Przeworska Jerozolima: Tu bije serce Wielkanocy! Gdzie "turki" strzegą Grobu Pańskiego

Przeworsk: Polska Jerozolima, gdzie "turki" strzegą Grobu Pańskiego

Przeworska bazylika jest wyjątkową świątynią na mapie pielgrzymkowej i sakralnej Polski i świata.  Jest bowiem jednym z trzech na świecie – obok Jerozolimy i Miechowa – sanktuarium Świętego Grobu. Została wybudowana w latach 1430-1470. Obchody świąt Wielkiej Nocy są wyjątkowe w tym miejscu, a barw dodają im znane w tym regionie "turki".

Przeworska Jerozolima – tak bowiem od wieków nazywane jest sanktuarium Świętego Grobu w Przeworsku – to jeden z najcenniejszych obiektów sakralnych średniowiecza i najważniejszy zabytek po Zakonie Kanoników Regularnych Stróżów Świętego Grobu Jerozolimskiego w południowo-wschodniej Polsce. Pod opieką bożogrobców – tak bowiem popularnie nazywano członków tego zakonu – znajdował się kościół i parafia przez ponad cztery i pół wieku.

Czytaj także: Wielkanocne tradycje na Śląsku: Od żurowej środy po świyncelnik na stole!

To dzięki bożogrobcom  w Przeworsku powstała  wspaniała kaplica Grobu Świętego z kopią jerozolimskiego Sepulchrum Domini – serce sanktuarium. W malutkim miasteczku nad Mleczką pod Rzeszowem,  gdzie znajduje się słynna Kaplica Bożego Grobu  przy Bazylice Kolegiackiej co roku na obchodach świąt Wielkanocnych  gromadzą się tłumy. Wszak to miejsce uznane za jeden z cudów Podkarpacia, gdyż  znajduje się tam stały ołtarz będący wierną repliką z Bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie, stąd nazwa "Przeworska Jerozolima".

Dzisiaj to no z najczęściej odwiedzanych miejsc prze turystów w tym malutkim miasteczku Podkarpacia.

Kaplica została dobudowana do bazyliki w 1692 roku. Posiada wyraźnie barokowy wystrój. Wejście do niej prowadzi przez bogato zdobione odrzwia z czarnego marmuru z drzwiami z kutego żelaza. We wnętrzu na centralnym miejscu znajduje się wykonany w 1712 roku Boży Grób. W jego ścianę został wmurowany jako relikwia kamień z jerozolimskiego oryginału. Ściany zdobi neoklasyczna dekoracja malarska z około 1845 roku z fragmentem starej polichromii. Na ścianach bocznych znajdują się ołtarze z XVIII wieku: „Złożenie do Grobu” oraz „Niewiasty i uczniowie przy pustym Grobie”. Istnienie kaplicy związane jest z zakonem Kanoników Regularnych Stróżów Grobu Chrystusowego zwanych bożogrobcami lub miechowitami, którzy przybyli do Przeworska w 1394 roku, sprawując w tej parafii posługę do 1846 roku.

Obchody Wielkiego Tygodnia są  w tym miejscu wyjątkowe, a dodatkowo barwne, bo straż przy grobie trzymają "turki".  To niezwykła tradycja z Podkarpacia wciąż jest szeroko praktykowana. Wartę przy grobie rozpoczynają w Wielki Piątek wieczorem - od momentu złożenia w ciemnicy ciała Chrystusa, aż do rezurekcji w Wielką Niedzielę. Razem z "turkami" w kolorowych i zachwycających strojach, obok których nie można przejść obojętnie przy grobie służbę pełnią żołnierze z klasy mundurowej z Zespołu Szkół Zawodowych im. Jana III Sobieskiego w Przeworsku .

Wielka Sobota to czas w którym we wszystkich miasteczkach i wioskach w Polsce odbywa się święcenie pokarmów. Wierni tłumnie pojawiają się w kościołach, by poświęcić koszyki.