Jak poprawić poziom zaszczepienia w kraju

Zdaniem Agnieszki Mastelarz-Migas, konsultant krajowej w dziedzinie medycyny rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, warto na nowo przemyśleć organizację szczepień przeciwko HPV – uprościć procedury administracyjne. Należy też zwiększać świadomość społeczeństwa.

Program szczepień mało znany Polakom

Po zmianie ustawy szczepienie przeciwko HPV stało się dostępne i realizowano je w dwóch dawkach w obiektach Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ) – lecz nie we wszystkich.

– Trzeba podkreślić, że tylko część POZ-ów przystąpiła do programu szczepień przeciwko HPV – mówiła prof. Jackowska z PTP. – Według dostępnych danych ze szczepień skorzystało mniej niż 20 proc. młodych osób. Pojawiły się też przerwy w dostawie, a edukacja w tym obszarze jest zbyt niska. Badania ankietowe z lipca ub.r. dotyczące świadomości na temat szczepień przeciwko HPV w kraju wykazały, że aż 1/3 dorosłych Polaków nie słyszała o programie szczepień przeciwko HPV!

Cel: wyszczepialność na poziomie 60-70 proc.

Na tle krajów skandynawskich, Europy Zachodniej, obu Ameryk czy Australii - poziom wyszczepialności w naszym kraju jest niewielki. Większość ekspertów zaleca, aby szczepienia przeciwko HPV stały się obowiązkowe. W innych państwach jest znacznie wyższa niż w Polsce. Przykładowo poziom zaszczepienia wynosi:

• 93 proc. w Belgii,
• 80 proc. w Holandii,
• 70 proc. w Hiszpanii – a w Polsce to zaledwie 16 proc.!

Celem dla naszego kraju jest zaszczepienie społeczeństwa na poziomie 60-70 proc.

Szczepionki do szkół

– Rekomenduję szczepienia przeciwko HPV w szkołach. Z Raportu epidemiologicznego z 2021 r. u kobiet w wieku 24-26 lat wynika, że rak szyjki macicy HPV-zależny odpowiada za 10 proc. zgonów. Apelowaliśmy do ministerstwa zdrowia i edukacji o zwiększenie edukacji w zakresie HPV w szkołach i rozważenie szczepień w szkołach – powiedziała Joanna Frątczak-Kazana z Alivia Onkofundacji. – Nikt nie rozlicza efektywności powziętych w ramach programu szczepień działań. Wiemy, jakie pieniądze się wydaje, ale nie wiemy, na co. Chcemy wspierać, rozmawiać i edukować na temat HPV. Tylko współdziałanie zapewni nam taki poziom zaszczepienia, by za kilkadziesiąt lat móc powiedzieć, że wyeliminowaliśmy tę chorobę (raka szyjki macicy) – dodała ekspertka.

Wyzwania

Podczas konferencji eksperci wymieniali elementy, które mogłyby poprawić poziom zaszczepienia w kraju. Proponowali wprowadzenie m.in.:

• planu ogólnego (profilaktyka, analiza problemów, legislacja, sprawna organizacja, dobre praktyki, decyzje polityczne), zwieńczonego planem wdrożeniowym;
• włączenie szkół i aptek do realizacji szczepień,
• kursów/ szkoleń z zakresu szczepień przeciwko HPV do każdej specjalizacji medycznej;
• przedmiotu szkolnego dotyczącego HPV;
• uwzględnienie w narodowym programie szczepień dawkowania w przypadku dzieci z zaburzoną odpornością, które wymagają podania 3 dawek (podczas gdy zdrowe dzieci powinny przyjąć 2 dawki);
• wykorzystanie rozwiązań telemedycyny, w tym IKP oraz premiowanie przekroczenia pewnego progu wszczepialności np. 60 proc.