Najstarsze groby w Polsce. Mogiły najwyższego Polaka i aktora filmów pornograficznych. Niezapomniani

2021-11-11 14:52

W najnowszym odcinku programu "Niezapomniani. Cmentarne historie" najstarsze polskie groby i cmentarze. Zobaczycie także mogiły najwyższego Polaka w historii i najstarszej naszej rodaczki, która w chwili śmierci miała prawie 112 lat. Autor cyklu przedstawi także groby osób, które po śmierci sprzedają swoje dzieła za wielkie pieniądze.

Najstarsze groby w Polsce i Magdalena Abakanowicz

i

Autor: mat. własny Niezapomniani. Cmentarne historie

Przy kościele Matki Bożej Loretańskiej na warszawskiej Pradze znajduje się kamień z napisem: "Tu spoczywa Roch Kowalski, bohater "Potopu" Poległ w bitwie ze Szwedami o Warszawę 29 lipca 1656 r. REQUIESCAT IN PACE". Jest to symboliczny grób polskiego husarza, który w czasie bitwy pod Warszawą dokonał nieudanego zamachu na króla Szwecji Karola Gustawa.Za swoją dzielność król szwedzki rozkazał praskim bernardynom urządzić mu, na jego koszt uroczysty pogrzeb.Postać znana z powieści powstała najprawdopodobniej na podstawie relacji z obrad sejmowych w 1661 roku, gdy pisarz ziemski i poseł zakroczymski Adam Kowalewski oskarżył Bogusława Radziwiłła , że „sam swymi rękami zabił” jego syna. Tym samym grób Rocha Kowalskiego uznaje się za najstarszy grób w Warszawie na wolnym powietrzu.

Jeśli chodzi o teren cmentarny, to dwa najstarsze groby zachowały się na cmentarzu ewangelicko-augsburski i Starych Powązkach w Warszawie. Anna Regina Kilemann  (1760-1793) została pochowana w 1793 roku. Kobieta została pochowana w ciąży. Legenda głosi, że pogrzebano ją żywcem i w trumnie urodziła dziecko. Makabrycznego odkrycia miał dokonać jej mąż, który przeczuwał, że żona żyła, tylko znajdowała się w letargu. O tym, że tak było ma świadczyć płaskorzeźba nagrobna. W tym samym roku na Starych Powązkach pochowano Carolo Wyrwicza. jego grób znajduje się w katakumbach tuż obok grobu Ireny Jarockiej. Najstarszy nieboszczyk pochowany na Cmentarzu Powązkowskim to natomiast Antoni Dękierowski, który zmarł w 1769 roku. Prawdopodobnie został ekshumowany z nieistniejącego już dzisiaj Cmentarza Świętokrzyskiego w Warszawie.

Najstarszym zachowanym cmentarzem w Warszawie jest natomiast niedziałający już Cmentarz Kamionkowski, który był nekropolią powstałą na przełomie XIII i XIV wieku. To najstarszy cmentarz przykościelny w Polsce. Najstarszy zachowany grób pochodzi z 1827 roku.

Jeśli chodzi o Cmentarz Bródnowski w Warszawie, to najstarszy grób pochodzi z 21 listopada 1884 roku. Pochowano w nim roczną dziewczynkę, Marysię Skibniewską. Tu także do niedawna był także grób... wampira, dokładnie nagrobek pana Ignacego (nazwisko do końca nieczytelne ...lewski), który zmarł w 1913 roku. Jego skromna mogiła byłaby praktycznie nie zauważona, gdyby nie błąd na grobie. Mianowicie widniało na nim, że zmarły żyła aż... 682 lata. Tym samym pan Ignacy stał się wampirem. Grób znajdował się w kwaterze 4D, rząd II. Wiek 682 lat był prawdopodobnie błędnie wykuty przez kamieniarza.

Najstarszy cmentarz żydowski znajduje się w Krakowie. Cmentarz Remuh to nekropolia z lat 1535-1850. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1552 roku.

Jeśli chodzi o najstarsze cmentarze katolickie w Polsce to znajdują się one w Płocku i Ostrowie Wielkopolskim. Stary Cmentarz w Płocku został założony w 1780 roku. Najstarszy nagrobek należy do zmarłej w 1828 roku podkomorzyny zakroczymskiej Teresy z Krajewskich Radzickiej. Cmentarz w Ostrowie Wielkopolskim (1782) posiada dwa stare groby - Juliane Handke z Domaszewskich (10 IX 1789 – 14 V 1842, w zachodniej stronie muru) i ks. Jana Kompałły (26 I 1771 – 25 I 1844, przy środkowej alei).

