22 marca obchodzimy Światowy Dzień Wody pod hasłem „przyspieszenie zmian”. Jednak musimy pamiętać, że każdy z nas jest zmianą!

Stop Powodzi! By nie było kolejnej powodzi tysiąclecia

Powódź, obok suszy, jest jednym z najbardziej dotkliwych i niebezpiecznych zjawisk naturalnych. W Polsce na terenach zagrożonych występowaniem powodzi mieszka nawet 15 mln ludzi! Wielu ludzi pamięta jakie spustoszenie wyrządził ten żywioł w 2010, czy 1997 roku podczas Powodzi Tysiąclecia. Doświadczenia tamtych lat, a także coraz częstsze występowanie opadów nawalnych sprawiają że inwestycje przeciwpowodziowe są absolutnym priorytetem.

Realizacja zadań przeciwpowodziowych chroni nie tylko życie ludzi, ale również ich mienie – to inwestycja w przyszłość i dodatkowe setki miliardów zł dla gospodarki, których nie trzeba przeznaczać na usuwanie skutków tego niszczycielskiego żywiołu. Projekty przeciwpowodziowe wykorzystują najnowsze technologie i są dostosowane do panujących w danym miejscu warunków. Wszystko jest ze sobą powiązane, np. systemy wałów przeciwpowodziowych z przepompowniami i zbiornikami, czy lodołamacze ze stopniami wodnymi i zabudową hydrotechniczną rzek, a wszystko to koordynowane przy wsparciu systemów teleinformatycznych.

Wody Polskie domykają kompleksowy system zabezpieczeń powodziowych w dorzeczu Odry i Wisły, a także tworzymy zabezpieczenia w newralgicznych miejscach, które wcześniej były pozbawione ochrony – wszystko dla bezpieczeństwa mieszkańców. W ciągu 5 lat wyremontowaliśmy i wybudowaliśmy ponad 200 kilometrów wałów przeciwpowodziowych, a także 9 nowych zbiorników, 3 przepompownie czy 8 nowoczesnych lodołamaczy. Kluczowym przykładem jest Zbiornik Racibórz Dolny – największy obiekt hydrotechniczny tego typu w Polsce, który chroni przed powodzią 2,5 mln ludzi. Oddany do użytku w 2020 roku, jeszcze w tym samym roku na jesieni przechwycił falę wezbraniową i uchronił przed zalaniem kilkanaście nadodrzańskich miejscowości zamieszkanych przez 100 tys. osób! Poldery przeciwpowodziowe dbają o bezpieczeństwo mieszkańców w różnych regionach Polski – od Kotliny Kłodzkiej, przez Ziemię Świętokrzyską po Żuławy Wiślane. Flota 26 lodołamaczy zabezpiecza przed powodziami zimowymi mieszkańców północy Polski – nad Odrą i Wisłą. Sukcesywnie modernizujemy infrastrukturę przeciwpowodziową dla zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców i ochrony gospodarki narodowej w całym kraju.

Stop Suszy! Zwiększamy retencję, by zapewnić wodę dla mieszkańców, rolnictwa i gospodarki

Polska stanowi jeden z najuboższych w wodę, krajów Europy. Na mieszkańca naszego kraju przypada średnio 1600 m3 wody na rok – to trzy razy mniej, niż średnia europejska! Deficyt wody jest poważnym problemem, a potęgują go zmiany klimatu – długie okresy bezopadowe, wysokie temperatury i zwiększone parowanie wody. Ponad 55% powierzchni Polski znajduje się w zasięgu poważnego zagrożenia suszą, a do regionów szczególnie zagrożonych należą Pomorze Zachodnie, Wielkopolska, Kujawy, Nizina Śląska, Wyżyna Małopolska, Wysoczyzna Łódzka, Mazowsze, Wyżyna Lubelską, Polesie i Podlasie. Nie możemy zupełnie wyeliminować suszy, ale możemy i powinniśmy przeciwdziałać jej skutkom. Najlepszym rozwiązaniem jest retencja, czyli przechwytywanie i magazynowanie wód pochodzących z opadów atmosferycznych.

Zarządzamy niemal 100 wielofunkcyjnymi zbiornikami retencyjnymi, które są naszym strategicznym rezerwuarem wody, a także planujemy budowę nowych, m.in. Wielowieś Klasztorna w Wielkopolsce, czy Kąty-Myscowa na Podkarpaciu. Dla zwiększania retencji na terenach rolniczych szczególnie narażonych na suszę, Wody Polskie opracowały i rozpoczęły wdrażanie w całym kraju założeń do Programu Kształtowania Zasobów Wodnych. Dzięki realizacji 270 zadań w całym kraju, odtwarzamy potencjał systemów melioracyjnych i urządzeń piętrzących, co pozwala na optymalne nawadnianie pól.

Pamiętajmy, że sami możemy i powinniśmy racjonalnie gospodarować wodą! Na terenach wiejskich powinniśmy dbać o utrzymanie sieci melioracyjnej w dobrym stanie, a także poprawiać bilans wodny na swoich gruntach. Można to osiągnąć, przez rozwój małej retencji, czyli tworzenie śródpolnych zadrzewień i oczek wodnych, budowę zastawek i stawów. Na terenach miejskich powinniśmy dbać o rozwój błękitno-zielonej infrastruktury i przechwytywanie wody, np. przez montaż beczek na deszczówkę, wymianę kostki brukowej na ażurową, czy zamianę trawnika na łąkę kwietną. Wszyscy zaś powinniśmy racjonalnie korzystać z wody. Bo zmiana to każdy z nas!