senior, ręce, starość

i

Autor: Andrzej Bęben

Cichy złodziej

Wykrada stopniowo z człowieka, co najlepsze. Co łączyło św. Jana Pawła II z Muhammadem Ali?

2023-04-11 17:30

Papież Jan Paweł II, aktor Michael J. Fox, bokser Muhammad Ali, to sławne osoby, u których zdiagnozowano chorobę Parkinsona. 11 kwietnia, w rocznicę urodzin brytyjskiego lekarza Jamesa Parkinsona (1755-1824), obchodzony jest Światowy Dzień Choroby Parkinsona. Brytyjczyk był pierwszym, który opisał naukowo objawy drżączki poraźnej. Na chorobę Parkinsona (chP) w świecie choruje 6 mln osób (głównie mężczyzn), w Polsce 100 tys. I do 2040 r. te statystyki się podwoją.

Ta choroba neurologiczna jest nieuleczalna. Głównym objawem w przebiegu choroby Parkinsona są zaburzenia ruchowe oraz towarzyszące im drżenie kończyn. Obecnie można opóźniać tylko i aż jej przebieg. Na chP nie umiera się, ale przez nią żyje się krócej. W rezultacie jest tak, że statystycznie po jej zdiagnozowaniu pacjent żyje przez 20 lat, poddając się rozmaitym terapiom. Co leży genezy tej choroby? Niedobór dopaminy (tzw. hormon szczęścia, który hormonem nie jest), produkowanej przez komórki nerwowe mózgu oraz w rdzeniu kręgowym, stanowi główną przyczynę występowania typowych objawów choroby Parkinsona, czyli problemów z motoryką i wyraźnym mówieniem. Oprócz nich chorych dotykać może zmęczenie, ból, depresja, problemy z pamięcią, połykaniem, snem, z oddawaniem moczu, stanami lękowymi i zaparciami. Określa się je często mianem objawów niemotorycznych i mogą one wpływać na życie codzienne chorych.

„Chorobę Parkinsona można podejrzewać już od pierwszego „rzutu oka” na chorego wchodzącego do gabinetu: maskowata, pozbawiona emocji twarz, widoczne drżenie (zwykle jednostronne), pochylona do przodu sylwetka, chód drobnymi krokami, brak balansowania jedną kończyną górną podczas chodzenia, powolność ruchów. Najważniejszym objawem chP jest spowolnienie ruchowe (bradykinezja). Może się ono przejawiać we wczesnym okresie spowolnieniem w chodzeniu („zostaje z tyłu”), ubieraniu (w opinii rodziny: „stał się ślamazarny w ruchach”, „ostatni wychodzi z domu na spacer”, „wolno się ubiera”). Ale za bradykinezję uważa się także spowolnienie ruchów obejmujące tylko rękę” – wskazuje neurolog, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego – prof. dr hab. n. med. Jarosław Sławek (Gdański Uniwersytet Medyczny).

Choroba Parkinsona - historia pacjentki

Zdaniem części naukowców chP może być dziedziczna. Według niektórych badań wśród chorych znajduje się od 5 do 35 proc. przypadków dziedzicznych, z pewnymi charakterystycznymi mutacjami genowymi. W leczeniu, ściślej ujmując: w hamowaniu postępów choroby, ważne są nie tylko zaawansowane terapie, ale także… odżywianie. 65 proc. chorych ma kłopoty z przyjmowaniem jedzenia. Są niedożywieni.

– W przypadku tych chorób neurologicznych zwracamy szczególną uwagę na prawidłowo skomponowaną, indywidualnie dobraną dla pacjenta dietę, bogatą w składniki odżywcze. U pacjentów z chorobami neurodegeneracyjnymi, ale także w ramach zapobiegania wystąpienia tych schorzeń, bardzo ważny jest prawidłowy sposób żywienia, który ułatwi utrzymanie prawidłowej masy ciała, będzie nieocenioną bazą energetyczną oraz w miarę możliwości zagwarantuje dobre samopoczucie pacjenta – tłumaczy dr n. o zdrowiu Katarzyna Brukało z Katedry i Zakładu Polityki Zdrowia Publicznego Wydziału Nauk o Zdrowiu w Bytomiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.

Specjaliści od żywienia osób starszych i neurodietetyki kładą nacisk na to, aby talerz był kolorowy, pełny świeżych warzyw i owoców, ale przede wszystkim prawidłowo zbilansowany. – Należy pamiętać, że często taki pacjent mimo wyniszczenia, spustoszenia organizmu przez chorobę, podlega rehabilitacji, dlatego wartość pożywienia musi być bardziej bogata energetycznie. Często pacjenci tracą apetyt, dlatego dla podkreślenia walorów smakowych serwujemy im zachęcająco kolorowe posiłki, które nie mogą być zbyt gorące oraz mieć zbyt intensywnych zapachów...

W ocenie Wojciecha Machajka, wiceprezesa Fundacji Chorób Mózgu, chP jest chorobą trudną, obejmującą całe ciało i wszystkie mięśnie: aparat mowy, przełykanie, ręce i nogi, układ wydalniczy, moczowy i trawienny. Ona powoli i stopniowo wykrada to, co najlepsze, czyli sprawność, uśmiech, zdolność logicznego myślenia. – To jest naprawdę bardzo przykre, zwłaszcza dla opiekunów, którzy patrzą, jak ta choroba zabiera najbliższą osobę.

Sonda
Zawsze wiesz, gdzie położyłeś klucze?

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki

Najnowsze artykuły