- Aby testament własnoręczny był ważny, musi być w całości napisany ręcznie i opatrzony podpisem pod treścią rozporządzenia
- Analiza projektu nowelizacji Kodeksu cywilnego zapowiada, że testament audiowizualny nagrany smartfonem zyska moc prawną
- Już od 2026 roku wzrośnie kwota wolna od podatku od spadków, co ułatwi przekazywanie majątku w najbliższej rodzinie
- Eksperci wskazują, że brak podpisu lub niejasne sformułowania to kluczowe błędy, które mogą unieważnić testament
Jak napisać testament własnoręczny, aby był ważny? Trzy kluczowe warunki
Aby testament własnoręczny, nazywany też holograficznym, był w pełni ważny, musi spełniać trzy kluczowe warunki określone w polskim prawie. To absolutna podstawa, by nasza ostatnia wola została uszanowana. Przede wszystkim dokument musi być w całości napisany pismem ręcznym przez osobę, która go sporządza. Testament napisany na komputerze lub maszynie do pisania i jedynie podpisany będzie z mocy prawa nieważny, nawet jeśli wiernie oddaje wolę zmarłego.
Zgodnie z art. 949 Kodeksu cywilnego, równie ważny jest własnoręczny podpis umieszczony pod treścią całego rozporządzenia. Musi on wieńczyć dokument, co dla sądu jest sygnałem, że cała zapisana wola jest ostateczna i przemyślana. Trzecim elementem jest data, która pomaga ustalić kolejność testamentów. Warto jednak wiedzieć, że jej brak nie zawsze powoduje nieważność, o ile nie rodzi to wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia ostatniej woli w chwili jej pisania.
Brak podpisu i niejasne zapisy. Poznaj błędy, które unieważnią testament
Jednym z najpoważniejszych błędów, który może mieć druzgocące konsekwencje, jest brak podpisu lub umieszczenie go w niewłaściwym miejscu, na przykład na kopercie. Nieważność testamentu jest również bezwzględna, gdy spadkodawca nie miał pełnej zdolności do czynności prawnych, na przykład był osobą ubezwłasnowolnioną. To samo dotyczy sytuacji, gdy ostatnia wola została wyrażona pod wpływem groźby lub w stanie wyłączającym świadome podjęcie decyzji.
Zgodnie z art. 945 Kodeksu cywilnego, wspomniane wady oświadczenia woli mogą stać się podstawą do podważenia testamentu. Warto pamiętać, że na dochodzenie nieważności jest określony czas – trzy lata od dnia, gdy uprawniona osoba dowiedziała się o przyczynie, ale nie później niż dziesięć lat od otwarcia spadku. Innym częstym błędem, który prowadzi do rodzinnych sporów, są niejednoznaczne zapisy. Dlatego przy wskazywaniu spadkobiercy dobrym pomysłem jest podanie nie tylko imienia i nazwiska, ale również daty urodzenia oraz stopnia pokrewieństwa, by uniknąć wszelkich wątpliwości.
Gdzie przechować testament i jak go zmienić lub odwołać? Poradnik
Gotowy testament własnoręczny nie ma terminu ważności i obowiązuje tak długo, dopóki jego autor nie postanowi go zmienić lub odwołać. A jak odwołać testament? Najprostszym sposobem jest sporządzenie nowego dokumentu, w którym jasno zaznaczymy, że unieważnia on wszystkie poprzednie. Warto pamiętać, że wszelkie dopiski czy skreślenia na istniejącym dokumencie również muszą być opatrzone podpisem i datą, inaczej mogą zostać uznane za nieważne. Aby uniknąć ryzyka zagubienia lub zniszczenia – co niestety się zdarza – dokument można dobrowolnie zdeponować u notariusza. Zarejestruje go on w Notarialnym Rejestrze Testamentów (NORT), co daje gwarancję jego odnalezienia po naszej śmierci.
Testament nagrywany smartfonem i wyższa kwota wolna od podatku. Zmiany w prawie
Pod koniec 2025 roku rząd finalizuje prace nad istotną nowelizacją Kodeksu cywilnego, która ma ułatwić sporządzanie ostatniej woli osobom mającym trudności z pisaniem. Planowane jest wprowadzenie tak zwanego testamentu audiowizualnego, który będzie można nagrać za pomocą smartfona lub innego urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk. Ta nowoczesna forma ma stanowić pełnoprawną alternatywę dla tradycyjnego pisma ręcznego, co jest odpowiedzią na potrzeby naszych cyfrowych czasów.