Poszczą 210 dni w roku

Skąd nazwa Koptowie? Wywodzi się z języka greckiego. Arabowie po podboju Egiptu w VII w. miejscową ludność chrześcijańską nazywali, używając greckiej nazwy Qipt. I tak zostało.

Kto założył ten Kościół?

Święty Marek, autor najstarszej Ewangelii. Miał przybyć do Aleksandrii za panowania cesarza Nerona. Poniósł męczeńską śmierć 8 maja 68 r., zamordowany przez rzymskich żołnierzy. Jego ciało włóczono po ulicach Aleksandrii. U schyłku starożytności Kościół egipski był jednym z najważniejszych ośrodków chrześcijaństwa. Współautorem odmawianego do dzisiaj "Wierzę w jednego Boga", czyli tzw. nicejskiego wyznania wiary, był koptyjski biskup Aleksandrii - Atanazjusz (IV wiek). Już w II w. w Aleksandrii powstała najstarsza na świecie szkoła katechetyczna. Co ciekawe, w tej szkole już w starożytności stosowano wypukłe pismo dla niewidzących!

Dali pustelników i mnichów

Koptom zawdzięczamy klasztory. Koptami byli żyjący na przełomie III i IV w.: św. Antoni - pierwszy chrześcijański mnich, św. Pachomiusz, twórca pierwszej reguły zakonnej, i św. Paweł - pierwszy pustelnik (patron zakonu paulinów m.in. z naszej Jasnej Góry).

Kalendarz wciąż w użyciu

Koptowie stworzyli własny kalendarz. Według niego nowa era zaczęła się 29 sierpnia 284 r., kiedy miał miejsce początek prześladowań za rzymskiego cesarza Dioklecjana. Kalendarz jest do dziś stosowany przez egipskich rolników, którzy według niego ustalają terminy prac w polu.

Język też żyje

Jest to ostatnia faza rozwoju języka staroegipskiego. Do jego zapisywania zapożyczono alfabet od Greków. Dodano jeszcze osiem znaków, które oddają głoski nieznane grece.

Do XI w. język koptyjski był powszechnie używany w Egipcie. Obecnie jest używany tylko podczas liturgii w kościele.

Prześladowali ich na potęgę

"Gdy zdobędziecie Egipt, bądźcie uprzejmi dla Koptów, ponieważ są oni twymi protegowanymi, znajomymi i krewnymi" -Ętak miał powiedzieć do swojego ludu Mahomet, a to dlatego, że jedna z jego żon była Egipcjanką. Dlatego do IX w. Kościół koptyjski normalnie funkcjonował, a nawet rozwijał się pod rządami Arabów. Dopiero w X w. wprowadzono dla Koptów specjalny podatek. Ci, których nie stać było na jego zapłacenie, mieli do wyboru: przejść na islam lub zrzec się praw cywilnych.

Sytuacja Koptów pogorszyła się w drugim tysiącleciu. Kościół był prześladowany. Coraz więcej Koptów miało kłopoty z płaceniem podatku. Zakazywano przeprowadzania remontów kościołów i budowy nowych. Ostatnie prześladowania miały miejsce w Egipcie w latach 70. XX w. za prezydenta Anwara Sadata.

Podobieństwa i różnice

Koptowie, tak jak katolicy, mają siedem sakramentów: chrzest, bierzmowanie, eucharystię, spowiedź, kapłaństwo, małżeństwo i namaszczenie chorych. Chrzest odbywa się kilka tygodni po narodzinach, jednak zaraz potem następuje bierzmowanie. Ojciec chrzestny jest jeden dla całej rodziny. Boże Narodzenie świętuje się 7 stycznia. Koptowie nie uznają kultu świętych, jednak można korzystać z ich pośrednictwa podczas modłów. Z 365 dni w roku aż 210 to dni postu. Koptowie rygorystycznie przestrzegają wtedy zakazu jedzenia mięsa, drobiu, ryb, mleka, jajek, masła. Papież Kościoła koptyjskiego nie jest nieomylny. Każdy biskup musi być mnichem. Szeregowi księża przed wyświęceniem muszą skończyć szkołę katechetyczną i się ożenić.

Liturgia niedzielna trwa przeważnie od 2 do 3 godzin. Przed jej rozpoczęciem nie można niczego jeść.

Papież mieszkał w grocie

Obecnym "Papieżem Aleksandrii i Patriarchą Stolicy świętego Marka" jest Szenuda III (ur. 1923). Zanim stanął na czele egipskiego Kościoła, był przez dwa lata mnichem w klasztorze na Pustyni Zachodniej. Następnie sześć lat spędził w samodzielnie wykutej grocie na pustyni. W 1971 r. został papieżem i pod jego rządami nastąpiło odrodzenie Kościoła w Egipcie oraz jego rozwój poza granicami kraju (m.in. w USA, Australii i Nowej Zelandii).

Mają krzyżyk na nadgarstku

W Egipcie żyje dziś ponad 10 milionów Koptów (dla porównania: muzułmanów jest ok. 80 mln). Z dumą podkreślają, że to oni są potomkami faraonów. Wyróżnia ich wytatuowany mały krzyżyk na nadgarstku lub przegubie dłoni. Poza Egiptem żyje ok. 2 mln Koptów (w USA nawet 300 tysięcy).