Taki właśnie przekaz pragnie zawrzeć w swoich zdjęciach Magdalena Rdest-Nowak, profesjonalna fotografka i jednocześnie pomysłodawczyni niezwykłego projektu o kobietach i dla kobiet – #ZobaczWięcej. Akcja obejmuje sesję zdjęciową 365 kobiet leczonych onkologicznie w 12 polskich miastach, których wszyscy prezydenci objęli projekt patronatami honorowymi. Te liczby nie są przypadkowe. Przy wsparciu sponsorów tej niezwykle wartościowej i wymagającej inicjatywy ma szansę powstać jedyny w swoim rodzaju kalendarz, przedstawiający naturalne piękno i siłę walczących z chorobą kobiet. Jeśli się im dobrze przyjrzymy, możemy zobaczyć znacznie więcej.
Narodziny fotograficznego projektu #ZobaczWięcej
– Sam pomysł pojawił się mniej więcej 3-4 lata temu – opowiada Magda Rdest-Nowak, pomysłodawczyni projektu i jego realizatorka. – Szukałam wówczas 30 kobiet chorych onkologicznie, lokalnie, w Skierniewicach. Zamierzałam zrobić sesję zdjęciową po to, aby te wszystkie kobiety poczuły się wyróżnione, piękne i kobiece – dodaje fotografka. Następnie powstała galeria zdjęć miała zawisnąć w skierniewickim Centrum Kultury z okazji Dnia Kobiet. Pojawił się jednak problem. Trudno było znaleźć w mieście taką liczbę kobiet, więc Magda Rdest-Nowak zamieściła post na swoim firmowym fanpage’u, w którym poinformowała, że poszukuje dziewczyn do sesji zdjęciowej. I wtedy lawinowo zaczęły spływać odpowiedzi od zainteresowanych inicjatywą kobiet.
– W ciągu doby na messengerze miałam ok. 500 wiadomości zwrotnych od pań, które chcą wziąć udział w sesji. Do dzisiaj nie wiem, jak to się stało, że projekt rozprzestrzenił się na tak dużą skalę! – mówi z entuzjazmem fotografka. Widząc tak duży potencjał, Magda postanowiła zrobić coś naprawdę dużego. Panie zgłosiły się z 12 miast z całej Polski, co podsunęło Magdzie Rdest-Nowak pomysł stworzenia unikatowego kalendarza-cegiełki – z 12 miastami, odpowiadającymi liczbie miesięcy i 365 kobietami przed obiektywem. W kalendarzu pojawi się 12 zdjęć grupowych kobiet z 12 miast (po 30 kobiet z każdej lokalizacji). O ile tylko uda się znaleźć sponsorów, ten nietuzinkowy kalendarz ma szansę pojawić się w 12 miastach w Polsce. Za sprawą kalendarza-cegiełki możliwe będzie wsparcie 12 pacjentek onkologicznych.
Pierwsze kłody
Choć projekt wiązał się z dużymi nadziejami i ogromnym zainteresowaniem, został zawieszony na 2 lata z powodu pandemii.
– Nie chciałam narażać pacjentek onkologicznych na bliski kontakt z innymi uczestniczkami sesji i ryzyko zakażenia, toteż zrezygnowaliśmy z sesji. Z niepokojem myślałam o tym, że projekt upadnie. Jeśli czegoś nie podejmę się od razu, to tracę energię, chęć i zapał do pracy. W okresie trwania pandemii cały czas miałam w głowie tę sesję, nie potrafiłam o niej zapomnieć, zwłaszcza że z uczestniczkami projektu jestem w stałym kontakcie, a uczestniczek zaczęło przybywać. Same dopytywały się o to, kiedy ruszamy z pracą – wspomina Magda.
