. Przyznał się do rozmów z SB, jednak zaprzeczył formalnej i świadomej współpracy. Popierał Lecha Kaczyńskiego. Spoczął w Panteonie Żołnierzy Polski Walczącej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, gdzie pochowana jest także jego żona. Ożenił się z Danutą Magreczyńską „Jolą” (1922–2013), sanitariuszką z kompanii „Anna” batalionu „Gustaw”. Miał dwoje dzieci, córkę Krystynę Macqueron (ur. 1951) oraz syna Witolda Olgierda Kieżuna (ur. 1954).

Elżbieta Dziębowska ps. Dewajtis (1929-2016) - muzykolog, nauczyciel akademicki, w czasie II wojny światowej członkini Szarych Szeregów i oddziału dywersji bojowej Kedywu Agat, uczestniczka powstania warszawskiego. Wzięła bezpośredni udział w akcjach likwidacyjnych: Frühwirth, Braun, Gresser, Kutschera, Stamm oraz Koppe. W powstaniu warszawskim ze służby w II plutonie 2. kompanii batalionu „Parasol” została w pierwszych dniach sierpnia oddelegowana do służby sztabowej jako łączniczka płk. Jana Mazurkiewicza ps. „Radosław”. Została ranna w czasie walk na Starym Mieście. Po wojnie ukończyła liceum oraz podjęła studia muzykologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. Zmarła we Wrocławiu, pochowana w grobie rodzinnym na jednym z cmentarzy w Warszawie.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki