Spis treści
- W Warszawie, na Woli, znajduje się niezwykły zabytek przemysłowy, nazywany "polskim Koloseum".
- Monumentalna, ceglana rotunda to pozostałość po dawnej Gazowni Warszawskiej z XIX wieku.
- Choć dziś opustoszałe, "Koloseum" skrywa intrygujące plany na przyszłość, które mogą zaskoczyć.
"Polskie Koloseum" w Warszawie
Mianem "polskiego Koloseum" może poszczycić się dawna Gazownia Warszawska znajdująca się przy ul. Kasprzaka 25, w dzielnicy Wola. Gazownia powstała w latach 1886-1888 jako nowoczesny jak na tamte czasy zakład produkcji gazu z węgla. Zbudowano ją, gdy starsza instalacja na Powiślu przestała wystarczać rosnącej Warszawie. Lokalizację wybrano m.in. ze względu na bliskość kolei, potrzebnej do dowozu węgla.
W skład kompleksu wchodziły m.in. aparatownia pomiarowa, odsiarczalnia, wieża ciśnień, kotłownia, destylarnia smoły, wozownie i budynki pomocnicze. Część z nich nie przetrwała do dziś, ale sam zespół jest jednym z najcenniejszych przemysłowych zabytków Warszawy.
"Polskim Koloseum" nazywa się obudowy dawnych zbiorników gazu (gazometrów) stojące od strony ul. Prądzyńskiego. To właśnie one przypominają swoim wyglądem słynne rzymskie Koloseum wzniesione w latach 70-72 do 80 n.e. przez Wespazjana i Tytusa.
Dalsza część artykułu znajduje się pod galerią.
"Polskie Koloseum" w Warszawie [ZDJĘCIA]
Rzymski klimat w sercu Warszawy
Rotundy, które pozostały z warszawskiej gazowni mieściły w sobie ogromne metalowe zbiorniki, w których magazynowano gaz wytwarzany w zakładzie. Zbiorniki usunięto w latach 70. XX w., kiedy Warszawa przeszła na gaz ziemny, a produkcja gazu z węgla została wygaszona. Dziś stoją więc opustoszałe, lecz tworzą piękny dla oka krajobraz. Co ciekawe, zarówno wieża ciśnień, jak i dwa nieczynne zbiorniki na gaz są wpisane do ewidencji zabytków.
Jak czytamy na portalu podroze.wprost.pl, z inicjatywy prywatnego właściciela, Fundacji Rodziny Biernackich w 2020 roku zostały odnowione elewacji obiektów. Teraz natomiast mówi się, że inwestor chce stworzyć w rotundach centrum nauki oraz salę koncertową. Nie ma jednak oficjalnych doniesień na ten temat.
Dalsza część artykułu znajduje się poniżej.
"Polskie Koloseum" dla turystów
Choć słynne rotundy są obecnie poza głównym terenem zakładu i od lat pozostają w prywatnych rękach,to sama gazownia po zakończeniu produkcji została częściowo zaadaptowana na inne funkcje - na jej terenie działa m.in. Muzeum Gazownictwa, które jest otwarte dla turystów.