Karnawał, czyli kolorowo i roślinnie. Pożegnaj się z mięsem

Zwyczaj narodził się na południu Europy, prawdopodobnie we Włoszech. Wywodzi się z kultury ludowej, rolnictwa i odprawianych pod koniec zimy obrzędów, mających zapewnić urodzaj i obfite plony. Był to czas przerwy w uprawach oraz gospodarskich obowiązkach, kiedy można było sobie pozwolić na zabawy, uczty i swawolę. Ważnym elementem tego okresu były tańce. Wierzono, że im wyższe będą skoki w trakcie zabawy, tym wyżej wyrośnie zboże.

Nazwa pochodzi od włoskiego carnevale, z łaciny: carnem levāre ("usuwać mięso") bądź caro, vale ("żegnaj mięso"). Do Polski zwyczaj przywędrował w średniowieczu. W staropolskiej tradycji okres ten nazywano mięsopustem bądź zapustami. Bawiono się zgodnie ze statusem społecznym i zamożnością, wszędzie jednak dużo jedzono, tańczono i pito. Organizowano także wystawne bale i uczty, kostiumowe reduty oraz kuligi.

Roślinne menu

Skoro karnawał to czas pożegnania z mięsem, warto przygotować nowe, smaczne i bogate w składniki odżywcze menu.

- Dieta roślinna jest niezwykle różnorodna, a zmiana w kierunku takiego sposobu odżywiania otwiera przed nami nowe i zaskakujące możliwości kulinarne – mówi Joanna Lotkowska, dietetyczka i edukatorka żywieniowa z organizacji ProVeg Polska, partner merytoryczny kampanii PrzyGOTUJMY Lepszy Świat. – Warto pamiętać również, że sposób życia, w którym wykluczamy mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego to nie tylko wybór dietetyczny. Ta drobna zmiana na talerzu może być korzystna dla naszego zdrowia i zaowocować wielką zmianą dla środowiska: przywrócić ziemi bioróżnorodność, ograniczyć emisję gazów, oszczędzić hektolitry wody, uratować tysiące gatunków roślin i zwierząt – dodaje Lotkowska.

W codziennym jadłospisie warto uwzględnić warzywa i owoce, rośliny strączkowe, a także produkty pełnoziarniste i zboża. Ważnym dodatkiem do dań powinny być, stosowane z umiarem, tłuszcze roślinne, czyli orzechy i nasiona lub tłoczone z nich oleje np. oliwa z oliwek lub olej rzepakowy.

Fasolowa pasta kanapkowa à la „smalczyk”

Czas przygotowania: 30 minut

Liczba porcji: 4

Składniki:

1 puszka białej fasoli

½ szklanki oliwy z oliwek (ok. 100 ml)

2 cebule1 jabłko8 suszonych, wędzonych śliwek

2 ząbki czosnku1 łyżka majeranku

1 pęczek lubczyku

sól, pieprz do smaku

Sposób przygotowania:

W drobną kostkę pokrój cebulę i śliwki, a jabłko zetrzyj na tarce. Posiekaj czosnek i natkę lubczyku. Usmaż cebulę na rozgrzanej oliwie z oliwek, by była lekko rumiana, a następnie dodaj czosnek, śliwki i jabłko. Poczekaj aż wszystko wystygnie. Fasolę z częścią wody z puszki zmiksuj, dodaj oliwę i podsmażone składniki. Przypraw lubczykiem, solą, pieprzem i majerankiem. Pastę podawaj schłodzoną z razowym chlebem i ogórkiem kiszonym.

Pulpeciki z soczewicy w sosie curry

Czas przygotowania: 50 minut

Liczba porcji: 4

Składniki:

1 cebula

1 ząbek czosnku

3 łyżki oliwy z oliwek

3 łyżki przyprawy curry

150 g soczewicy czerwonej

50 g płatków owsianych

1 puszka gęstego napoju kokosowego

200 ml bulionu warzywnego

250 ml wody

1 limonka Sposób przygotowania:

Posiekaną cebulę i czosnek usmaż na oliwie. Dodaj soczewicę i 2 łyżki przyprawy curry. Wlej 250 ml wody i całość duś ok. 10-15 minut, aż większość płynu odparuje. Zdejmij garnek z ognia, dodaj płatki owsiane, wymieszaj i odstaw na kolejne 10 minut. Z tak przygotowanej soczewicy zrób kulki przypominające pulpety, a następnie usmaż je na oliwie i zdejmij z patelni. Na patelnię wlej napój kokosowy i dodaj 200 ml bulionu warzywnego oraz 1 łyżkę przyprawy curry. Gotuj kilka minut aż sos zgęstnieje. Pulpeciki z soczewicy podawaj z dzikim ryżem oraz sosem, skropione limonką i posypane kolendrą.

Chrupiąca cieciorka

Czas przygotowania: 40 minut

Liczba porcji: 4

Składniki:

1 puszka ciecierzycy

3 łyżki oliwy z oliwek

2 łyżki przyprawa Za'atar Knorr

1 łyżeczka ostrej papryki czerwonej

szczypta soli

Sposób przygotowania:

Odsącz ciecierzycę i osusz ją ręcznikiem papierowym, a następnie rozłóż na blasze do pieczenia wyłożonej pergaminem. Piecz około 30 minut, od czasu do czasu mieszając, by równomiernie się zarumieniła. Ostrą paprykę, Za’atar i sól zmieszaj z oliwą z oliwek. Do powstałej mieszanki przypraw wrzuć gorącą jeszcze ciecierzycę, dokładnie wymieszaj. Podawaj wystudzone.