Najstarszy grób w Polsce

W Jaskini Borsuka w południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej odkryto najstarszy grób w Polsce. Pochowano tam ok. 1,5 roczne dziecko żyjące w epoce paleolitu - ok. 27,5 tys. lat temu. W 2010 roku Badania prowadzili dr Jarosław Wilczyński i dr hab. Piotr Wojtal z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk. Antropologiczną stroną badań zawiadywała dr Anita Szczepanek z Instytutu Zoologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu - grób Ignacego Sterzbechera z 1810 roku. Cmentarz Osobowicki we Wrocławiu (1867) - najstarszy grób szachisty Adolfa Anderssena z 1879 roku.

Największy cmentarz w Polsce

Cmentarz Centralny w Szczecinie ma 173 hektarów. Został założony w 1901 roku. Jest 4 co do wielkości cmentarzem w Europie, po Hamburgu - Ohlsdorf Cemetery - 391 ha, Cmentarz Centralny w Wiedniu - 250 ha i Brookwood w Wielkiej Brytanii - 202 ha. Największy cmentarz na świecie Wadi-us-Salaam (An-Nadżaf, Irak) ma 600 hektarów i pochowanych jest tam aż 5 milionów zmarłych.

Najwyższe groby w Polsce

Kaplica Scheiblera - Stary Cmentarz w Łodzi, część ewangelicka - 37 metrów

Piramida w Rapie – grobowiec rodzinny pruskiego rodu baronów von Fahrenheid z 1811 roku - 15,9 metra wysokości

Mauzoleum Izraela Poznańskiego - Nowy Cmentarz Żydowski w Łodzi - 15 metrów wysokości

Grobowiec Stanisława Lilpopa - Stare Powązki - 10 metrów wysokości

Najdroższa rzecz sprzedana w Polsce

Rzeźba Magdaleny Abakanowicz (1930-2017), właśc. Marta Magdalena Abakanowicz-Kosmowska - „Tłum III” z 1989 roku. Podczas aukcji „Rzeźba i Formy Przestrzenne” w DESA Unicum (październik 2021) sprzedano jej instalację za 13,2 mln zł. To najdrożej sprzedane dzieło sztuki w Polsce. Rzeźbiarka pochowana jest na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

Najdroższym dziełem polskiego artysty jest obraz „Portrait de Marjorie Ferry" Tamary Łempickiej. W lutym 2020 roku został sprzedany podczas aukcji w londyńskim Christie's za 16,3 mln funtów, czyli ponad 82 mln zł. Tamara Łempicka (1898-1980) to malarka zmarła w Cuernavaca, Meksyk. Była biseksualna Właściwie nazywała się Maria Gurwik-Górska, jej ojciec, mecenas Borys Gurwik-Górski był rosyjskim Żydem. Jej pierwszym mężem (ślub w 1916 w kaplicy Zakonu Kawa­lerów Maltańskich w Petersburgu) był prawnik Tadeusz Łempicki, syn bratanicy Cypriana Kamila Norwida. Miała z nim córkę Marie-Christine Łempicką (1916-2001), w późniejszych latach znaną jako Kizette de Lempicka-Foxhall. W 1933 roku wyszła ponownie za mąż, za dziedzica austriackiego imperium browarniczego, barona Raoula Kuffnera. Nie ma grobu. Zgodnie z życzeniem malarki jej ciało zostało skremowane, a prochy rozrzucone z helikoptera nad wulkanem Popocatepetl. Jej babką była Klementyna Dekler (Baumann), która pochowana jest na cmentarzu żydowskim na warszawskiej Woli.

Najdroższym obrazem sprzedanym w Polsce jest dzieło zatytułowane „M22” autorstwa Wojciecha Fangora. Poszło ono w stołecznym domu aukcyjnym DESA Unicum za 7,316 mln zł. Wojciech Fangor (1922-2015) pochowany jest na Powązkach Wojskowych.

Najwyższym Polakiem był Eugeniusz Taraciński (1928-1978) z Bystrzycy. Mierzył 228 cm wzrostu.

- Panie, co to było z tą trumną! - wspomina jego bratowa, Józefa Taracińska. - Jak się dowiedziałam, że zmarł, zwróciliśmy się do "Jelcza" o pomoc. Tam mówią, że nie bardzo. No to my do Oławy. Też nie. To do Brzegu. I znów nie. Ostatecznie trumnę zrobił "Jelcz", ale jakaś licha była. Jak ściągaliśmy z samochodu, to od spodu deska odpadła. Baliśmy się, że Gienia zgubimy.Trumna miała 2,5 metra, więc i grób miał być wielki. Tak chcieli najbliżsi. Ale z firmy pogrzebowej pokręcili głową, że trzeba by specjalne formy robić i dodatkowo zapłacić. Ostatecznie postawiono nagrobek standardowy - 2-metrowy - czytamy na tuolawa.pl. Taraciński został pochowany na cmentarzu w Bystrzycy.