Okazało się jednak, że okres pandemii bardzo pozytywnie wpłynął na cały projekt, który ewoluował i zmienił formę. Wszystkie działania zostały dokładnie przeanalizowane od początku do końca, więc panie zgodnie postanowiły do niego powrócić. W tym momencie wybuchła z kolei wojna na Ukrainie. Koordynatorka projektu oraz potencjalne uczestniczki zdecydowały, że już dłużej nie można czekać. Choć wszystko zaczęło się bardzo niewinnie, wręcz skromnie, z czasem ambicje wszystkich zaangażowanych w projekt osób zaczęły rosnąć. Z 30 kobiet, które miały stanąć przed obiektywem Magdaleny, zrobiło się ich 365, a ze Skierniewic projekt rozrósł się na kolejne miasta w całej Polsce.
– Wyszłam z założenia, że skoro już robię projekt na skalę ogólnopolską i angażuje się w niego tak wiele kobiet, to warto z tego zrobić coś wyjątkowego – podsumowuje Magda Rdest-Nowak.
Białe kruki
– Sesja będzie odbywała się w kolejnych miastach, gdzie spotkam się z 30 dziewczynami, biorącymi udział w sesjach indywidualnych oraz grupowych na tle przestrzeni miejskiej. Każda z pań będzie miała na sobie białą koszulę. Na każdą sesję zdjęciową w danym mieście jest przewidziany jeden dzień. W efekcie powstanie 12 zdjęć grupowych na każdy miesiąc i 365 zdjęć indywidualnych, co doskonale obrazuje też skalę problemu – wyjaśnia Magda Rdest-Nowak.
Dlaczego białe koszule? Biel to charakterystyczny element tego projektu, a jego znaczenie można odczytać na wielu płaszczyznach. Jeśli sięgnąć do symboliki bieli, odnajdziemy tam znaczenia, które doskonale odzwierciedlają charakter i siłę kobiet uczestniczących w tej niezwykłej sesji zdjęciowej. W ogólnym znaczeniu biel kojarzy nam się z czystością, doskonałością, nadzieją, majestatem i odrodzeniem. W literaturze spotkamy się z pojęciem białego kruka, którym to mianem określa się bardzo rzadkie, unikatowe egzemplarze książkowe. W mitologii biel kojarzona była z pięknem, zwycięstwem i osiąganiem celów. Te wszystkie znaczenia możemy odnieść do kobiet walczących o zdrowie i życie, ale z pewnością znaczeń jest tu więcej.
– Chcemy podkreślić skalę problemu, ale generalnym założeniem projektu jest uwrażliwienie społeczeństwa na pewne kwestie. Projekt jest wielopłaszczyznowy, każdy może go czytać po swojemu – dodaje pomysłodawczyni projektu.
O chorobie nowotworowej – biało na czarnym
Fotografka wskazuje na bardzo ważny aspekt całego przedsięwzięcia – często oceniamy człowieka „po okładce”, nie zastanawiając się nad tym, co go trapi, z jakimi problemami natury zdrowotnej się zmaga, w jakiej jest kondycji psychofizycznej. Kobiety mają to do siebie, że są silne, przy czym często swoją słabość (do której naturalnie mają prawo) – ukrywają. Biała koszula przyciąga wzrok, pozwala patrzeć, ale przede wszystkim zobaczyć coś znacznie ważniejszego.
– Chcę pokazać, że każda mijana przez nas na ulicy osoba, jadąca tym samym tramwajem czy stojąca w korku za nami w aucie – ma swoje problemy, może być chora lub z czymś trudnym się zmaga. Biała koszula ma nam pokazać, że z pozoru zwykła osoba, wyłowiona przez nas z tłumu, może być tą, w której toczy się zażarta walka o zdrowie i życie. Jeśli młoda kobieta w chuście na głowie siedzi w autobusie i nie ustępuje miejsca starszej osobie, to warto się zastanowić, dlaczego? Być może właśnie wraca od lekarza, który przekazał jej mało optymistyczną diagnozę. Być może wraca z chemioterapii albo zmaga się z depresją lub nerwicą lękową, które odbierają jej siłę, by wstać. Warto zobaczyć najpierw człowieka – zobaczyć w nim coś więcej niż tylko młodą, z pozoru zdrową i aktywną osobę, która z braku kultury nie ustępuje nam miejsca w komunikacji publicznej czy jest rozkojarzona – mówi Magdalena Rdest-Nowak.
