Dziś 25. Rocznica obrad Okrągłego Stołu

2014-02-06 8:57

6 lutego w 1989 r. rozpoczęły się Obrady Okrągłego Stołu, które przyczyniły się do transformacji politycznej i były początkiem końca komunizmu w Polsce i całej Europie Środkowo-Wschodniej.

Obrady Okrągłego Stołu to wynik negocjacji podjętych przez władze komunistyczne z przedstawicielami opozycji w sierpniu 1988 r. Głównymi uczestnikami obrad byli, ze strony rządowej, min. ówczesny minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak, prezes NBP Władysław Baka, ministrowie Aleksander Kwaśniewski i Stanisław Ciosek.

Głównymi przedstawicielami solidarnościowej opozycji byli Lech Wałęsa, Jacek Kuroń, Adam Michnik, Tadeusz Mazowiecki, Bronisław Geremek i Lech Kaczyński. Powodem zorganizowania obrad Okrągłego Stołu była niestabilna sytuacja społeczna i ewidentna potrzeba wprowadzenia zmian w systemie politycznym. Za sprawą obrad opozycja chciała doprowadzić przede wszystkim do zmiany ustroju politycznego oraz do zniesienia obowiązujących przepisów dotyczących np. związków zawodowych.

Zobacz też: 25 rocznica obrad Okrągłego Stołu: Odwiedź prezydenta!

Na mocy postanowień przyjętych w czasie obrad Okrągłego Stołu ustalono powołanie urzędu prezydenta wybieranego przez Zgromadzenie Narodowe na sześcioletnią kadencję. Utworzono Senat, liczący stu członków (senatorów) wybieranych w wolnych, demokratycznych wyborach. W wyborach do sejmu wprowadzono parytet: opozycja mogła zdobyć maksymalnie 35 proc. miejsc (czyli 161 mandatów). Porozumienie podpisane podczas obrad Okrągłego Stołu zobowiązywało władze do legalizacji NSZZ "Solidarność" (nastąpiło to 17 kwietnia 1989) oraz do wydania zgody na powstanie niezależnej gazety codziennej ("Gazeta Wyborcza" zaczęła się ukazywać w maju 1989 roku) i na wznowienie wydawania "Tygodnika Solidarność".

W dalszej perspektywie porozumienie Okrągłego Stołu umożliwiało wygranie przez opozycję związaną z NSZZ Solidarność wyborów z dnia 4 VI 1989 roku, oraz przejęcie przez nią władzy i utworzenie pierwszego powojennego niekomunistycznego rządu premiera Tadeusza Mazowieckiego.

Czytaj również: Bronisław Komorowski zorganizuje okrągły stół


Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki