Spis treści
- Gdzie żyje najwięcej kleszczy? Gdzie się rozmnażają?
- Czy kleszcze żyją w domach? Gdzie mogą się ukrywać?
- Co zrobić, aby kleszcze nie przedostawały się do domu?
- Czy kleszcze są groźne dla człowieka? Jak je usunąć?
Gdzie żyje najwięcej kleszczy? Gdzie się rozmnażają?
Zacznijmy od wyjaśnienia najbardziej podstawowych pojęć. W Polsce występuje około 19 gatunków kleszczy. Pajęczaki te najliczniej reprezentuje Ixodes ricinus, czyli kleszcz pospolity, nazywany niekiedy kleszczem pastwiskowym. Nad Wisłą zasięg jego występowania obejmuje cały obszar kraju, od gór po wybrzeże. Gdzie żyje najwięcej kleszczy? Kleszcz pospolity najczęściej występuje w lasach liściastych i mieszanych, szczególnie tych z gęstym runem leśnym w wilgotnym mikroklimacie. Kleszcze bytują także wśród roślin i krzewów, np. na jeżynach czy paprociach, w parkach miejskich, ogródkach działkowych, na łąkach czy obrzeżach lasów. Kleszcze można spotkać także na trawiastych poboczach dróg i oczywiście pastwiskach. Warto przy tej okazji obalić jeden z popularniejszych mitów. Kleszcze nie spadają na żywicieli z drzew. Jak „polują”?
Najczęściej wspinają się na kępy traw i krzewy na wysokość ok. 1-1,5 metra, gdzie czekają na ofiary. Jak widać, kleszcze w Polsce można spotkać właściwie wszędzie, niemal na każdym skraju zieleni. Warto być tego świadomym, bowiem zagrożenia, jakie ze sobą niosą mogą być bardzo poważne.

Czy kleszcze żyją w domach? Gdzie mogą się ukrywać?
Warto zaznaczyć, że kleszcze naturalnie występują w wymienionych wyżej miejscach, natomiast domy nie są ich typowym środowiskiem, gdzie mogą się namnażać. Konkludując – kleszcze nie występują w domach, jednak mogą się tam znaleźć i przetrwać przez dłuższy czas, oczywiście w zależności od tego, czy znajdą żywiciela. Czy i jak kleszcze mogą znaleźć się w domu?
Tak, kleszcze mogą znaleźć się także w domu. W jaki sposób? Najczęściej zostają tam zawleczone przez człowieka, na ubraniu, plecaku czy skórze. Wystarczy, że otrzemy się o kępę trawy, a pajęczak przyczepi się do ubrania. Czy są jakieś inne sposoby? Oczywiście, a jednym z popularniejszych są nasi pupile, którzy mogą stać się „przewoźnikami” dla kleszczy, które za ich pomocą trafią do domu.
Kleszcze możemy także przenieść do domu wraz z drewnem opałowym czy zebranymi roślinami, np. kwiatami czy liśćmi z łąki. Czy kleszcz w ogóle może przeżyć w mieszkaniu? Oczywiście tak, pod warunkiem, że znajdzie odpowiednio wilgotne i chłodne miejsce, takie jak piwnica czy łazienka. W domu nie znajdzie on jednak odpowiednich warunków do rozmnażania, co zaznaczyliśmy na wstępie. Kleszcz przebywający w domu zdechnie, jeśli nie znajdzie żywiciela.
Co zrobić, aby kleszcze nie przedostawały się do domu?
Odpowiedź na to pytanie jest istotna, gdyż kleszcze mogą stanowić zagrożenie dla życia ludzi i zwierząt. Przede wszystkim warto dokładnie sprawdzić zarówno siebie, jak i zwierzęta po spacerach. Trzeba również pamiętać o sprawdzeniu i wypraniu ubrań (najlepiej w 60 st. C), na których, jak wcześniej wspominaliśmy, mogą zostać zawleczone do domu. Poleca się również stosowanie preparatów przeciwkleszczowych (również dla zwierząt). W usunięciu niechcianych gości pomogą także podstawowe czynności, takie jak dokładne sprzątanie, w tym odkurzanie domu i powierzchni takich jak dywany czy kanapy.
Pamiętajmy również, że warto dokładnie sprawdzić zwierzęta po tym, jak na chwilę wyszły na zewnątrz, zanim pozwolimy im wejść na kanapę czy do łóżka. Nawet krótki spacer niesie ryzyko zawleczenia kleszcza do domu.
ZOBACZ TEŻ: Zrywam i robię naturalny preparat na komary i kleszcze. Działa lepiej niż czosnek na wampiry
Czy kleszcze są groźne dla człowieka? Jak je usunąć?
Pamiętajmy, że przed kleszczami ochronią nas przede wszystkim: odpowiedni ubiór, w tym jasna odzież, na której łatwiej zauważyć kleszcza, unikanie spania w starych budynkach, stosowanie repelentów czy szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Co zrobić, kiedy ukłuł cię kleszcz? Najlepiej zastosować się do poradnika przygotowanego przez Ministerstwo Zdrowia:
- Przygotuj plastikową pęsetę i wodę utlenioną lub 40% alkohol do dezynfekcji. Alternatywą dla pęsety są miniaturowe pompki ssące, plastikowe „kleszczołapki” dostępne w aptekach. Uwaga! Metalowa pęseta może okazać się zbyt ostra i uciąć kleszcza, zamiast go złapać.
- Chwyć kleszcza tuż przy skórze, za przednią część ciała i zdecydowanym ruchem pociągnij ku górze.
- Dokładnie umyj ręce i zdezynfekuj miejsce ukłucia.
- Obserwuj miejsce po ukłuciu. Jeśli wystąpi niepokojąca zmiana, skonsultuj się z lekarzem.
Dlaczego kleszcze są tak groźne? Przede wszystkim pajęczaki te są nosicielami bardzo groźnych chorób zakaźnych. Zaliczamy do nich boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Na boreliozę nie ma szczepionki, to choroba bakteryjna, leczona antybiotykami. Rzadko kiedy bywa śmiertelna, a może prowadzić do ciężkich powikłań zdrowotnych. Z kolei kleszczowe zapalenie mózgu jest chorobą wirusową, szczególnie groźną dla osób starszych. Stopień śmiertelności jest jednak bardzo niski. Wyraźnie częstsze są powikłania neurologiczne.