Oprócz tego projekt ma ukazać skalę problemu i zachęcić inne kobiety do regularnych badań swojego stanu zdrowia. W projekcie biorą udział wyłącznie kobiety, co jest wynikiem tego, że żaden mężczyzna nie zdecydował się pokazać przed obiektywem.
Koordynatorki i anioły projektu
Pomysłodawczyni projektu wspomina również o tym, jak ogromne wsparcie ma ze strony tych uczestniczek sesji zdjęciowych, które same zgłosiły się do pełnienia funkcji pomocniczek – koordynatorek projektu.
– Bardzo pomagają mi koordynatorki. Dziewczyny zgłosiły się same, żadna z nich nie zarobi na tym ani grosza, a mimo to spontanicznie i z czystej dobroci serca zaangażowały się w rekrutacje kobiet do sesji, przygotowania listy rezerwowych pań czy kontakt z mediami. Pracują charytatywnie, dlatego wielki ukłon w ich stronę. Nie brakuje też „cichych aniołów”, które unikają rozgłosu i nie chcą być na świeczniku, ale też wykonują mnóstwo świetnej roboty – wyjaśnia fotografka, przy czym dodaje, że magiczną właściwością tego projektu jest to, że przyciąga on wielu wartościowych, empatycznych i wrażliwych ludzi.
Coś więcej niż fotografie
Magdalena Rdest-Nowak bardzo skromnie mówi o swojej, jakby nie patrzeć, kluczowej roli w projekcie. Sesja zdjęciowa, która ma nieść przesłanie dla zdrowych i dla chorych kobiet, ale też dla mężczyzn, rodzin, a w zasadzie całej społeczności, nazywa efektem ubocznym projektu. Jednak nic tak nie przemawia do człowieka, jak obraz. A Magda chce uwiecznić na swoich zdjęciach obraz naturalny, prawdziwy, pełen symboliki, ale też nadziei. To coś znacznie więcej niż zdjęcia, to sygnał dla Polaków, by wreszcie zobaczyli coś więcej. Nie tylko chorobę, zagrożenia i wyzwania, jakie stawia nowotwór przed kobietami, ale też ich urok, perfekcyjne niedoskonałości, nadprogramowe kilogramy, przerzedzone włosy, żylaki na nogach i zmarszczki – czyli prawdę. Bo takie właśnie jesteśmy!
– Na zdjęciach chciałabym pokazać siłę i prawdziwość. Od początku powtarzam dziewczętom, że to nie jest sesja beauty, to nie jest pokazanie sztucznego, nierealnego ideału piękności. To naturalne, że każda kobieta chce czuć się dobrze i wyglądać na zdjęciu pięknie, dlatego wiele pań ma już zarezerwowane terminy do fryzjera i makijażystki. Mówię im: nie przeginajcie, bo nie o to w tym wszystkim chodzi. Chodzi o naturalność i naturalne piękno – dodaje Magda. Oczywiście pojawiają się głosy:
– „Mam grube nogi”
– „Widzisz te żylaki?”
– „Nie pokażę się z tymi zmarszczkami!”