Najwyższą Polką w historii była koszykarka Małgorzata Dydek (1974-2011), która miała 218 cm wzrostu. Zmarła w Australii i została pochowana na nowym cmentarzu w Ząbkach.

Najbogatszy Polak

Leopold Stanisław Kronenberg (1812-78) - przemysłowiec i bankier żydowskiego pochodzenia. Syn bankiera Samuel Kronenberg (1773-1826). Dorobił się majątku na przemyśle tytoniowym i domu bankowym dającym kredyty przemysłowe i rolnicze. Był też założycielem Banku Handlowego, działał w branży górniczo-hutniczej i kolejowej. Przyjął protestantyzm i został pochowany w kaplicy na cm. ewangelicko-reformowanym w Warszawie. Jego majątek szacowano na 30 mln rubli w złocie, czyli w przeliczeniu 30 mld dolarów, czyniąc go jednym z najbogatszych ludzi w całym Imperium Rosyjskim! Jego syn Leopold Julian Kronenberg (1849-1937) był prezesem Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, jednym z fundatorów Filharmonii Warszawskiej i orędownikiem powstania pomnika Adama Mickiewicza na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Niedługo przed śmiercią przeszedł na katolicyzm. Zmarł w majątku w Brzezie (kujawsko-pomorskie) i został pochowany w grobowcu na Starych Powązkach. Jego brat Stanisław Leopold (1846-94) w 1876 r. został oskarżony o znęcanie się nad ośmioletnią córką Marią. Miał ją chłostać rózgą przez 15 minut. Proces toczył się w Sankt-Petersburgu. Kronenberg został uniewinniony. Fortuna rodu Kronenbergów szybko się rozeszła z powodu nietrafionych inwestycji oraz działalności filantropijnej. Ostatnim z rodu był Leopold Jan, który zmarł w USA w 1971 roku. Jego dzieci Leopold Wojciech ps. Kici (1920-1944) i córka Wanda (1922-1944) zginęli w czasie II wojny światowej. Podobnie jak pierwsza żona Wanda de Montallo Rowton. Córka Leopolda Juliana Józefina Róża Kronenberg (1889-1969) po wojnie siedziała w więzieniu posądzona o szpiegostwo na rzecz Wielkiej Brytanii. Jej majątek przejęło państwo. Wyszła na wolność po amnestii w 1956 roku. Zginęła potrącona przez samochód.

Najstarsza Polka

Wanda Wierzchleyska (1900-2012) - w chwili śmierci w 2012 roku była najdłużej żyjącą Polką. Przeżyła 111 lat i 317 dni, co czyni ją trzecią najdłużej żyjącą, udokumentowaną Polką w historii po Tekli Juniewicz (ur. 1906) i Antoninie Partyce (1908-2020)Ukończyła wydział rolniczy na Politechnice Lwowskiej i pracowała jako laborantka. Jej prapradziadkiem był Marcin Grocholski, poseł Sejmu Wielkiego. Pochowana jest na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w grobie rodziny Semadeni. Jej ojciec Eugeniusz Wajgl (+71 l.) i mąż Klemens (+42 l.) zostali rozstrzelani na początku Powstania Warszawskiego. Podobny los spotkał rodzinę jej zięcia Zbigniewa Semadeniego (87 l.), męża jej starszej córki Ewy (87 l.). Jego ojciec Tadeusz Semadeni (+42 l.) i bat Allan (+16 l.) zginęli tego samego dnia w Powstaniu Warszawskim w okolicach Politechniki. Wierzchleyska miała także drugą córkę Izabelę (83 l.).

Najbardziej oryginalny grób na Starych Powązkach 

Piotr Lędziakowski (1876-1917) - jego grób został wykonany z konstrukcji, pod którą zginął. Krzyż mylnie brany jest za część szyn tramwajowych. Piotr Lędziakowski był pracownikiem Elektrowni Tramwajów Miejskich, która znajdowała się na Woli przy ul. Przyokopowej. Zginął w wyniku tragicznego wypadku, eksplodował jeden z kotłów. Zwalił się wówczas dwupiętrowy budynek, a pod jego gruzami zginął palacz Piotr Lędziakowski. Jego ciało zostało wydobyte z pod gruzów dopiero po tygodniu. Jego syn Julian został motorniczym.

Najsłynniejszy polski aktor porno

Michał Kasprzak (1985-2020) - znany w branży filmów dla dorosłych jako Toxic Fucker. Zmarł w tajemniczych okolicznościach w swoim mieszkaniu na warszawskiej Pradze. Wiadomo, że do jego śmierci nie przyczyniły się osoby trzecie. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Miasta Nowej Soli w Otyniu. Kasprzak grywał także w "normalnych" produkcjach takich jak: Klan, M jak miłość, czy Na Wspólnej.

Najstarsze groby w Polsce. Najsłynniejszy aktor pornograficzny i najwyższy Polak | Niezapomniani

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki