Wideo
Pogoda
Quizy
Prawo do poszanowania intymności i godności osobistej
Masz prawo wymagać, by potraktowano cię godnie i z szacunkiem dla twojej intymności w czasie udzielania pomocy medycznej. Możesz żądać, by podczas badania lub zabiegu był obecny tylko niezbędny personel. Do gabinetu nie mogą wtedy wchodzić osoby trzecie - np. rejestratorka z kartami zdrowia czy inni pacjenci.
Jeśli jesteś przykuty do szpitalnego łóżka, badanie lub zabieg powinny być wykonywane za zasłonką czy parawanem i w taki sposób, żeby nie sprawiać ci nadmiernego i zbędnego bólu (np. przez niedbałe wykonywanie zastrzyku, zmianę opatrunków). Nikt nie ma prawa zmuszać cię do rozbierania się przed innymi chorymi w sali, a lekarz nie powinien omawiać twojej choroby i zadawać ci intymnych pytań przy wszystkich. Personel szpitalny powinien zadbać o to, by pobyt w szpitalu był dla ciebie jak najmniej stresujący.
Prawo do poszanowania godności obejmuje także prawo do umierania w spokoju i godności (pacjent znajdujący się w stanie terminalnym ma prawo do zabiegów i leków zapewniających mu łagodzenie bólu i innych cierpień).
Prawo do informacji
Powinieneś otrzymać przystępną informację o swoim stanie zdrowia, proponowanych metodach leczenia, wynikach leczenia oraz rokowaniu. Masz prawo wiedzieć, kto jest twoim lekarzem prowadzącym. Jeżeli trzeba przeprowadzić zabiegi lub badania, powinieneś wiedzieć, na czym będą one polegały i jakie mogą spowodować powikłania.
Masz prawo pytać o wszystko, co cię niepokoi. Lekarz rozmawiając z tobą ma wyjaśnić ci celowość podawania leków i powody wszystkich zabiegów i zrobić to w sposób zrozumiały. Dodatkowo powinien wyraźnie zaznaczyć, które świadczenia są bezpłatne, a za które musisz częściowo lub w całości zapłacić z własnej kieszeni. Masz prawo upoważnić do informacji o twoim zdrowiu bliską osobę. I nie musi to być ktoś z rodziny.
Prawo do wyrażenia zgody lub odmowy
Możesz odmówić lub zgodzić się na proponowaną operację czy zastosowane metody leczenia lub diagnostyki. Zgoda na zabieg operacyjny albo na zastosowanie metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko dla pacjenta powinna być wyrażona w formie pisemnej. Masz też prawo do odmowy lub wyrażenia zgody (na piśmie, a jeśli jest to niemoż-liwe - ustnie w obecności co najmniej dwóch świadków) na uczestnictwo w eksperymencie medycznym czy w badaniu klinicznym.
Wcześniej powinieneś otrzymać pełną informację o celach, sposobach i warunkach przeprowadzenia eksperymentu, spodziewanych korzyściach z leczenia, ryzyku oraz o możliwości rezygnacji z udziału w eksperymencie na każ-dym etapie. Gdyby natychmiastowe przerwanie eksperymentu mogło spowodować niebezpieczeństwo dla twego życia lub zdrowia, lekarz ma obowiązek cię o tym poinformować. W innych wypadkach wystarczy zgoda ustna.
Prawo do wglądu w dokumentację medyczną
Masz prawo wglądu do dokumentacji medycznej dotyczącej twojej choroby. Możesz poprosić też o sporządzenie wyciągów, odpisów lub kopii tej dokumentacji (za opłatą) i odebrać ją osobiście lub poprzez upoważnioną osobę - zarówno w szpitalu, jak i w przychodni czy w prywatnej placówce. I nie musisz podawać powodu, a lekarz ma obowiązek wyjaśnić ci w sposób przystępny i zrozumiały treść tych dokumentów. Po zakończonym leczeniu szpitalnym powinieneś otrzymać kartę informacyjną.
Prawo do ochrony tajemnicy lekarskiej
Masz prawo do ochrony danych i utrzymania w tajemnicy informacji zapisanych w twojej dokumentacji medycznej. Tajemnicą lekarską objęte są wszelkie informacje dotyczące twego stanu zdrowia, rozpoznania i przebiegu leczenia, jak również fakty z życia prywatnego, rodzinnego i zawodowego - np. drażliwe informacje o twoich preferencjach seksualnych, przebytych chorobach. Bez twojej zgody nie wolno informować nikogo o twoim stanie zdrowia, ale masz prawo wskazać, komu informacje objęte tajemnicą lekarską mogą być przekazywane.
Prawo do opieki i wsparcia osób bliskich
Bliska osoba może ci towarzyszyć podczas wizyty u lekarza czy w czasie zabiegu. Masz też prawo do tego, by podczas pobytu w szpitalu ktoś z rodziny (lub inna osoba wskazana przez ciebie, np. przyjaciółka) pomagał w sprawowaniu opieki nad tobą. Jednak nie oznacza to, że personel szpitala może się wyręczać rodziną czy bliskimi osobami w opiece nad chorym i jest zwolniony ze swoich obowiązków. Warto natomiast wcześniej uzgodnić, jakie czynności pielęgnacyjne będzie wykonywała osoba bliska, a jakie sam personel.
