Co z kontami w internecie po śmierci? Ten prosty sposób może uchronić bliskich przed kłopotami

• Badania z 2023 roku ujawniają, jak oszuści wykorzystują niezabezpieczone konta zmarłych w ramach tak zwanego ghosting scam
• Po śmierci twoje cyfrowe dziedzictwo przestaje być chronione przez RODO, co stwarza poważne ryzyko dla bliskich
• Analiza procedur największych platform pokazuje, jak zarządzać kontem zmarłego na Facebooku i w Google, by uniknąć problemów
• Tak zwana „czerwona teczka” to prosty i skuteczny sposób na bezpieczne przekazanie rodzinie haseł do twoich kont

Co się stanie z twoimi kontami w internecie po śmierci? Poznaj pojęcie cyfrowego dziedzictwa

Nasze życie coraz mocniej przenosi się do internetu, tworząc tak zwane cyfrowe dziedzictwo, czyli sumę wszystkich kont, profili i danych, które po sobie zostawiamy. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2023 roku, już 62% osób w wieku 60-74 lat regularnie korzysta z sieci, a aż 75% seniorów używa bankowości elektronicznej. To pokazuje, że nasze cyfrowe życie jest równie ważne jak to realne i wymaga odpowiedniego uporządkowania na przyszłość.

Problem pojawia się po naszej śmierci. Choć za życia chroni nas unijne rozporządzenie RODO, to po śmierci przepisy te przestają obowiązywać, co znacznie utrudnia bliskim zarządzanie pozostawionymi kontami. Co prawda polskie prawo pozwala rodzinie chronić dobra osobiste zmarłego, takie jak jego dobre imię czy pamięć o nim, ale nie daje to automatycznego dostępu do usunięcia czy modyfikacji cyfrowych śladów. Bez wcześniejszego przygotowania, rodzina może napotkać prawdziwy mur procedur i regulaminów serwisów internetowych, co dodatkowo komplikuje i tak już trudny czas żałoby.

Ghosting scam, czyli jak oszuści wykorzystują konta zmarłych. Uważaj na te zagrożenia

Jednym z najpoważniejszych ryzyk jest tzw. „ghosting scam”, czyli oszustwo polegające na podszywaniu się pod zmarłą osobę. Przestępcy wykorzystują publicznie dostępne informacje z nekrologów i mediów społecznościowych, aby przejąć kontrolę nad kontami, wyłudzić świadczenia lub oszukać znajomych zmarłego. Niezabezpieczone profile stają się dla nich otwartą furtką do prowadzenia nielegalnych działań, które mogą zaszkodzić reputacji zmarłego i narazić jego bliskich na straty finansowe.

Skalę problemu dobrze obrazują badania przeprowadzone w 2023 roku. Wynika z nich, że aż 62% ankietowanych seniorów miało styczność z próbami wyłudzenia pieniędzy w sieci, a ponad połowa (55%) oceniła swoją wiedzę na temat cyberbezpieczeństwa jako przeciętną. To wyraźny sygnał alarmowy i dowód na to, jak ważna jest świadomość zagrożeń oraz wcześniejsze zabezpieczenie swojego cyfrowego dziedzictwa, aby nie stało się ono narzędziem w rękach oszustów.

Jak zarządzać kontem zmarłego na Facebooku, Instagramie i w Google? Przegląd procedur

Największe platformy internetowe mają własne procedury, których znajomość jest kluczowa, by móc działać zawczasu i oszczędzić bliskim kłopotów. Przykładowo, Facebook pozwala za życia wyznaczyć „opiekuna konta”, który po naszej śmierci będzie mógł zarządzać profilem, np. przypiąć post pożegnalny, ale bez dostępu do prywatnych wiadomości. Alternatywnie, bliscy mogą wystąpić o nadanie statusu „In memoriam” lub całkowite usunięcie konta. Instagram działa podobnie, lecz nie oferuje opcji wyznaczenia opiekuna z góry. Z kolei Google zachęca do skorzystania z „Menedżera nieaktywnych kont”, gdzie sami decydujemy, co stanie się z naszymi danymi po określonym czasie braku aktywności. Bez tych ustawień, rodzina będzie potrzebowała orzeczenia sądowego wydanego w Stanach Zjednoczonych, aby uzyskać dostęp do danych.

Jak przygotować „czerwoną teczkę”? Prosty sposób na przekazanie haseł rodzinie

„Czerwona teczka” to proste, ale niezwykle skuteczne rozwiązanie, swoisty analogowy testament cyfrowy. To po prostu fizyczne miejsce, w którym przechowujemy wszystkie kluczowe informacje dla naszych bliskich. Taka teczka powinna zawierać spis ważnych kont internetowych (bankowych, społecznościowych, e-mail), loginy, hasła oraz instrukcje postępowania. Kluczowe jest, aby przechowywać ją w bezpiecznym, ale znanym rodzinie miejscu. Warto również dodać do niej wskazówki dotyczące obsługi uwierzytelniania dwuskładnikowego (2FA), które świetnie chroni nas za życia, ale po śmierci może skutecznie zablokować dostęp bliskim. Dla osób preferujących nowoczesne rozwiązania istnieją też specjalne aplikacje, które działają jak cyfrowy sejf, udostępniając dane wyznaczonym osobom dopiero po potwierdzeniu naszej śmierci.