Eksperci NIL o (przeciw)WSKAZANIACH do szczepienia Astrą. Warto je poznać

Dziesięć takich wytycznych, zaleceń lub – jak kto woli – (przeciw)wskazań przedstawiło Forum Naukowe COVID-19 NIL (FNC-19), podkreślając w najnowszym stanowisku, że „świetle aktualnych danych szczepienie przeciwko zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 za pomocą preparatu firmy AstraZeneca jest skuteczne w zapobieganiu ciężkim postaciom COVID-19. Ryzyko wystąpienia incydentów zakrzepowo-zatorowych jest małe, podobne jak w populacji ogólnej”. Tzw. incydenty zakrzepowe po iniekcji szczepionką AZ są b. rzadkie. W Europie odnotowano ich mniej niż 200, co w przeliczeniu na milion zaszczepionych mieści się w tym, co stwierdzono w badaniach klinicznych.

W Polsce (na razie) nie zamierza się rezygnować z podawania AZ. W Europie Dania i Norwegia wstrzymały szczepienia AZ. Włoski dziennik „La Stampa” podał, że od przyszłego roku AZ ma nie być używana w UE, a o tym ma zdecydować Komisja Europejska. Co będzie, to się okaże. Na razie FNC-19 delikatnie wskazuje, które osoby, z jakimi schorzeniami, nie powinny być szczepione AZ lub przed szczepieniem powinny być gruntownie zdiagnozowane.

„Odnotowano jednak bardzo rzadko szczególną postać incydentów zakrzepowych po podaniu szczepionki firmy AstraZeneca (częstość od 1 do 10 przypadków na 1 milion zaszczepionych; dotąd w Europie poniżej 200 przypadków), nazwanej z języka angielskiego VITT (ang. vaccine induced immune thrombotic thrombocytopenia) zwanej też VIPIT (ang. vaccine induced prothrombotic immune thrombocytopenia). Powikłanie to najczęściej obserwuje się po upływie 4 do 20 dni od podania szczepionki firmy AstraZeneca, zwykle u osób poniżej 55. roku życia i częściej u kobiet niż u mężczyzn. Objawy choroby przypominają nabytą trombofilię na podłożu autoimmunologicznym...” – podkreślają eksperci NIL. Trombofilia nabyta (jest i wrodzona), to inaczej zakrzepica. A oto niektóre z (przeciw)wskazań wg FNC-19. Podajemy te, których zrozumienie nie wymaga wiedzy medycznej.

• „Odradzamy szczepienie przeciwko zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 szczepionką firmy AstraZeneca pacjentów, którzy w przeszłości przebyli udokumentowany lub prawdopodobny HIT”. Ten skrót oznacza stanem prozakrzepowy związany z obecnością przeciwciał przeciwko kompleksom utworzonym z m.in. z heparyny.

• „Odradzamy szczepienie przeciwko zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 szczepionką firmy AstraZeneca pacjentów, którzy w przeszłości przebyli zakrzepicę zatok żylnych mózgu”. Zakrzepica zatok żylnych jest poważną, ale też rzadką chorobą naczyniowa mózgu, w fazie ostrej i nasilonej prowadzić może do udaru mózgu. Po szczepionkach na COVID-19 odnotowuje się jednak właśnie zakrzepicę w nietypowych miejscach - w mózgu i w żyłach trzewnych.

• „Sugerujemy przez okres 20 dni po podaniu szczepionki firmy AstraZeneca baczną obserwację pacjentów, szczególnie osób: po przebytej żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej lub obciążonych zwiększonym ryzykiem zakrzepowo-zatorowym, którzy nie otrzymują leków przeciwkrzepliwych, osób z nadwagą i otyłością”.

• „Zalecamy pilny kontakt z lekarzem, jeśli między 4-20 dniem po szczepieniu szczepionką AstraZeneca pacjent zgłasza jeden z następujących objawów: silny uporczywy ból głowy, zaburzenia widzenia, drgawki, ogniskowe objawy neurologiczne, ból w klatce piersiowej lub w jamie brzusznej, obrzęk i/lub asymetryczny ból kończyny dolnej”.

• „Chorych z podejrzeniem VITT powinno się hospitalizować”.

• „Zalecamy zgłaszanie wszystkich przypadków z podejrzeniem wystąpienia VITT jako rzadkiego działania niepożądanego produktu leczniczego do odpowiednich organów zgodnie z wymogami ustawowymi”. Tzw. NOP-y (niepożądane odczyny poszczepienne) zgłasza się do (najszybciej) przez formularz na stronie internetowej Centrum e-Zdrowia.

Powołane w styczniu 2021 r. Forum Naukowe COVID-19 Naczelnej Izby Lekarskiej ma jedno zadanie: wypracowywanie i upublicznianie stanowisk opartych na dowodach naukowych i doświadczeniu klinicznym, w zakresie związanym z pandemią COVID-19, które mogą mieć znaczenie dla kształtowania opinii publicznej, edukacji społecznej i edukacji środowisk profesjonalistów medycznych. Na rządowym portalu gov.pl podano (16 kwietnia), że dotychczas w Polsce (od 27 grudnia 2020 r.) wykonano 8 484 815 szczepień przeciw COVID-19. Z tej grupy pierwszą dawką przyjęło 6 236 689, a drugą 2 248 126 osób. Zgłoszono 6132 niepożądane odczyny, w większości objawiające się zaczerwienieniem i krótkotrwałym bólem w miejscu wkłucia. Od rozpoczęcia Narodowego Programu Szczepień przeciwko COVID-19 zutylizowano 9811 dawek szczepionek Pfizer, Moderna i AstraZeneca. W środę (14 kwietnia) trafiła też do Polski pierwsza dostawa jednodawkowej szczepionki firmy Johnson & Johnson. Dostarczono około 120 tys. dawek. Preparat ma być stosowany m.in. u osób, które samodzielnie nie mogą dotrzeć do punktów szczepień.