Już w co czwartej polskiej firmie (25,3 proc.) dobre samopoczucie pracowników jest priorytetem. Co ciekawe, kwestia well-beingu jest również numerem 1 wśród najpilniejszych HR-owych wyzwań, jakie stawiają sobie pracodawcy w Europie (27,6 proc.). A mimo to, ponad połowa Polaków (53,2 proc.) i Europejczyków (55,9 proc.) postrzega swoją pracę jako psychicznie męczącą. To wnioski z najnowszego międzynarodowego badania przeprowadzonego przez SD Worx, wiodącego europejskiego dostawcę rozwiązań HR, wśród 5 625 menedżerów HR i 16 000 pracowników z 16 krajów Europy.
Zapracowany i przemęczony jak Polak
Polacy według statystyk Eurostatu są jednym z najbardziej zapracowanych narodów w Europie - w pracy spędzamy średnio niemal 39 godzin tygodniowo (unijna średnia to 36 godzin ). A z raportu No Fluff Jobs wynika, że aż 2/3 pracowników nie wykorzystało w 2024 roku w całości przysługującego im urlopu. Z kolei jak pokazuje najnowsze badanie „HR & Payroll Pulse Europe 2025” przeprowadzone przez SD Worx, ten problem może być związany między innym z wewnętrzną ambicją i zaangażowaniem w pracę – aż 70,5 proc. polskich pracowników (przy średniej europejskiej 63,2 proc.) czuje się zaangażowanych w swoją organizację. Jednocześnie aż 30,1 proc. Polaków przyznaje, że nie czuje się zdrowo ani w pełni sił podczas wykonywania pracy. Dla ponad połowy (53,2 proc.) praca jest zwyczajnie psychicznie męcząca. Alarmujące jest również, że według ww. badania aż 43,8 proc. polskich i 38,5 proc. europejskich pracowników doświadcza stresu na tle finansowym.
W literaturze popularnonaukowej, czasem również w publicystyce psychologicznej pojawia się termin taki jak "zespół napięcia pourlopowego". Mimo, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) nie klasyfikuje tego stanu jako choroby, to ma on bardzo konkretne symptomy: apatia, bezsenność, lęk czy brak energii. Jak tłumaczy w swoim tekście dla czasopisma Elsevieri José Antonio Flórez Lozano, profesor z Wydziału Medycyny i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu w Oviedo w Hiszpanii, stres pourlopowy to „reakcja psychologiczna charakteryzująca się nudą i zmęczeniem, rozczarowaniem, zahamowaniem, anhedonią, smutkiem, ogólnym złym samopoczuciem, niepokojem, fobią społeczną itp.”. Innymi słowy, jest to problem z ponowną adaptacją do środowiska pracy — zarówno do obowiązków, jak i do kontaktów z przełożonym czy funkcjonowaniem w grupie współpracowników.
Tego stresu da się uniknąć
Odpowiednie działania podjęte w organizacji jeszcze przed urlopem pracownika mogą w pewnym stopniu zminimalizować wspomniany zespół stresu pourlopowego. Świadomość, że przekazał wszystkie obowiązki, a po powrocie z urlopu nie zastanie spiętrzonej listy zadań do wykonania, znacznie zwiększa szansę, że wróci do pracy zrelaksowany i spokojny.
Warto przyjąć zasadę, że powrót po dłuższej przerwie do pracy jest podobny do zaczynania jej od nowa – w przypadku powrotu pracownika z urlopu, niezbędny jest spokojny onboarding, który pozwoli na nowo wdrożyć się w obowiązki i rytm organizacji. Może być to np. dzień, pozwalający pracownikowi na przeczytanie maili, zaktualizowanie swojej wiedzy o bieżących procesach, tak, by wszelkie nowe projekty rozpoczynał dopiero po pełnym przyswojeniu nowych informacji.
- Aby zapewnić pracownikowi „miękkie lądowanie” po urlopie, dobrym sposobem na ograniczenie ryzyka sytuacji stresowych jest wprowadzenie do naszej kultury organizacyjnej zadań związanych z planowaniem pracy i przekazywaniem obowiązków osobom, które będą zastępowały wypoczywającego pracownika. Taki plan powinien zawierać np. listę standardowych działań i zaplanowanych na czas nieobecności, listę zadań rozpoczętych oraz spis niezbędnych kontaktów, które pozwolą innym członkom zespołu samodzielnie rozwiązać ewentualne problemy. Warto również na czas nieobecności do każdego z zadań przydzielić koordynatora. Polecam skorzystać też z pomocy technologii, np. narzędzi do planowania czasu pracy. W przypadku niewielkich zespołów świetnie sprawdza się też wspólna skrzynka mailowa, do której każdy członek zespołu ma dostęp. Z kolei w przypadku wieloosobowych zespołów czy działów warto pomyśleć o wdrożeniu systemów, które nie tylko uproszczą komunikację między pracownikami, ale również na stałe uporządkują ich pracę i zakres zadań, nie tylko w sezonie urlopowym - tłumaczy Paulina Zasempa, People Country Lead w SD Worx Poland.
Podcasty
Playlisty tematyczne
