- Cmentarze od wieków są miejscem, wokół którego narosło wiele przesądów mających chronić żywych i zmarłych.
- Wierzenia ludowe przestrzegają przed konkretnymi zachowaniami, takimi jak siadanie na grobach czy zabieranie przedmiotów z cmentarza.
- Odkryj, dlaczego chryzantemy i wrzosy, choć kojarzone ze śmiercią, mają w innych kulturach zupełnie odmienną symbolikę.
Przesądy towarzyszą ludzkości od wieków. Dotyczą niemal każdej dziedziny życia, także śmierci. Choć wielu ludzi traktuje je przymrużeniem oka i doskonale wie, że czarny kot nie przynosi pecha, to jednak na wszelki wypadek splunie trzy razy przez lewe ramię lub odpuka „w puste niemalowane”. A jak wygląda sprawa z przesądami dotyczącymi zachowań na cmentarzu? Okazuje się, że jest ich sporo. Wierzenia, że wrzosy lub chryzantemy to kwiaty tylko na cmentarz, to zaledwie wierzchołek góry lodowej.
Czego nie wolno robić na cmentarzu?
Odpowiedź na to pytanie jest prosta – niczego, co narusza prawo lub obraża innych. Jednak oprócz ogólnie przyjętych zasad, istnieje także sporo przesądów. Większość związanych z cmentarzem dotyczy zachowań, których i tak na ogół nikt z nas nie akceptuje. Przykładem jest np. absolutny zakaz siadania na grobie lub chodzenie po płycie, które według zabobonów ma ściągnąć nieszczęście. Jeśli takiego czynu dopuszczą się kobiety w ciąży, grozi im to chorobą stóp. Nie powinno się także zabierać z grobów tabliczek z datami śmierci ani zdjęć, bo stracimy pamięć. Nie wolno także zbierać kwiatów, kasztanów, czy czegokolwiek, co rośnie na cmentarzu, bo ściągniemy śmierć na siebie lub bliskich. Według przesądów nie powinno się także zapalać zniczy zapalniczką, która służy do papierosów — grozi pechem. Jeśli nie chcemy nieszczęścia w domu, lepiej także nie przynosić do domu narzędzi, wazonów ani doniczek, których używaliśmy na cmentarzu.
Chryzantemy to cmentarne kwiaty?
Mimo że większości Polaków te rośliny kojarzą się ze smutkiem i listopadowym świętem zmarłych, to ich symbolika jest zupełnie inna. Nazwa chryzantema pochodzi od połączenia greckich słów chrysos (złoty) i anthemon (kwiat) i oznacza złoty kwiat. W Azji te rośliny są uznawane za przynoszące szczęście, a ich właściwości zdrowotne mają przedłużać życie. Z kolei w Europie Zachodniej są stałym elementem jesiennego wystroju domów, balkonów i ogrodów.
A co z wrzosami?
W tradycji ludowej wrzosy, ze względu na swoją skromność i trwałość, stały się symbolem pamięci i żalu, dlatego często sadzi się je na grobach. Jednak w niektórych kulturach wrzosy symbolizują również ochronę i szczęście, co pokazuje, jak różnie można interpretować te same symbole.
ZOBACZ TEŻ: Kiedy są Dziady, a kiedy Halloween 2025? Poznaj daty, różnice i zwyczaje