Na co Marta odpowiada:
– I bardzo dobrze, że masz grube nogi, żylaki i zmarszczki! Dlaczego? Bo te zdjęcia będą oglądały dziewczęta i kobiety, które też mają grube nogi, żylaki, zmarszczki czy usuniętą pierś. I to jest bardzo okey, bo dzięki twojej odwadze, wiele innych kobiet odnajdzie w tych fotografiach siebie, a nie wymalowane lale, które są kompletnie oderwane od rzeczywistości! – kwituje fotografka. – W mojej pracy fotografa stawiam sobie jeden cel – pokazać prawdę. Nie będę zdjęć przerabiać w Fotoshopie. Ten projekt ma pokazać podobnym kobietom, czym jest prawdziwe piękno i siła. Wiele kobiet ma niedoskonałości, które najpewniej tylko one same dostrzegają, dlatego należy pokazać, że druga kobieta z nadwagą czy bruzdami na czole też może stanąć na rynku, w tej samej, białej koszulce i pokazać swoją siłę, dumę i prawdziwe piękno – dodaje Magdelena Rdest-Nowak.
i
Siła kobiet
Fotograficzny projekt #ZobaczWięcej niesie dobrą energię, ma dać siłę, nadzieję i wiarę dziewczynom, które walczą o swoje zdrowie. Wiele z nich jest dopiero na początku tej drogi, inne w trakcie chemioterapii lub po przebytej mastektomii. Choć Amazonki, jak zauważa Magdalena Rdest-Nowak, to szczególna grupa kobiet walczących, mówiących o tym, co je spotkało i pokazujących prawdę, to projekt nie ogranicza się wyłącznie do nowotworu piersi.
– Niestety w ciągu dwóch lat pandemii wiele kobiet, które zamierzały wziąć udział w projekcie, odeszło. W tym czasie przybyło też kilka nowych uczestniczek – komentuje Magda. Kobiety z zaawansowanym stadium choroby bardzo potrzebują z kolei zajęcia, oderwania się od natłoku myśli, obaw i strachu. Ten projekt daje im nowy cel i radość w życiu. Sam w sobie ma jakąś magiczną moc. Nie ulega wątpliwości, że źródłem tej mocy są właśnie kobiety.
– Jestem pod ogromnym wrażeniem, jeśli chodzi o ich zaangażowanie i działania, energią mogłyby obdzielić milion zdrowych osób! Mimo choroby są aktywne, działają, pracują. Czasem aż wstyd się robi człowiekowi, którego coś boli przez chwilę bądź nie jest w stanie podjąć się jakiegoś zadania, bo akurat nie ma sił. Ta kobieca energia bardzo się mi udziela, jest to nasz wspólny projekt – dodaje.
Zmienić oblicze raka
Pierwsza z 12 zaplanowanych sesji zdjęciowych ma się odbyć w Krakowie 30 kwietnia 2022 r. Po jej zakończeniu 25 czerwca, gdy w obiektywie znajdą się silne kobiety z ostatniego miasta, Gdańska, nadejdzie czas na kolejny etap projektu – stworzenie i wydrukowanie unikatowego kalendarza, który zostanie przekazany na szczytny cel. Magdalena Rdest-Nowak nie wyklucza współpracy z miastami spoza listy. Jej marzeniem jest zrealizowanie wydarzeń w każdym z 12 miast w Polsce (Kraków, Katowice, Łódź, Płock, Poznać, Bełchatów, Skierniewice, Sochaczew, Wrocław, Radom, Warszawa i Gdańsk) w połączeniu z wystawą zdjęć, prezentacjami, pogadankami edukacyjnymi z uczestniczkami projektu, a jeśli nadarzy się taka okazja – również z lekarzami i dietetykami. Podsumowanie wydarzenia planowane jest na październik, na który przypada Miesiąc Walki z Rakiem Piersi. To wartościowa, ważna i zmuszająca do refleksji akcja, która ma szansę zmienić oblicze raka, dodać otuchy i siły tym, którzy zmagają się z chorobą lub mają w rodzinie kogoś, kto również walczy.
Biel to synonim siły, zwycięstwa, odrodzenia, nadziei. Ale dziewczyny nie wywieszają białej flagi, nie poddają się.
Podcasty
Playlisty tematyczne