Prawo do kontaktu z bliskimi
W trakcie pobytu w szpitalu masz zagwarantowane prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z osobami z zewnątrz. Szpital nie może w żaden sposób utrudniać ci tego kontaktu, natomiast powinien określić warunki odwiedzin. W razie pogorszenia się stanu zdrowia powodującego zagrożenie życia lub w razie śmierci pacjenta szpital ma obowiązek zawiadomić wcześniej wskazaną przez niego osobę lub instytucję.
Twoje prawa w przychodni, ośrodku zdrowia, poradni, ambulatorium
W ramach ubezpieczenia zdrowotnego masz prawo do:
1. wyboru lekarza pierwszego kontaktu - może nim być lekarz rodzinny lub internista mający umowę z NFZ (w stanach nagłych masz prawo skorzystać z pomocy lekarza niemającego kontraktu z NFZ)
2. zmiany lekarza pierwszego kontaktu bezpłatnie dwa razy w roku (każda kolejna kosztuje 80 zł)
3. badania i porady lekarskiej - możesz rejestrować się do lekarza osobiście, przez osoby trzecie lub telefonicznie
4. bezpłatnych badań diagnostycznych zleconych przez lekarza
5. skierowania na konsultację do lekarza specjalisty (możesz go sobie wybrać spośród tych, którzy mają umowę z NFZ)
6. skierowania do szpitala mającego umowę z NFZ
7. skierowania na zabiegi rehabilitacyjne
8. do sprzętu rehabilitacyjno-ortopedycznego oraz środków higieniczno-pielęgnacyjnych - na zlecenie lekarza mającego umowę z NFZ
9. opieki medycznej od poniedziałku do piątku w godz. 8-18.
Twoje prawa w szpitalu
W ramach ubezpieczenia zdrowotnego masz prawo do:
1. wyboru szpitala spośród tych, które zawarły umowę z NFZ na podstawie skierowania każdego lekarza (nie musi to być lekarz, który ma podpisaną umowę z NFZ). Nie potrzebujesz skierowania w stanach nagłych (np.: wypadek, zatrucie, poród, stany zagrożenia życia albo zdrowia)
2. darmowego transportu sanitarnego (w tym lotniczego) tam i z powrotem, jeśli:
- jest konieczne natychmiastowe leczenie w zakładzie opieki zdrowotnej
- jest to niezbędne dla zachowania ciągłości leczenia
- masz schorzenia narządu ruchu uniemożliwiające korzystanie z transportu publicznego
3. wyrażenia zgody na uczestnictwo innych osób poza personelem medycznym niezbędnym ze względu na rodzaj świadczenia
4. masz prawo wiedzieć, na co chorujesz, jakie jest proponowane leczenie i rokowanie. Jeśli masz wątpliwości, możesz zażądać, by lekarz zasięgnął opinii innego lekarza lub poprosić, by zwołał konsylium lekarskie. Twoje żądanie oraz ewentualna odmowa powinny być odnotowane w dokumentacji medycznej
5. bezpłatnych środków farmaceutycznych i materiałów medycznych,
6. pomieszczenia i wyżywienia odpowiedniego do stanu zdrowia
7. opieki duszpasterskiej, zgodnie z wyznawaną przez ciebie religią. W razie pogorszenia stanu zdrowia lub zagrożenia życia szpital ma obowiązek umożliwić ci kontakt z duchownym twego wyznania
8. umierania w spokoju i godności
9. wypisać się ze szpitala na własne żądanie - w takiej sytuacji lekarz powinien poinformować cię o możliwych następstwach zaprzestania leczenia w szpitalu
10. nie zgodzić się na pobranie po śmierci komórek, tkanek i narządów
11. nie zgodzić się na przeprowadzenie sekcji zwłok po swojej śmierci.
Możesz złożyć skargę:
- do bezpośredniego przełożonego osoby udzielającej świadczenia, a następnie do kierownictwa placówki
- do rzecznika odpowiedzialności zawodowej przy okręgowej izbie lekarskiej,
- okręgowej izbie pielęgniarek i położnych lub do rzecznika dyscyplinarnego w Krajowej Izbie Diagnostów Laboratoryjnych
- do Narodowego Funduszu Zdrowia
- do Rzecznika Praw Pacjenta
- do Rzecznika Praw Obywatelskich
Możesz też skierować sprawę do sądu - jeżeli w wyniku działania lub zaniechania placówki opieki zdrowotnej naruszono twoje dobro osobiste lub wyrządzono ci szkodę jak również do firmy ubezpieczeniowej, z którą dana placówka ma podpisaną umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Możesz też zawiadomić organy ścigania, jeśli podejrzewasz popełnienie przestępstwa.
Po wyczerpaniu postępowania przed polskimi organami wymiaru sprawiedliwości możesz wnieść skargę do Komitetu Praw Człowieka działającego we współpracy z ONZ lub Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Rady Europy.
Wiesława Woźnia (68 l.) z Koszalina
- Właśnie zdecydowałam się zmienić lekarza pierwszego kontaktu. Byłam bardzo niezadowolona z jego usług. Powiem szczerze, że najchętniej złożyłabym na niego skargę. Ale zupełnie nie wiem, gdzie to zrobić i czy trzeba złożyć jakiś dokument. Nie pozostaje mi nic innego, jak pójść do kierownika przychodni i zapytać. Tylko, czy on mi pomoże. Tyle się teraz mówi o błędach lekarskich, ale o tym, gdzie się skarżyć, to już nikt nie wspomina. Do czego to podobne, żeby pacjenci nie znali swoich praw.
Podcasty
Playlisty tematyczne
